وضعیت اشتغال ناقص، مدت زمان بیکاری و مدت زمان اشتغال در ایران

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت،  اطلاعات مرکز آمار نشان می‌دهد در سال 1394 افراد شاغل و بیکار در مجموع 38.2 درصد از جمعیت 10 ساله و بیشتر را تشکیل می‌دادند. این نسبت در جامعه مذبور برای مردان 63.2 درصد و برای زنان 13.3 درصد بوده است. همچنین این نسبت در نقاط شهری 37.5 درصد و در نقاط روستایی 40 درصد است.

در سال 1394 از کل شاغلان 10 ساله و بیشتر 91.2 درصد باسواد و 8.3 درصد بی‌سواد بوده‌اند. این نسبت برای مردان به ترتیب 92.2 و 7.8 درصد و برای زنان 86 و 14 درصد بوده است.

همچنین از کل جمعیت بیکار 10 ساله و بیشتر 97.1 درصد باسواد و 2.9 درصد بی‌سواد بوده‌اند. این نسبت به ترتیب برای مردان 96.1 درصد و 3.9 درصد و برای زنان 99.3 و 0.7 درصد بوده است.

وضعیت نرخ مشارکت اقتصادی

نرخ مشارکت اقتصادی نشان می‌دهد چند درصد جمعیت در سن کار فعال یعنی شاغل یا بیکار هستند. مطابق نتایج به دست آمده در سال 1394 نرخ مشارکت اقتصادی در جمعیت 10 ساله و بیشتر در کل کشور 38.2 درصد بوده است. این شاخص در بین مردان 63.3 درصد و در بین زنان 13.3 درصد محاسبه شده است.

همچنین نتایج نشان می‌دهد نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 10 ساله و بیشتر در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری است به‌طوری که نرخ مشارکت اقتصادی در نقاط روستایی 40 درصد و در نقاط شهری 37.5 درصد بوده است.

بر این مبنا که جمعیت 15 ساله به بالا جمعیت سن کار فرض شود نرخ مشارکت اقتصادی در کل کشور 41.8 درصد است. این شاخص در بین مردان 69.4 درصد و در بین زنان 14.4 درصد، در نقاط شهری 40.8 درصد و در نقاط روستایی 44.4 درصد به دست می‌آید.

مقایسه نرخ مشارکت اقتصادی در گروه‌های سنی نشان می‌دهد بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی 56.2 درصد، در گروه‌های سنی 30 تا 34 و 35 تا 39 ساله بوده‌اند. این نرخ برای مردان گروه سنی 35 تا 39 سال بالاترین میزان و برابر با 93.7 درصد است و نرخ مشارکت اقتصادی زنان 10 ساله و بیشتر در گروه سنی 25 تا 29 ساله بیشترین مقدار برابر با 22 درصد است.

جمعیت شاغل در سال 1394 نشان می‌دهد که از مجموع 24 میلیون و 127 هزار و 143 نفر جمعیت فعال 15 تا 64 ساله نزدیک به 88.7 درصد شاغل بوده‌اند. از مجموع این شاغلان 10.1 درصد مربوط به گروه سنی 15 تا 24 ساله، 62.1 درصد مربوط به گروه سنی 24 تا 25 ساله و 27.8 درصد مربوط به گروه سنی 45 تا 60 ساله بوده‌اند. این نسبت‌ها برای مردان به ترتیب 10.3 درصد، 61.5 درصد، 28.3 درصد و برای زنان 9.3 درصد، 65.5 درصد و 25.2 درصد بوده است.

همچنین در سال 1394، 11.3 درصد جمعیت فعال 15 تا 64 ساله را بیکاران تشکیل داده‌اند. از مجموع تعداد این بیکاران 28.1 درصد مربوط به گروه سنی 15 و 24 ساله 63.3 درصد مربوط به گروه سنی 25 تا 44 ساله و 8.5 درصد مربوط به گروه سنی 45 تا 64 ساله بوده‌اند.

اطلاعات مرکز آمار می‌گوید: در سال 1394 از 24 میلیون و 701 هزار و 176 نفر جمعیت 10 ساله و بیشتر، 11 درصد بیکار بودند. بالاترین نرخ بیکاری مربوط به گروه سنی 20 تا 24 ساله با 27.7 درصد و پایین‌ترین نرخ بیکاری مربوط به سن 65 ساله و بیشتر با 0.9 درصد بوده‌اند. نرخ بیکاری در بین مردان 9.3 درصد و در بین زنان 19.4 درصد بوده است. این نرخ در نقاط شهری 12.2 درصد و در نقاط روستایی 8.1 درصد بوده است.

