پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت: اجرای سیاستهای ابلاغی اصل44 و خصوصیسازی در حالی یکی از مهمترین محورهای مهم اقتصادی کشور در سالهای گذشته بوده که در یکی، دو سال اخیر سرعت آن کند و تاحدودی متوقف شده است
انتقادها به روند خصوصیسازی و انتقال مالکیت جدا از مدیریت، یکی از مهمترین دلایل این موضوع بوده است.
علاوه بر اینها اکثر کارشناسان معتقدند بخش خصوصی قدرت خرید سهام دولتی را ندارد و بخش قابل توجهی از این واگذاریها توسط نهادهای شبهدولتی خریداری شده یا بابت رد دیون به نهادهای عمومی واگذار شده است.
در همین راستا روز گذشته وزیر امور اقتصادی و دارایی در مجمع سالانه سازمان خصوصیسازی که با حضور، رییس سازمان خصوصیسازی و معاونان این سازمان نیز برگزار شد. با بیان اینکه براساس قانون منعی برای حضور شبهدولتیها در واگذاریها وجود ندارد و باید برای حضور بخش خصوصی واقعی در واگذاریها مشوقهایی در نظر گرفته شود، گفت: شرایط بازار سرمایه در ماههای گذشته به گونهای بوده که واگذاریها را تحت تاثیر قرار داده که پیشبینی میشود با توجه به روند مثبت مذاکرات هستهای، در آینده شاهد رونق بازار سرمایه باشیم که میتوان از این فضا برای انجام هرچه بهتر واگذاریها استفاده کرد.
طیبنیا با اشاره به مشکلاتی که در حال حاضر دولت در مدیریت بنگاهها دارد، افزود: بخش خصوصی نیز از همین مشکلات رنج میبرد که این موضوع نشان میدهد فضای کسب و کار در کشور مناسب نیست و برخی قوانین هم که در گذشته تصویب شده به نفع بخش خصوصی نبوده که در این رابطه باید قانون اصلاح شود و در واگذاریها نباید به انتقال صرف مالکیت اکتفا کنیم. وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: یکی از مواردی که قانون اصل44بر آن تاکید دارد، توانمندسازی بخش خصوصی است که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته و برای رقابتی شدن اقتصاد باید به این موضوع توجه کنیم.
وی با اشاره به اینکه براساس قانون، در سال93 سازمان خصوصیسازی اجازه واگذاری عین سهام بابت رد دیون دولت را ندارد، گفت: این موضوع به رقابتی شدن واگذاریها کمک میکند و مصوباتی هم در هیات واگذاری برای تشویق بخش خصوصی واقعی در واگذاریها به تصویب رسید تا اگر خصوصیها برنده واگذاریها شوند به آنها تسهیلاتی ازجمله افزایش طول مدت پرداخت اقساط تعلق گیرد.
مشکلات خصوصیسازی زیاد است
وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: در سازمان خصوصیسازی فشار کار زیاد است و این سازمان در خصوص واگذاریها با مشکلات و چالشهای زیادی روبهروست، بهعنوان مثال از درون برخی دستگاههای مشمول واگذاری، عدهای به این سازمان انتقاد میکنند که چرا واگذار نمیکند و برخی نسبت به واگذاری اعتراض دارند. وی افزود: با این حال در یک سال گذشته، سازمان خصوصیسازی با حداقل تنش نسبت به واگذاری سهام دولتی اقدام کرده و در این زمینه عملکرد خوبی هم داشته و عملکرد این سازمان در نیمه دوم سال92 و نیمه نخست سال 93مورد استقبال دولت قرار گرفته که لازم است عملکرد خصوصیسازی در یکسال گذشته به خوبی اطلاعرسانی شود.
واگذاریها با جدیت پیگیری شود
طیبنیا در ادامه گفت: در جلسه اخیر شورایعالی اصل44 قانون اساس نیز عملکرد یکسال گذشته این سازمان مورد توجه قرار گرفت و باید امسال واگذاریها با جدیت بیشتری دنبال شود و در مرحله پس از واگذاری هم تمام انرژی خود را صرف توانمندسازی بخش خصوصی و بهبود فضای کسبوکار در کشور کنیم. وی خاطرنشان کرد: شرایط بازار سرمایه در ماههای گذشته به گونهای بوده که واگذاریها را تحت تاثیر قرار داده که پیشبینی میشود با توجه به روند مثبت مذاکرات هستهای، در آینده شاهد رونق بازار سرمایه باشیم که میتوان از این فضا برای انجام هرچه بهتر واگذاریها استفاده کرد.
