آینده نفت دنیا مشخص شد

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت؛ این یکی از معتبرترین اسناد بین‌المللی برای نگاه کردن به آینده عرضه و تقاضا و موضوعات مرتبط با بازار جهانی نفت است. اوپک پیش‌بینی کرد که تقاضای نفت در سال 2040 به بیش از 111 میلیون بشکه در روز برسد. مصرف جهانی نفت در سال 2016 به طور متوسط روزانه 95 میلیون و 400 هزار بشکه بوده است. سند چشم‌انداز اوپک چین و هند را به عنوان دو کشوری که تقاضا برای نفت را بالا خواهند برد معرفی کرده است. با این حال، نرخ رشد تقاضا از حدود یک‌ و نیم میلیون بشکه در روز در سال 2017 به 810 هزار بشکه در روز در سال 2022 و 300 هزار بشکه در روز در سال 2040 کاهش خواهد یافت. این گزارش نشان می‌دهد هر چند افزایش بهره‌وری و رشد استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بر تقاضای سوخت‌های فسیلی اثر خواهد گذاشت اما «نفت» همچنان مهم می‌ماند و «اوپک» بازیگری تاثیرگذار خواهد ماند.

1- یکی از نکات مهم در سند چشم‌انداز 2040 اوپک، افزایش تولید نفت شیل در آمریکاست که در چهار سال آینده رشد شتابنده‌ای خواهد داشت. در سال 2021، تولید نفت شیل در امریکای شمالی، 7 میلیون و 500 هزار بشکه در روز خواهد بود که 56 درصد بالاتر از پیش‌بینی‌های سال گذشته است. بیشترین تولید نفت شیل از امریکا خواهد بود. همچنان که در کنار کانادا، آرژانتین و روسیه، شیل‌اویل‌ها تولید خواهند شد. تولید نفت شیل در آمریکای شمالی در سال 2017، حدود 5 میلیون و 100 هزار بشکه در روز بوده است. تولیدکنندگان شیل اویل‌ها توانسته‌اند خود را با نوسان قیمت نفت وفق دهند. افزایش تولید نفت شیل در آمریکا، وابستگی این کشور به واردات نفت به ویژه از خاورمیانه را کم خواهد کرد.

2- سند چشم‌انداز 2040 اوپک، پیش بینی کرده است که قیمت نفت به تدریج افزایش یابد. نفت برنت دیشب در بازار لندن، بشکه‌ای 63 دلار و 71 سنت معامله شد. اوپک یک سال و نیم است که تلاش می‌کند سطح ذخایر جهانی نفت را به میزان پنج سال گذشته برگرداند. از این‌روست که با همکاری غیراوپکی‌ها روزانه یک میلیون 800 هزار بشکه از بازار خارج کرده‌اند و قرار است حدود بیست روز دیگر دوباره دور هم جمع شوند تا به احتمال زیاد توافق کاهش تولید را حداقل برای 6 ماه دیگر تمدید کنند. هر چند تشدید تنش‌های اخیر در خاورمیانه و تحولات سعودی بر افزایش قیمت نفت تاثیرگذار بوده است اما، نباید فراموش کرد که بازار نفت در بلندمدت تابع مولفه‌های اصلی تاثیرگذار از جمله عرضه و تقاضاست. اوپک با انسجام جمعی در درون این سازمان و همکاری با غیراوپک توانسته است قیمت نفت را از کانال 20 دلاری، به محدوده بیش از 60 دلار برساند. اعضای اوپک، جملگی متکی به نفت هستند و اگر درآمدهای پایدار آینده را می‌خواهند راهی جز همکاری ندارند.

3- سند چشم‌انداز 2040 اوپک پیش‌بینی کرده است عرضه نفت غیراوپکی‌ها از روزانه 57 میلیون بشکه در سال 2016 به روزانه 62 میلیون بشکه در سال 2022 افزایش یابد که بیش از پیش‌بینی‌های قیلی است. افزایش تولید نفت ایالات متحده در این سبد نقش مهمی دارد. تولید نفت غیر اوپکی‌ها اما، به مرور کاهش خواهد یافت و در سال 2040 به روزانه 60 میلیون و 400 هزار بشکه در روز می‌رسد. گزارش اوپک نشان می‌دهد که تولید اوپک در سال 2040 به روزانه 41 میلیون و 400 هزار بشکه افزایش خواهد یافت. به عبارت ساده‌تر سهم اوپک در بازار جهانی نفت از 34 درصد سال 2016 به 37 درصد در سال 2040 افزایش خواهد یافت. با این معنی، اوپک در سه دهه آینده سازمان مهم‌تری خواهد شد. با این نتیجه‌گیری حالا می‌توان گفت که استراتژی بلندمدت اعضا باید تحکیم روابط در داخل این سازمان باشد.

رضا زندی

روزنامه نگار ارشد و تحلیلگر نفتی