به گزارش بانک و صنعت، ولی الله سیف رئیس کل سابق بانک مرکزی درباره سیاست های بانک مرکزی در دوره ریاست وی بر این نهاد اثرگذار اقتصادی، در خصوص اظهار نظر پُر سر و صدا و پُر انتقاد خود درباره نرخ ارز در روزهای ابتدایی ریاستش اظهار داشت: در آن زمان اعتقاد من این بود که نباید نرخ ارز بیشتر از آنچه در حال کاهش بود، کاهش یابد.
وی می افزاید: همین باور باعث شد به رغم اینکه پیش بینی می کردم حساسیت هایی به وجود بیاید، آن جمله را عنوان کردم. من متأسف بودم که برخی از متخصصان هم به این حرف من انتقاد داشتند در حالی که من انتظار داشتم با آن نظر همراهی شوند.
بانک مرکزی استقلال ندارد
رئیس کل سابق بانک مرکزی درباره استقلال این بانک می گوید: همواره بحث استقلال بانک مرکزی را خیلی مطرح می کنیم اما بانک مرکزی از استقلال لازم برخوردار نیست و مانور عملیاتی در سیاست های پولی و ارزی ندارد. در جایگاهی قرار گرفته است که رئیس مجمع آن رئیس جمهور است و علاوه بر آن عضو ستاد اقتصادی دولت است. اینها جز سیاست های کلان کشور تلقی می شود.
این حرف، حرف درستی است که رئیس کل بانک مرکزی نباید مصاحبه کند و من هم خیلی از مصاحبه کردن طفره می رفتم اما در ایران فضا به گونه ای است که اگر اظهارنظر نشود، معنای آن این است که اصلاً برنامه ای وجود ندارد.
ماجرای مخالفت فخریه کاشان با اصرار مرحوم هاشمی به تزریق ارز در بازار
سیف در این گفت گو به ماجرای اصرار آیت الله هاشمی به تزریق ارز در بازار اشاره و اظهار می کند: زمان ریاست جمهوری مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی، بنده مدیرعامل بانک صادرات بودم. من را دعوت کردند به یک جلسه خیلی مهم که رئیس کل و معاون ارزی بانک مرکزی ترتیب داده بودند. تاکید کردند معاونان بین الملل بانک ها هم حضور داشته باشند.
سیف: رئیس کل آمد و معاون ایشان آقای دکتر کاشان بود. آقای رئیس کل اشاره کرد که ما تصمیم گرفتیم به هر متقاضی بدون محدودیت تا سقف 10 هزار دلار بدهیم. این باعث بُهت اعضای جلسه شد. همه تعجب کردند و گفتند مگر می شود؟ برای چه می خواهید این کار را انجام دهید. معاون ارزی بانک مرکزی هم با مدیران عامل بانک ها هم نظر بود. یادم می آید وقتی رئیس کل با چنین فضایی مواجه شد گفت چند لحظه صبر کنید. از جلسه بیرون رفت و حدود 20 دقیقه بعد برگشت و گفت من با حاج آقا (رئیس جمهور وقت) صحبت کردم و ایشان به هیچ وجه قانع نمی شوند که این کار انجام نشود. باید این کار انجام شود اما پذیرفتند سقف پرداخت به هر متقاضی از 10 هزار دلار به 5 هزار دلار کاهش یابد.
به گفته سیف، استدلال هاشمی این بود که ما به جامعه نشان دهیم پشتوانه ارزی کشور خوب است و می توانیم قیمت ها را پایین بیاوریم. وقتی هم که دیدند این طرح شکست خورد، آنکه مورد مؤاخذه قرار گرفت، فخریه کاشان بود.
موافق ارز 4200 تومانی نبودم
سیف: در نیمه دوم سال 96 بانک مرکزی به شدت تحت فشار بود، _ چون من در عمل تا پایان سال 96 بودم و بعد از آن ابتکار عمل دست خود دولت بود و ما با سیاست ارز 4,200 تومان موافق نبودیم_ به همین دلیل تا آن مقطع قیمت ارز از 3,000 تومان در شهریور 92 به 4,800 تومان در 29 اسفند رسید؛ یعنی 60 درصد افزایش قیمت ارز در 5 سال.
تورم جمع شونده در این مدت چقدر بوده است؟ پس این رشد نرخ ارز چیز عجیبی نبوده است. تازه این را بگذارید در کنار مسائل بین المللی، محدودیت های ارزی، تبلیغات گسترده ترامپ علیه ایران و… و.
دلار هزار تومانی افتخار نیست
رئیس کل سابق بانک مرکزی در این گفت وگو تصریح می کند: افتخار این نیست که دلار هزار تومان است یا یک عدد دیگر. مهم این است که با شرایط اقتصادی متناسب باشد و اقتصاد ما بتواند رشد داشته باشد، صادرات توسعه یابد، محصول تولید داخل با کالای وارداتی رقابت کند و رفاه افزایش یابد.
روحانی گفت نظر رهبری آن چیزی است که «من» می گویم
سیف: در جلسه ای که دی ماه 95 خدمت حضرت آقا داشتم، وقتی از جلسه برگشتم به آقای رئیس جمهور گزارش دادم. از قبل نگفته بودم اما وقتی از جلسه برگشتم به آقای رئیس جمهور گزارش دادم. گفتم شما گاهی اوقات مطرح می کنید آقا خیلی نسبت به نرخ ارز حساس هستند اما من احساس کردم ایشان موافق هستند.
البته در همان جا تاکید کردم که استنباط من از صحبت و واکنش ایشان این بود.
آقای رئیس جمهور گفتند من مفصل با آقا صحبت کردم و نظرات ایشان را می دانم و آن چیزی که من می گویم اجرا شود و من هم نظرات ایشان را می گویم. یعنی استنباط ایشان این بوده است. لذا کسی که در بانک مرکزی کار می کند همه اینها را کنار هم می گذارد.
ماجرای ارزپاشی سال 93
سیف: تا تیر ماه 93 عرضه ای در بازار نداشتیم؛ در سال 93 بانک مرکزی یک میلیارد و 800 میلیون دلار به بازار تزریق کرد و تا آنجایی که یادم می آید برای تنظیم بازار این حجم عرضه شد.
این عرضه ها از طریق صرافی ها بود؛ هم به صورت نقد و هم حواله. بانک مرکزی در سابقه خودش همه جور عملیاتی داشته است. دهه 70 با یکی دو صرافی در دوبی قرار می گذاشتند و می فروختند. یا در سلیمانیه.
اما در زمانی که من رئیس بانک مرکزی بودم، منشأ از در دوبی بود. در سلیمانیه هم ارز تهیه می کردند اما منشأ ارزهای سلیمانیه دوبی بود. صرافی که در دوبی بود سلیمانیه را تأمین می کرد. اگر یادتان باشد ما آقای کیّال را داشتیم که از طرف بانک مرکزی ارز می فروخت و خودش هم در پاساژ افشار حجره داشت.
ارز 4200 تومانی، اشتباه استراتژیک دولت بود
سیف: اشتباه استراتژیک دولت در سال 95 اصرار بی منطق بر بازگرداندن نرخ به محدوده 3,700 تومان بود. در صورتی که گزارشات کارشناسی حاکی از این بود که نرخ باید در سال 95 از 4 هزار تومان عبور می کرد.