به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، برآوردها نشان می‌دهد برنامه اعضای اوپک دستیابی به توافقی درباره نحوه مدیریت تولید نفت در سال میلادی آینده است. اگرچه نگرانی‌هایی نسبت به ضعف تقاضای جهانی و تولید بالای آمریکا وجود دارد، اما قیمت بالای 60 دلار نفت برنت از نظر برخی از تولیدکنندگان قیمت مناسبی است.
پیمان فعلی برای محدودیت عرضه 1.2 میلیون بشکه در روز در پایان مارس سال 2020 به پایان می‌رسد. مقامات فردا درباره ضرورت تمدید این محدودیت‌ها یا احتمالا کاهش بیش‌تر عرضه تصمیم خواهند گرفت. تحلیلگران انتظار دارند که با تلاش برخی از کشورها برای پایبندی بیش‌تر به محدودیت عرضه، پیمان فعلی تا اواسط سال میلادی آینده یا حتی به مدت طولانی‌تری ادامه پیدا کند.
از سوی دیگر، در حالی که عربستان سعودی، کویت و آنگولا بسیار بیش‌تر از میزانی که تحت این پیمان ملزم بودند، تولیدشان را کاهش داده‌اند اما عراق و روسیه در میان کشورهایی بودند که پایبندی کامل به توافق نشان ندادند. برخی معتقدند حفظ پیمان فعلی محتمل‌ترین نتیجه این نشست خواهد بود. برای این تولیدکنندگان خطر این است که برخی از معامله‌گران نفت انتظار داشته باشند کاهش تولید بیشتری برای تقویت قیمت‌ها صورت بگیرد.
سیاست عربستان سعودی و عرضه اولیه عمومی سهام آرامکو
منابع آگاه از سیاست‌های سعودی اما اظهار کرده‌اند انتظار می‌رود شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی جدید عربستان سعودی کشورهایی که پایبندی به توافق کاهش تولید نداشته‌اند را تحت فشار قرار دهد تا عملکردشان را بهبود ببخشند. پیش بینی می‌شود این دیپلمات نفتی باسابقه نسبت به وزیر انرژی قبلی موضع شدیدتری اتخاذ کرده و به همتایانش در اوپک هشدار دهد اگر سهم کاهش تولید خود را در دسامبر و ژانویه به طور کامل اعمال نکنند این کشور دیگر بار آن‌ها را به دوش نخواهد کشید و تولیدش را افزایش می‌دهد.
از سوی دیگر این تحلیل هم وجود دارد که عربستان سعودی مایل است بیش از سهمش انجام دهد اما به شرطی که دیگران سهم خود را ایفا کنند.
تاکتیک دشوار برای این وزیر نفت به معنای آن خواهد بود که از قدرتش روی این گروه دفاع کند اما این کار بدون ریسک نخواهد بود. عربستان سعودی به قیمت‌های بالاتر نفت نیاز دارد زیرا همزمان با نشست وزیران اوپک در وین در روز پنجم دسامبر، عرضه اولیه عمومی سهام شرکت نفتی دولتی آرامکوی سعودی انجام خواهد شد.
با این حال مقامات آگاه از مواضع عربستان سعودی اظهار کردند که عربستان سعودی معتقد است بازار نفت در هر صورت در ماه‌های آینده از نظر میزان عرضه محدود خواهد شد و مقامات از قیمت‌های فعلی راضی هستند.
آیا روسیه تعلل خواهد کرد؟
اکنون که عبدالعزیز بن سلمان ریاست هیات سعودی را برعهده دارد، اتحاد نفتی میان کشورش و روسیه زیر ذره بین خواهد بود. به مدت چند دهه این شاهزاده همسو کردن همتایان اوپک و رقیبان را در اولویت قرار داده بود و بر اهمیت اتحاد برای دوام این گروه در بلندمدت تاکید داشت.
پس از این که قیمت نفت در سال 2014 ریزش کرد عربستان سعودی خارج از گروه اوپک، از روسیه کمک خواست. در دوران خالد الفالج، وزیر نفت سابق، رابطه با روسیه در اولویت قرار داشت. اکنون تمایل روسیه برای پایبندی به توافق مورد کنکاش قرار گرفته است. کارستن فریتچ در کومرس بانک اظهار کرد: روسیه در هشت ماه از 11 ماه گذشته از هدف کاهش تولید فراتر رفته است.
شرکت‌های نفت روسی همواره معتقد بوده‌اند که کاهش تولید تنها به تولیدکنندگان رقیب کمک خواهد کرد. مدیرعامل شرکت روسی لوک‌اویل اخیر ا گفته است که در حال حاضر دلیلی برای تمدید توافق کاهش تولید پس از مارس سال 2020 وجود ندارد.
این به معنای آن است که روسیه مهره غیرقابل پیش بینی است اما باید به خاطر داشت که اتحاد این کشور با عربستان سعودی تنها مربوط به تقویت قیمت‌ها در کوتاه مدت نبوده بلکه یک رابطه استراتژیک بوده که از سوی ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه تعیین شده است.
فشار عرضه از خارج اوپک
آژانس بین‌المللی انرژی در نوامبر اعلام کرده بود که اوپک در سال میلادی آینده با چالش بزرگی روبروست زیرا تسریع تولید از سوی رقیبان این گروه، تلاش‌هایش برای مهار رشد تولید نفت را تضعیف می‌کند. در حالی که روسیه بالاتر از سهمیه توافق شده با اوپک، نفت تولید می‌کند این گروه تلاش می‌کند راهی برای برخورد با رشد صنعت نفت شیل آمریکا پیدا کند.
