بانک و صنعت، اما نمیتوان با تکیهبر روشهای سنتی اطلاعات مربوط به فعالیتها و مبادلات اقتصادی را در دنیای امروز رهگیری کرد. همچنین نظام مالیاتی در فضای عدم وجود نگاه یکپارچه به مودیان مالیاتی، ضعف اطلاعات مالیاتی و فقدان اشراف اطلاعاتی بر مودیان قادر به انجام صحیح وظایف قانونی محوله و نیز ارائه خدمات مناسب به مودیان مالیاتی نخواهد بود که این امر خود مسائلی چون نارضایتی مودیان، عدم تمکین مودیان، فرار مالیاتی و کاهش درآمدهای مالیاتی را در پی خواهد داشت.
سیستم یکپارچه اطلاعات مالیاتی بهعنوان پایه و اساس هر نظام مالیاتی محسوب میشود و موفقیت هر نظام مالیاتی تا حد زیادی درگرو توسعه سیستم اطلاعات مالیاتی است. تنوع در روابط و فعالیتهای اقتصادی، افزایش مبادلات اقتصادی و استفاده از فناوریهای نوین در انجام این مبادلات، نظامهای مالیاتی را در شناسایی دقیق منابع و صاحبان درآمد یا ثروت و نوع و میزان این منابع با مشکل مواجه ساخته است.
همچنین، برای استقرار کامل طرح جامع مالیاتی و به سرانجام رسیدن کامل این طرح ملی، اقداماتی پیشبینی و در قانون مالیاتهای مستقیم به آن پرداختهشده است. یکی از اقداماتی که در جهت بسترسازی برای اجرای طرح جامع مالیاتی در قانون مالیاتهای مستقیم به تصویب رسیده است استفاده از صندوق فروش مکانیزه است.
سامانه صندوق فروش (POS) یکی از ابزارهای که در سیستم یکپارچه مالیاتی میتواند به توسعه نظام مالیاتی منجر شود، چراکه اطلاعاتی دقیق، منسجم، روزآمد، دقیق و طبقهبندیشده دادههای مربوط به فروش کالا و خدمات را با جزئیات ثبت میکند.
این سامانه مشتمل بر نرمافزاری الکترونیکی است که با تهیه اطلاعات مربوط به جزئیات فروش کالا و خدمات در سطح خردهفروشی، به کسب درآمد از طریق مالیات بر ارزشافزوده، تهیه گزارشهای مالی سالانه شرکتها، اصناف و ... به شفافیت درآمدها در حوزه مالیاتهای مستقیم و با تهیه اطلاعات یکپارچه مالی، در سطح کلان، به دولتها در سیاستگذاریهای اقتصادی، کمک میکند. از سوی دیگر ارائه اطلاعات دقیق و شفاف به مشتری، سبب افزایش اعتماد عمومی بهسلامت نظام اقتصادی و مالیاتی کشور میشود.
به همین دلیل در برنامه پنجساله پنجم توسعه، نسبت به بهکارگیری صندوقهای فروش در صنوف مختلف بسیار تأکید شده که طبق ماده 121 قانون مذکور و اجرای تبصره یک ماده 71 قانون نظام صنفی، بهمنظور شفافیت در مبادلات اقتصادی و تشخیص درآمدهای مودیان مالیاتی و مالیات بر ارزشافزوده، وزارت بازرگانی مکلف است با هماهنگی سازمان امور مالیاتی کشور و اصناف کشور تا پایان سال دوم برنامه صاحبان مشاغل را بر اساس اولویت، ملزم به استفاده از سامانههای صندوق فروش (مکانیزه فروش) نماید و حتی در راستای تشویق صاحبان مشاغل، هزینههای انجامشده بابت خرید، نصب و راهاندازی دستگاه سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) توسط صاحبان مشاغل از درآمد مشمول مالیات مودیان مزبور (در اولین سال استفاده از سامانههای مذکور) قابل کسر است و از سوی دیگر عدم استفاده صاحبان مشاغل از سامانه صندوق فروش در هرسال موجب محرومیت از معافیتهای مالیاتی مقرر در قانون برای سال مربوط میشود.
درنتیجه، استفاده از صندوق مکانیزه فروش گام بزرگی در جهت ساماندهی اقتصادی و شفافسازی فعالیتهای اصناف است که دستگاه مالیاتی را در امر تشخیص و رسیدگی به پروندههای مالیاتی و تعیین میزان مالیات مودیان یاری مینماید.
بهطورکلی سامانه مکانیزه فروش با بهکارگیری دانش و فناوری روز دنیا، موجب تسریع و تسهیل در امر وصول مالیات و تحقق درآمدهای پیشبینیشده مالیاتی میشود ضمنا زمینهساز اجرای طرح جامع مالیاتی و ساماندهی اقتصادی و در راستای خطمشی نظام برای استقرار دولت الکترونیک است.