به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت , سرانجام بعد از مدتها اختلافنظر در رابطه با منابع ناشی از اجرای قانون هدفمندی یارانهها و حواشی که بین دولت و مجلس درباره آن مطرح شد، سازمان مدیریت و برنامهریزی منابع چهارگانه درآمدی این قانون را اعلام و نحوه توزیع درآمد را تشریح کرده است.
حدود شش سالی که از اجرای قانون هدفمندی یارانهها میگذرد کمتر زمانی پیش آمده که مدیران اجرایی این قانون جزئیات دخل و خرج آن را اطلاعرسانی عمومی کنند و عمدتا در قالب گزارشی به نمایندگان مجلس بوده است. این در حالی است که طبق توافقات قرار بر این بود که دولت هر سه ماه یکبار گزارش کاملی از اجرای قانون هدفمندی یارانهها را تشریح و اعلام کند.
در عین حال که در رابطه با روند غربالگری و حذف یارانهبگیران پردرآمد نیز بارها وعده داده شده بود که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان بانی این امر جزئیات را منتشر کند، اما هیچگاه این موضوع بهطور عملی اتفاق نیفتاد.
چندی پیش بود که برخی نمایندگان مجلس از درآمد کلان هدفمندی یارانهها سخن گفته و اعلام کردند که محل خرج آن و البته اینکه به خزانه وارد میشود یا خیر مشخص نیست و اطلاعات شفافی درباره این موضوع وجود ندارد.
حاجی بابایی - رییس کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه - مدعی بود که تمام درآمد هدفمندی یارانهها به خزانه دولت نرفته و باید این درآمد در بودجه دیده شود. وی تاکید داشت که با بررسیهای صورت گرفته درآمد دولت از محل هدفمندی یارانهها در سال جاری حدود 87 هزار میلیارد تومان است که دیوان محاسبات بدون خالص صادراتی که 14 هزار میلیارد تومان بوده و به غیر از درآمدهای حوزه آب که به حدود 2.2 هزار میلیارد تومان میرسد، درآمد ناشی از هدفمندی یارانهها را تا 70 هزار میلیارد تومان اعلام کرده است، بنابراین این نماینده مجلس با طرح این موضوع تاکید داشت که قطعا درآمد 80 هزار میلیاردی در بودجه سالانه دیده نمیشود و حتی این ابهام مطرح است که آیا مبلغ به حساب خزانهداری میرود یا خیر؟
گرچه مدتی بعد عادل آذر - رییس دیوان محاسبات - به منابع هدفمندی یارانهها اشاره و در مورد آن توضیحاتی هرچند مختصر ارائه کرد، اما اخیرا سازمان برنامه و بودجه منابع درآمدی هدفمندی یارانهها و اینکه درآمد به چه محلی واریز میشود را اعلام کرده است.
بر این اساس شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، شرکت ملی گاز، توانیر و آبفا چهار محل تامینکننده درآمدهای هدفمندی یارانهها هستند.
درآمد 36 هزار میلیاردی شرکت پالایش و پخش
شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در سال جاری حدود 36 هزار و 800 میلیارد تومان کسب درآمد خواهد کرد که باید تمام این منابع بهشماره حساب 1271 خزانه واریز شود سپس از این مبلغ حدود 12 هزار و 800 میلیارد تومان به عنوان هزینههای قانونی کسر و 23 هزار و 900 میلیارد باقیمانده طبق قانون به حساب سازمان هدفمندی یارانهها واریز میشود.
سهم 10 هزار میلیاردی شرکت گاز از هدفمندی
برای شرکت ملی گاز به عنوان دیگر محل درآمدی هدفمندی یارانهها حدود 15 هزار و 400 میلیارد تومان پیشبینی شده که باید به شمارهحساب 170 خزانه واریز شود. از این مبلغ حدود 5200 میلیارد تومان به عنوان هزینههای قانونی کسر شده و تا 10 هزار و 200 میلیارد تومان به سازمان هدفمندی یارانهها واریز میشود.
تعهدی بر عهده توانیر نیست
شرکت توانیر برق را هر کیلووات ساعت 67.6 تومان به مشترکان خود میفروشد که کلیه وجوه به حساب شمارهحساب 228 خزانه واریز میشود. اما با توجه به اینکه بهای تمام شده هر کیلووات ساعت 83.3 تومان است قانونا موظف به پرداخت هیچ مبلغی به سازمان هدفمندی یارانهها نیست با این وجود براساس توافق و آییننامه اجرایی تبصره هدفمندی یارانهها در قانون بودجه امسال تا 2200 میلیارد تومان به حساب این سازمان واریز میشود.
آبفا پولی پرداخت نمیکند
اما شرکتهای آبفا دیگر محل تامین منابع هدفمندی یارانهها هستند که آنها نیز آب را کمتر از بهای تمام شده عرضه میکنند و منابع حاصل از فروش آن را به ازای هر مترمکعب 470 تومان و به شمارهحساب 1382 نزد خزانه واریز میکنند، اما چون بهای تمام شده هر مترمکعب آب 1100 تومان است بنابراین وجهی به سازمان هدفمندی یارانهها پرداخت نمیشود.
براین اساس درآمدها و منابع سازمان هدفمندی یارانهها مجموعه ارقامی است که به عنوان سهم این سازمان از سوی شرکتهای پالایش و پخش گاز و همچنین بهطور اندک توانیر به حساب سازمان هدفمندی یارانهها واریز میشود و در مجموع رقمی بیش از 42 هزار میلیارد تومان است که تا حدود 36 هزار و 400 میلیارد تومان آن با بعد از کسر هزینههای موجود به حساب سازمان هدفمندی واریز می شود.
این در حالی است که براساس قانون بودجه حدود 48 هزار میلیارد تومان به عنوان منابع ناشی از اجرای قانون هدفمندی یارانهها در نظر گرفته شده و در مقابل آن هزینه قرار دارد.
باید یادآور شد که در طول سال دولت تا بیش از 42 هزار میلیارد تومان منابع صرف پرداخت یارانههای نقدی به بیش از 76 میلیون نفر میکند. در کنار منابع ناشی از اصلاح حاملهای انرژی با مجوز قانونی میتواند تا حد تعیین شده از بودجه عمومی از خزانه برداشت کرده و برای تامین هزینههای هدفمندی یارانهها استفاده کنند.
براساس قانون هدفمندی یارانهها دولت باید منابع اجرای قانون را تا 50 درصد برای یارانههای نقدی و غیرنقدی به خانوارها، 30 درصد به عنوان یارانه تولید و همچنین 20 درصد برای اعتبارات هزینهای و پروژههای عمرانی مورد استفاده قرار دهد، اما طی چند سال گذشته تقریبا سهم تمامی بخشها نزدیک به صفر بوده و عمده منابع خرج پرداخت یارانههای نقدی به مجموعهای از نیازمندان و غیرنیازمندان شده است.