به گزارش بانک و صنعت به نقل از مهر، بیمارستان یا دیگر مراکز درمانی یکی از مکان هایی هستند که هر فردی در طول عمر به آن مراجعه می کند و کسی را نمی توان یافت که گذرش به بیمارستان یا مطب و داروخانه نخورده باشد. اما فرایند درمانی و مراجعه فرد به مراکز درمانی خالی از چالش نبوده و نیست و با توجه به اهمیت موضوع سلامت و درگیری تک تک افراد جامعه، نیاز است تلاش جدی برای حل معضلات نظام سلامت انجام شود.
با توجه به اهمیت نظام سلامت و پیاده سازی عدالت اجتماعی، بیمه ها ساز و کارهای متفاوتی را برای ساختارمند کردن این فرایند طراحی کردند که دفترچه بیمه یکی از ارکان این طرح بود. اما دفترچه های بیمه پس از مدتی به یکی از عوامل کاهش سرعت و کند کننده فرایند درمانی بیماران تبدیل شدند و بیماران را بین مطب و داروخانه سرگردان می کردند.
قلم خوردگی نسخه، منقضی شدن تاریخ نسخه یا کمرنگ بودن مهر پزشک از عواملی بود که نسخه را برای سازمان بیمه کننده و تبعا داروخانه غیر قابل قبول می کرد. این رفت و برگشت بیمار بین پزشک و داروخانه می توانست از چند ساعت تا چند روز شروع فرایند درمانی را به تعویق و سلامت بیمار را به خطر بیاندازد.
عصر تکنولوژی و امکانات عهد ناصرالدین شاه
ریشه رفت و آمد بیمار و دلایل عدم قبول نسخه توسط داروخانه و بیمه، قدیمی بودن سیستم نسخه نویسی کشور است. در عصر ارتباطات و سرعت برق آسای پیشرفت و علم و تکنولوژی هنوز نظام نسخه نویسی کشور بر پایه برگه کاغذی و مهر و امضای پزشک است. مشکلات مذکور با الکترونیکی شدن آن و بهره گیری از تکنولوژی های ابتدایی مانند اینترنت و رایانه قابل رفع است.
نسخه نویسی الکترونیک پلی از جنس پیشرفت
با وجود آنکه از 15 سال گذشته در اسناد و قوانین بالادستی، حذف دفترچه کاغذی و الکترونیکی شدن نسخه نویسی مورد تاکید بوده است، از سال گذشته سازمان تأمین اجتماعی اولین قدم های اجرایی سازی این قانون را در دستور قرار داد و تمامی نسخ دارویی در سامانه تأمین اجتماعی توسط داروخانه ها ثبت می شد.
همچنین سازمان تأمین اجتماعی که یکی از گسترده ترین نهادهای متولی امر بیمه با حدود 40 میلیون تحت پوشش است، در اسفندماه سال گذشته به عمر دفترچه های کاغذی پایان داد و در امر نسخه نویسی الکترونیکی پیشگام شد. در حالی که این انتظار از بیمه سلامت می رفت به عنوان یک نهاد ذیل وزارت بهداشت در توسعه نظام خدمت رسانی و پیشرفت نظام سلامت پیش قدم شود.
یک تیر و چند نشان
حذف دفترچه های کاغذی و نسخه نویسی الکترونیکی به عنوان دروازه ای به سوی پرونده الکترونیک سلامت، آورده های بسیاری برای بهبود کارآمدی نظام سلامت کشور دارد که به اختصار به آن پرداخته می شود.
بنابر گفته مسئولان امر، مبلغی که سالیانه صرف صدور دفترچه کاغذی می شود، بالغ بر 400 میلیارد تومان است. مبلغی که برابر با هزینه لازم برای تأسیس یک بیمارستان 400 تختخوابی یا 8000 وام ازدواج جوانان به ارزش 50 میلیون تومان است.
پایان رفت و آمدهای غیر ضروری بیماران
همانطور که اشاره شد یکی از مهم ترین علل رفت وآمد بیماران بین داروخانه و مراکز درمانی قلم خوردگی یا مشکلات مربوط به مهر پزشک است که ریشه در دست نویس بودن نسخه دارد. با الکترونیکی شدن فرایند نسخه نویسی، نیازی به مراجعه اضافه تر به داروخانه یا مطب پزشک نخواهد بود.
خداحافظی با قاچاق معکوس و بازار سیاه دارو
با حذف دفترچه های کاغذی، بساط خرید و فروش دفترچه ها و نسخه های ساختگی از داروهای گران قیمت بیماری های خاص مثل سرطان یا ام اس جمع خواهد شد. سوءاستفاده از نسخه الکترونیکی به دلیل مشخص بودن پیشینه پزشکی همه افراد، تقریباً ناممکن خواهد بود و داروهای گران قیمت از بازار سیاه دارو یا سودجویان و دلالان دارو سر در نمی آورند.
داروهایی که دیگر کمیاب نیستند
داروهای کمیاب که عمدتاً برای بیماری های خاص و نادر تجویز می شوند، مصرف کنندگان محدودی در کشور دارند اما وجود این داروها و دسترسی بیماران به آن امری حیاتی است. با توجه به دقیق تر شدن برآورد نیاز کشور به این داروها و مشخص و شفاف بودن مصرف کنندگان این داروها، نظام توزیع این داروها بسیار کارآمدتر و بهینه تر خواهد شد.
اعتبار تا ابد
تمدید اعتبار دفترچه های کاغذی همیشه یکی از دغدغه های تحت پوشش این بیمه ها بوده است. فرایندی که ساعت ها مردم را مجبور به حضور در شعب کارگزاری می کرد. با حذف دفترچه کاغذی و استحقاق سنجی از طریق کد ملی افراد دیگر نیازی به مراجعه به شعب کارگزاری بیمه و گرفتاری و معطلی های چند ساعته برای تمدید اعتبار دفترچه نخواهد بود.
اشتباهات پزشکی
موارد متعددی دیده شده است که به دلیل ناخوانا بودن نسخه، داروی اشتباه یا داروی درست با دستور استفاده اشتباه به بیمار تحویل داده شده است و تبعا سلامت بیمار به خطر افتاده است. با حذف دفترچه و نسخه های کاغذی و دست نویس، مشکل ناخوانا بودن اسامی داروها برای متصدیان داروخانه مرتفع خواهد شد و دیگر شاهد تحویل داروی اشتباه یا دستور استفاده نادرست به بیمار نخواهیم بود.
تعارض منافع، ترمز پیشرفت نظام سلامت
همانطور که اشاره شد حذف دفترچه کاغذی و الکترونیکی شدن فرایند نسخه نویسی طرحی بود که به طور حتم تأثیرات مثبتی را در کارآمدی نظام سلامت خواهد داشت. طرحی ملی که با اقدامات شجاعانه سازمان تأمین اجتماعی آغاز شد. اما باید توجه داشت هر طرح بزرگ ملی به این وسعت ناگزیر در ابتدای راه دارای مشکلاتی است که به مرور زمان مرتفع خواهد شد.
اما در این میان هستند افراد ذی نفعی که در مسیر پیشرفت نظام سلامت سنگ اندازی می کنند و به اهداف صنفی و منفعت طلبانه با بهانه هایی غیر منطقی سعی در بزرگنمایی مشکلات اجرایی این طرح و سیاه نمایی این طرح مفید دارند. اجرای هرچه بهتر این طرح و مرتفع شدن مشکلاتی که مردم در این ایام با آن دست به گریبان بودند، در گرو همکاری همه اجزای این طرح از پزشکان تا داروخانه داران است.
