فرار مالیاتی، پیامدها و آثار

بانک و صنعت، فرار مالیاتی ممکن است به روش های مختلف صورت گیرد ولی هدف اصلی در به کارگیری این روش ها، عدم پرداخت کامل یا ناقص مالیات است. تنظیم اسناد خلاف واقعیت، پنهان کردن فعالیت های اقتصادی ودرآمد حاصل از آن،ممانعت از دسترسی ماموران مالیاتی به اطلاعات مورد نیاز،تنظیم معاملات وقراردادهای خود به نام دیگران یا برعکس، استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر برخی از شیوه های فرار مالیاتی است.فرار مالیاتی تقریبا در اکثر کشورها وجود دارد، با این حال میزان آن متفاوت است.

برخی از دلایل فرار مالیاتی عبارتند از: هنجارها و کنش های اجتماعی، عدالت مالیاتی، ضعف یا عدم گسترش فرهنگ مالیاتی در جامعه، ضعف سیستم های جمع آوری، پردازش وثبت اطلاعات، تاخیر در وصول مالیات، پیچیدگی وتعدد قوانین، وجود معافیت های مالیاتی، فقدان خود اظهاری وتسلیم داوطلبانه آن. همچنین نرخ مالیات و بار مالیاتی، درآمد مالیات دهندگان، نرخ های تورم و بیکاری، آزادسازی تجاری، اندازه دولت و .... برخی متغیرهای اقتصادی هستند که در فرار مالیاتی نقش دارند.
اما پیامدها وآثار فرار مالیاتی بسیار وسیع است.فرار مالیاتی منابع دولت را کاهش می دهد. درنتیجه، دولت در تخصیص سرمایه گذاری های لازم، با کمبود مواجه خواهد شد.غالب این مسئولیت ها امور حاکمیتی هستند و یا برای بخش خصوصی جذابیت سرمایه گذاری ندارد یا اینکه ظرفیت‏ها وپتانسیل های لازم برای عمل به آن را ندارند. تامین امنیت وحفظ یکپارچگی کشور،توسعه آموزش عمومی وتامین امکانات وفراهم نمودن تسهیلات لازم، گسترش ورزش همگانی وتقویت ورزش قهرمانی،توسعه بهداشت وافزایش سطح سلامت شهروندان، گسترش و نگهداری از راههای ارتباطی،تامین انرژی وسرمایه گذاری در انرژی های جایگزین از جمله این موارد هستند. کاستی ونارسایی در هر یک از این حوزه ها می تواند آثار وپیامدهای عمیقی بر جامعه داشته باشد. همچنین این امکان وجود دارد که فرار مالیاتی، باعث نارسایی در توزیع عادلانه درآمد و انباشت ثروت برای گروه های خاص شده و شکاف ثروت وسایر شکاف های اجتماعی را تشدید کند.گروهی که برخوردار هستند و به منابع دسترسی دارند هرروز غنی تر وقوی تر شوند و در مقابل گروهها واقشاری که از این منابع استفاده نمی‏کنند هر روز عرصه های بیشتری را از دست بدهند.این مسئله بر تصور شهروندان از عدالت اجتماعی تاثیرات منفی می گذارد و می تواند زمینه ساز مشکلات وبحران های اجتماعی شود.تخریب اعتماد اجتماعی، کاهش همکاری ومشارکت اجتماعی،افزایش روحیه منفعت طلبی فردی نیز از دیگر پیامدهای فرار مالیاتی است.
واقعیت این است که فرار مالیاتی همیشه وجود خواهد داشت،مسئله مهم کاهش زمینه ها وعوامل آن ومسدود کردن روشهای آن است، امر خطیری که مجموعه وسیعی از فعالیت ها وهمکاری های بخش های گوناگون جامعه را می طلبد، قوانین دقیق،شهروندان آگاه،اهرم های نظارتی قوی و ضمانت های اجرایی از جمله این عوامل هستند.