دوران طلایی واگذاریها
رییس کل سازمان خصوصیسازی نیز در این جلسه با بیان اینکه دوران طلایی واگذاریها در یکسال گذشته رقم خورده است، گفت: بیش از 60درصد انرژی این سازمان در سال گذشته صرف حل و فصل مشکلات مربوط به مصوبات دولت قبلی بابت رد دیون دولت شد. میرعلی اشرفعبدالله پوریحسینی افزود: در سالهای 90و 92بیش از تکلیف بودجهای عملکرد داشتیم. بهطوری که در سال 90در ازای 45هزار میلیارد ریال تکلیف واگذاری، 53هزار میلیارد ریال و در سال 92در ازای 62هزار میلیارد ریال تکلیف واگذاری، 81هزار میلیارد ریال واریز به خزانه داشتیم. رییس کل سازمان خصوصیسازی افزود: همچنین در سال 92با تصویب هیات واگذاری 333شرکت در فهرست واگذاریها قرار گرفت که بیش از 80درصد از این شرکتها تعیین تکلیف شد. وی در ادامه با مقایسه عملکرد سازمان خصوصیسازی در سال 91و 92اضافه کرد: در سال 91 بالغ بر 7هزار و 100میلیارد تومان عرضه به عموم و 4هزار میلیارد تومان واگذاری عین سهام بابت طلبکاران دولت داشتیم در حالی که در ?ماه نخست سال 92بالغ بر 12هزار و 500میلیارد تومان واگذاری به عموم، 231میلیارد تومان عین سهام بابت رد دیون و 3هزار و 500میلیارد تومان واگذاری بابت سهام عدالت انجام شده است. معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در نیمه دوم سال 92نسبت به مدت مشابه سال 91واگذاریها از رشد 259درصدی برخوردار بود و در سال 92نسبت به سال 91نیز در مجموع از نظر واگذاریهای قطعی شاهد رشد 364درصدی هستیم.
93، سال پایانی خصوصیسازی
وی با اشاره به اینکه سال 93سال پایانی خصوصیسازی در کشور است، افزود: شرایط نامساعد بورس از دیماه گذشته تاکنون، یکی از عواملی است که موجب شده آمار واگذاریها بیش از این افزایش نیابد، با این حال سازمان خصوصیسازی از سال 80تا نیمه اول 92بالغ بر 98هزار و 700میلیارد تومان واگذاری قطعی انجام داده است و در نیمه دوم 92به تنهایی 31هزار میلیارد تومان واگذاری صورت گرفته که 32درصد کل واگذاریهای این سازمان را شامل میشود. پوریحسینی درخصوص اقدامات سازمان خصوصیسازی در یکسال گذشته گفت: بیش از 60درصد انرژی این سازمان در سال گذشته صرف حل و فصل مشکلات مربوط به مصوبات دولت قبلی بابت رد دیون دولت شد. به علاوه اینکه در سال 93براساس قانون واگذاری سهام بابت رد دیون دولت انجام نمیشود.
موانع آزادسازی سهام عدالت
وی در ادامه با اشاره به مشکلات آزادسازی سهام عدالت تصریح کرد: مسائل مربوط به شناسایی مشمولان، شرکتهای سرمایهپذیر، سرمایهگذاریهای سهام عدالت، آزادسازی و وصول سود این سهام ازجمله مشکلات سهام عدالت است که در یک سال گذشته با محوریت و مدیریت وزارت امور اقتصادی و دارایی مورد بررسی قرار گرفت که به تهیه پیشنویس سازماندهی سهام عدالت منتهی شد و بهتازگی توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی این پیشنویس به هیات دولت ارسال شده است. رییس کل سازمان خصوصیسازی درخصوص اقدامات این سازمان در زمینه نظارت بر واگذاریها گفت: در سال گذشته دو نوبت گزارش نظارتی به هیات واگذاری ارائه شد که براساس نتایج این گزارشها، درصد تخلفات انجامشده در شرکتهای واگذارشده در 3 سال گذشته کاهش یافته است.
تشویق بخش خصوصی
وی افزود: همچنین بنا داریم با همکاری 9دستگاه معتبر ازجمله سازمان بهرهوری، مدیریت صنعتی و دانشگاهها، استانداردی را برای ارزیابی دستگاههای واگذار شده تهیه و تدوین کنیم تا مشخص شود نقاط ضعف و قوت واگذاریها چیست و برترینهای خصوصیسازی چه شرکتهایی بودهاند که احتمالا در همایشی نیز آنها را معرفی خواهیم کرد. پوریحسینی درخصوص راهکارهای این سازمان برای تشویق بخش خصوصی در مقابل موسسات غیردولتی برای حضور در عرصههای سازمان خصوصیسازی گفت: برای این کار شیوهنامهای را به تصویب هیات واگذاری رساندیم تا در صورت حضور بخش خصوصی واقعی در واگذاریها، از تسهیلاتی مانند افزایش مدت زمان اقساط، پرداخت پلکانی اقساط و کاهش دریافت سود اقساط برخوردار شوند. رییس کل سازمان خصوصیسازی اضافه کرد: در یکسال گذشته تلاش کردیم تا آمار و اطلاعات خصوصیسازی از شفافیت بیشتری برخوردار شود. وی گفت: همچنین در این مدت تلاش شد با استفاده از ابزارهای قانونی برای وصول مطالبات سود سهام عدالت، اقدام عملی صورت گیرد که بر این اساس در ابتدای سال 92معوقات سود سهام عدالت که وصول نشده بود یکهزار و 797میلیارد تومان بود که در پایان این سال این رقم را به 111میلیارد تومان کاهش دادیم. بهعلاوه اینکه در ابتدای سال 92معوقات اقساط واگذاریها 1200میلیارد تومان بود که در پایان سال 92این معوقات به 302میلیارد تومان رسید.