به گزارش بانک و صنعت، بر اساس گزارش «عملکرد تجارت ایران با اوراسیا طی 11 ماهه 1399» که از سوی معاونت بررسی های اقتصادی اتاق تهران منتشر شده است، ارزش تجارت کالایی بدون احتساب نفت خام ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا طی 11 ماه نخست 1399، حدود 1.9 میلیارد دلار بوده که نزدیک به 3 درصد از کل ارزش تجارت ایران طی 11 ماهه 1399 را تشکیل می دهد و نسبت به مدت زمان مشابه سال 1398، حدود 9.4 درصد کاهش یافته است.
بر اساس این گزارش، طی 11 ماه نخست 1399، حدود 2.4 میلیون تن کالا بدون احتساب نفت خام به ارزش 933 میلیون دلار 3 درصد از کل ارزش صادرات کالایی (بدون احتساب نفت خام) به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا صادرشده که نسبت به مدت مشابه سال 1398، به لحاظ وزنی و ارزشی به ترتیب با کاهش 17 درصدی و 4 درصدی همراه بوده است.
واردات کالایی ایران نیز طی مدت مذکور از کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا حدود 2.9 میلیون تن به ارزش یک میلیارد دلار بوده (3 درصد از کل ارزش واردات کالایی) که نسبت به 11 ماه 1398 به لحاظ وزنی افزایش یک درصدی را تجربه کرده و به لحاظ ارزشی حدود 14 درصد کاهش یافته است.
در همین مدت، صادرات ایران به دو کشور ارمنستان و روسیه از سایر کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا بیشتر بوده است و در مقایسه با سال گذشته، افزایش 15 و 21 درصدی را تجربه کرده است.
بر اساس این گزارش، مقدار وزنی صادرات ایران به دو کشور بلاروس و روسیه با افزایش 21 درصدی و 15 درصدی همراه بوده و صادرات ایران به مقصد سایر کشورهای ارمنستان، قرقیزستان و قزاقستان با افت وزنی مواجه شده است. همچنین به جز کشورهای روسیه و بلاروس، صادرات ایران به سایر کشورهای اتحادیه اوراسیا ازلحاظ ارزشی با کاهش همراه بوده است.
بیشترین میزان واردات ایران هم میان کشورهای اوراسیا از کشور روسیه و به ارزش 954 میلیون دلار بوده است. این مقدار نسبت به 11 ماهه 1398 حدود 7 درصد کاهش یافته است.
بر اساس گزارش معاونت بررسی های اقتصادی اتاق تهران، گرچه تراز تجاری ایران طی 11 ماهه 1399 با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا منفی 84 میلیون دلار بوده، اما این مقدار نسبت به 11 ماهه 1398 با بهبود 122 میلیون دلاری همراه بوده است.
بخشی از این بهبود به دلیل افزایش صادرات و کاهش واردات به طور هم زمان (در کشورهای بلاروس و روسیه) و بخشی از آن تنها به دلیل کاهش بیشتر واردات نسبت به صادرات (قرقیزستان، قزاقستان و ارمنستان) بوده است.
به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، اتحادیه اقتصادی اوراسیا 850 میلیارد دلار با کشورهای دنیا تجارت دارد که 518 میلیارد دلار صادرات و 331 میلیارد دلار واردات را شامل می شود و سهم ایران 2.5 میلیارد دلار است که از این میزان، یک میلیارد و 600 میلیون دلار صادرات به ایران و 823 میلیون دلار صادرات از ایران است. 80 درصد صادرات اوراسیا به ایران، محصولات کشاورزی به ویژه غلات و 68 درصد صادرات ایران به اوراسیا، محصولات کشاورزی به ویژه میوه و خشکبار است.
پنجم آبان سال 98 موافقتنامه میان ایران و اتحادیه اروپا آسیا به امضا رسید. از سال 93 که اتحادیه اوراسیا تشکیل شد، ایران جزو اولین کشورهایی بود که وارد مذاکره شد و در یازدهمین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران، حمید زادبوم رئیس سازمان توسعه تجارت از آغاز تجارت آزاد با اوراسیا از آبان 1401 خبر داد.
به گفته زادبوم، کشورهای توسعه یافته و تجارت آزاد را به تجارت ترجیحی ترجیح می دهند. در تجارت آزاد موانع تعرفه ای و غیر تعرفه ای برداشته می شود، مرحله بعدی اتحادیه گمرکی است که در آن نسبت به کشور ثالثی تعرفه گمرکی تعیین می شود. در مرحله بعدی اتحادیه های اقتصادی قرار دارند که حرکت آزادانه سطح منطقه انجام می شود.
