مطالعه رفتار در بازار ایران نشان دهنده این است که مردم ما عادت به درمان دارند تا پیشگیری در حالیکه در کشورهای پیشرفته عکس این قضیه حاکم است، با اینحال جامعه ما درگیر مشکلات مالی هستند اما نمیدانند که راهحلی برای آنها وجود دارد. براین برای اینکه بتوان جامعه را ترغیب به استفاده از سبد محصولات مالی و سرمایهگذاری کرد، میبایستی از طریق نیازشناسی و نیازسازی اقدام نمود. این فرآیند از طریق مشاوره مالی امکانپذیر است.
بازار مالی ایران به دو بخش تقسیم میشود:
بازار پول: شامل اوراق مشارکت و ...
بازار سرمایه: شامل بازار اوراق و بازار اوراق مشارکت بلند مدت، ابزارهای مدیریت شده سرمایهگذاری شامل صندوقهای سرمایهگذاری
ارائهدهندگان خدمات مالی عبارتند از: بانک (سپردهگذاری)، بیمه (ابزار مدیریت ریسک و سرمایهگذاری)، کارگزاری، مشاوره سرمایهگذاری، سرمایهگذاری و شرکتهای تامین سرمایه.
مشاوره مالی
پیش از اینکه به بررسی بیشتر مبحث مشاوره مالی بپردازیم لازم است که به چند سئوال پاسخ دهیم:
· یکی از کاربردیترین ابزار جذب منابع مالی در ایران افزایش درصد سوددهی است، در زمانیکه امکان افزایش سوددهی امکانپذیر نباشد، به چه نحوی مشتریان خود را نگه میدارید و یا مشتری جدید جذب میکنید؟
· افزایش سود سپرده سرمایهگذاری با توجه به وضع قوانین سقف مجاز سوددهی تا کجا امکانپذیر است؟
· بنگاه‌های ارائه دهنده خدمات مالی که بصورت مستقیم با مردم رو به رو هستند، تا چه میزان مشتریان خود و نیازهای آنان را شناسایی کرده و در راستای بر طرف کردن نیازهای آنان قدم برداشته‌اند؟
· آیا مخاطبین ما همواره نیازمند ارائه خدمات متمایز هستند و یا در خیلی اوقات نیاز به دریافت اطلاعات و مشاوره‌های صحیح می‌باشند؟
· در هنگام ارائه خدمات مالی و پس از آن، مشتریان خود را تا کجا همراهی می‌کنیم؟
با پاسخ به سئوالات بالا باید بگوییم در اکثر مواقع مشتری به دنبال سود بیشتر نیست بلکه به دنبال امنیت بیشتر است. برای جلب اعتماد مشتریان خود چه گامهایی برداشتهایم؟ فراموش نکنیم یکی از مهمترین اقدامات در راستای فروش یک محصول جلب اعتماد مشتریان است و اولین گام این موضوع با ایفای نقش مشاور بصورت صحیح محقق میشود.
برنامه ریزی مالی برای افراد
همانگونه که می دانیم جهان در حال حاضر 2 عصر بزرگ را پشت سر گذاشته و با عبور از عصرهای کشاورزی و صنعتی ، پا را فراتر گذاشته و به عصر اطلاعات پیوسته است .
در عصر اطلاعات عامل قدرت و پیروزی ، فقط با داشتن اطلاعات جامع و کافی در زمینه های مختلف تخصصی و عمومی میباشد و این طور می توان عنوان نمود که ثروتمند بودن به داشتن مجموعه ای از اطلاعات، نسبت داده می شود .بدین معنی که اگر شخصی یا خانواده یا کشوری بتواند اطلاعات قوی تری را بدست آورد، میتواند در پیشروی و گسترش اهداف بلند مدت خود گام موثرتری بردارد .
با مطالعه کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه در می یابیم که در تمام این کشور ها آموزش مفاهیم اقتصادی و علوم مربوط به برنامه ریزی مالی پرسنل سازمانها و خانواده ها بهعنوان رکن اصلی توسعه اقتصادی مطرح بوده است و سرمایه گذاریهای نهادی و بنیادینی که در این زمینه انجام شده کاملاٌ مشهود می باشد.
در حقیقت این کشورها برای اینکه بتوانند اهداف خود را در یک زمینه رشد و گسترش بدهند، در ابتدا با یک برنامه ریزی بسیار مدون و قابل ارزیابی شروع به آموزش صحیح برنامه ریزی مالی شخصی وسرمایه گذاری پرسنل و خانواده ها کرده و توانسته‌اند با کوشش و تلاش فراوان و نظارت دقیق بر عملکرد، در حین اجرای طرحها و مطابقت هر لحظه آنها با اهداف از پیش تعیین شده ، نتایج مطلوبی که شاهد آن هستیم را بدست آورند .
در حقیقت هرگز کشوری بدون آموزش پرسنل و خانوادهها در زمینه برنامه ریزی مالی شخصی و سرمایه گذاری نخواهد توانست یک رشد مداوم صعودی را در در زمینه توانمندسازی پرسنل و تقویت زیر بنای اقتصادی کشور بردارد
در نهایت برای اینکه کشور ما نیز بتواند سرمایههای خرد را به سمت تولید سوق دهد و خانوادهها نیز بتوانند برای آینده خویش و فرزندان خود برنامه ریزی مدون با استفاده از مفاهیم اقتصادی داشته باشند، این امر نیازمند آموزش مدون و ساختار یافته و با برنامهریزی می باشد.
کلیه افراد و خانوادهها و سازمانها در راستای رسیدن به اهداف خود نیاز به برنامهریزی دارند. با توجه به اینکه اجرا کردن برنامهها نیازمند تفکر منابع مالی بوده و زمان و ابزارهای مورد نیاز میباشد، در واقع برنامهریزی مالی راه رسیدن به اهداف مالی را متناسب با طراحی ابزارها در اختیار افراد قرار میدهد. در حقیقت به بیان دیگر برنامهریزی مالی روش دستیابی به اهداف را بیان میکند.
در پایان باید بگوییم مهمترین گام در راستای برنامهریزی جذب منابع مالی، طراحی و پیادهسازی بستههای مالی و بازاریابی آنها، آگاهی بخشی به عموم مردم و توسعه فرهنگ سرمایهگذاری از طریق ایجاد نیاز بوسیله الزام هر شخص به انجام این مهم میباشد و پس از آن میبایستی برنامهریزی صحیحی در راستای ارائه خدمات مشاوره مالی در هنگام برخورد با مشتری پس از کسب اطلاعات مالی از آنان از طریق مصاحبههای حضوری و غیرحضوری و ارائه برنامه مالی برای این عزیزان میباشد.
مهدی حلاج – دکترای مدیریت کسب و کار، مشاور و مدرس
سید یاسر مهدی مهرآور – کارشناس ارشد مالی ، مشاور و مدرس