به گفته برخی تحلیلگران، عملکرد صنعت نفت آمریکا عامل اصلی تاثیرگذار بر بازارهای نفت در سال 2020 خواهد بود. پیش‌بینی‌های مختلفی وجود دارد اما یک گروه، کندی چشمگیر رشد عرضه و گروه دیگر تسریع تولید را انتظار دارد.
همچنین پیش‌بینی می‌شود نفت بیشتری از سوی کشورهای برزیل، نروژ و گویان عرضه شود. این به معنای آن است که به نفت کمتری از سوی اوپک نیاز خواهد بود و به همین دلیل است که برخی از تحلیلگران معتقدند بدون کاهش بیش‌تر تولید از سوی اوپک و متحدانش، قیمت‌های نفت پس از این نشست ممکن است تحت فشار کاهشی بیشتری قرار گیرد.
نشانه‌های ضعف در تقاضای جهانی
در هر حال، مناقشه تجاری مکرر میان آمریکا و چین و ضعف اقتصاد جهانی آژانس‌های بین‌المللی انرژی را واداشته است در پیش بینی خود از رشد تقاضا برای نفت در سال 2019 و 2020 بازنگری کنند. با توجه به این پیش‌بینی‌ها که رشد عرضه از رشد مصرف فراتر خواهد رفت، اوپک اعلام کرد نشانه‌هایی از استرس وجود دارد که ممکن است به تقاضا لطمه وارد کند.
بر اساس گزارش فایننشیال تایمز، این تولیدکنندگان نفت با شرایط حساسی برای متعادل نگه داشتن بازار روبرو هستند و کاهش بیش‌تر تولید برای اجتناب از رشد سطح ذخایر جهانی، سهم بازار اوپک را به پایین‌ترین میزان از اوایل دهه 1990 خواهد رساند.
اوپک، مسیر بازار نفت را تعیین می‌کند
در همین باره، کارشناس ارشد حوزه انرژی به ایسنا گفت: کاهش تنش بین آمریکا و چین می‌تواند تاثیر زیادی در بهبود رشد اقتصادی دنیا داشته باشد، چرا که از این طریق قیمت‌های نفت بهبود می‌یابد و تقاضا نیز در این حوزه افزایش پیدا می‌کند. بنابراین هرچه جنگ اقتصادی که آمریکا با چین و دیگر کشورها آغاز کرده، ادامه داشته باشد، تولید و صادرات کشورها نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد و همین مساله موجب کاهش تقاضای نفت می‌شود.
خطیبی همچنین درباره وضعیت قیمت نفت در بازار جهانی بر این عقیده است که بی‌شک این مساله تابع عوامل مختلفی است؛ در شرایط فعلی عرضه نفت زیاد است که همین مساله روی قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد و به همین دلیل اگر اوپک بتواند عرضه بازار را مهار کند، قیمت‌ها متعادل می‌شوند اما اگر این اتفاق نیفتد، قطعا شرایط بازار وضعیت مناسبی نخواهد داشت.
خطیبی با بیان این‌که تصمیم اجلاس اوپک مبنی بر کاهش مجدد تولید می‌تواند نقش زیادی در وضعیت بازار داشته باشد، چراکه اگر این کاهش اتفاق افتد، قیمت‌ها متعادل می‌شود، اظهار کرد: قیمت نفت تابع عرضه است تقاضا نیز می‌تواند با جنگ اقتصادی که آمریکا به راه انداخته، کنترل شود؛ به همین دلیل باید بگویم که ما تهدیدها و فرصت‌هایی را در این باره داریم که باید به دنبال متعادل کردن بازار نفت باشیم.
به گفته این کارشناس حوزه انرژی، قیمت‌ها می‌تواند در حدود 60 دلار و شاید کمتر نیز باشد که این مساله به تصمیم اوپک بستگی دارد و تصمیم اوپک می‌تواند نقش مستقیمی در بازار جهانی نفت داشته باشد.
بازار تصمیم خود را گرفته است
همچنین نرسی قربان کارشناس حوزه انرژی گفت: پیش‌بینی نشست اوپک چیزی جز احتمال تمدید کاهش فعلی نیست. اما گمانه‌زنی‌های نیز در رابطه افزایش کاهش تولید نیز به گوش می‌رسد.
وی با بیان این که در حال حاضر بازار تصمیم اوپک را پیش‌بینی کرده و براساس آن تغییرات شکل گرفته است گفت: اگر تصمیم اوپک خارج از این قاعده باشد و کاهش تولید به طور کامل متوقف شود و یا کاهش بیش از اندازه‌ای در نظر گرفته شود، ممکن است در بازار شاهد تغییراتی باشیم.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی درباره وضعیت قیمت نفت پس از برگزاری نشست اوپک نیز گفت: به نظر می‌رسد قیمت‌ها بین 60 تا 65 دلار باقی بماند. مگر این که روال نشست اوپک از آن چه که پیش بینی شده است خارج شود.
وی با تاکید بر این مسئله که قیمت‌های فعلی از نظر اعضای اوپک مناسب است، گفت: در صورت تمدید توافق کاهش تولید از سقوط قیمت نفت جلوگیری خواهد شد.
قربان درباره تاثیر تصمیم اوپک در وضعیت ایران گفت: با توجه به این که مشکل اصلی ما فروش نفت و به دست آوردن درآمد حاصل از این امر است، تصمیمی که در این نشست اتخاذ می‌شود تاثیر چندانی در وضعیت ایران نخواهد داشت.