مدت بیکاری در ایران چه میزان است؟

در سال 1394 از بیکاران 10 ساله و بیشتر 33.9 درصد، 19 ماه و بیشتر و 0.1 درصد کمتر از یک ماه بیکار بودند. در سال 1394، 96.3 درصد بیکاران قبلا شاغل، از بیمه بیکاری استفاده نمی‌کردند و تنها 3.7 درصد از بیمه بیکاری استفاده کرده‌اند.

همچنین 1.2 درصد بیکاران قبلا شاغل در بخش کشاورزی پنج درصد در بخش صنعت و 2.7 درصد از بیمه بیکاری استفاده کردند.

گفتنی است؛ در سال 1394 از جمعیت شاغل 10 ساله و بیشتر 19 درصد صنعتگر و به شغل صنعتگری و مشاغل مربوط به آن اشتغال داشته‌اند. 16.3 درصد کارگر ساده، 14.5 درصد کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیر بوده‌اند.

همچنین در سال گذشته 83.3 درصد جمعیت شاغل را کارکنان بخش خصوصی (کارفرمایان، کارکنان مستقل، مزد و حقوق‌بگیران بخش خصوصی و تعاونی، کارکنان فامیلی بدون مزد) و 16.7 درصد را مزد و حقوق‌بگیران بخش عمومی تشکیل می‌دادند. این نسبت‌ها در جامعه مردان 85.1 درصد و 14.9 درصد و در جامعه زنان 74.2 درصد و 25.8 درصد بوده است.

در سال 1394 مدت اشتغال در شغل اصلی 18.3 درصد از شاغلان، سه تا کمتر شش سال  و 14.3 درصد یک تا کمتر از یک سال بوده است. وضعیت اشتغال ناقص نشان می‌دهد 8.7 درصد جمعیت فعال اقتصادی دارای اشتغال ناقص بوده‌اند. این شاخص در بین مردان 9.8 درصد و در بین زنان 3.6 درصد همچنین در نقاط شهری 7.2 درصد و در نقاط روستایی 12.6 درصد بوده است.

همچنین براساس نتایج به دست آمده در زمینه سهم اشتغال ناقص 9.8 درصد از شاغلان دارای اشتغال ناقص بوده‌اند. این نسبت در میان مردان 10.8 درصد و در بین زنان 4.5 درصد، در نقاط شهری 8.2 درصد و در نقاط روستایی 13.7 درصد بوده است.

نرخ مقدار اشتغال ناقص نشان می‌دهد چند درصد از زمان بالقوه کار شاغلان را مقدار اشتغال ناقص تشکیل می‌دهد. براساس نتایج به دست آمده از سوی مرکز آمار ایران 3.8 درصد زمان بالقوه شاغلان را مقدار اشتغال ناقص تشکیل می‌دهد.

این شاخص در بین مردان 3.9 درصد و در بین زنان 2.6 درصد، در نقاط شهری 3.1 درصد و در نقاط شهری 5.6 درصد بوده است. در سال 1394 نرخ مشارکت اقتصادی 38.2 درصد بوده است و به ترتیب یک درصد از سال 1393 که نرخ مشارکت اقتصادی 37.2 درصد افزایش یافته است.

نرخ بیکاری نیز در سال 1394 به 11 درصد که بیانگر افزایش 0.4 درصدی نسبت به سال قبل آن بود.

وضعیت نرخ مشارکت اقتصادی در استان‌ها هم نشان می‌دهد که استان‌های اردبیل و خراسان شمالی به ترتیب با 43.7 درصد و 41.8 درصد بالاترین و استان‌های سیستان‌وبلوچستان و کهکیلویه و بویراحمد به ترتیب 29.9 درصد و 34.5 درصد پایین‌ترین نرخ فعالیت اقتصادی را به خود اختصاص می‌دهند.

نرخ بیکاری در استان‌های کشور بیانگر آن است که استان‌های کهکیلویه و بویراحمد و کرمانشاه به ترتیب با 17.7 درصد و 17.6 درصد بالاترین نرخ بیکاری و استان‌های آذربایجان شرقی و کرمان به ترتیب با 7.3 درصد و 7.9 درصد کمترین نرخ بیکاری را به خود اختصاص داده‌اند.