ابراهیم رزاقی در خصوص دلایل التهابات بازار ارز و اینکه چه بخشی از این مشکلات به سوء مدیریت بانک مرکزی به عنوان مدیر نظام ارزی و چه مقدار به مشکلات خارجی بر میگردد گفت: شرایط کشور به گونهای است که از لحاظ ساختاری همواره بیثباتی ارزی را امکانپذیر میکند البته این بیثباتی در مورد کالاهای دیگر مانند طلا و مسکن نیز کاملا مشهود است.
* حاکمیت سرمایهداری نو لیبرالی بر اقتصاد ایران
وی افزود: بعد از جنگ، سرمایهداری نولیبرالی در ایران آغاز شد و نوع آمریکایی آن در ایران شکل گرفت در این نوع از سرمایهداری دولت دخالتی نمیکند زیرا لیبرالیسمی است و باید بخش خصوصی را آزاد گذاشت و در صورتیکه بیثباتی بوجود آمد دولت با افزایش عرضه و کنترل تقاضا آن عامل را مهار کند.
این استاد اقتصاد بیان داشت: شرایط ارزی کشور نیز به این صورت است که هر زمان تقاضا افزایش یابد در نتیجه قیمت بالا میرود و با افزایش قیمت در نتیجه دولت میزان عرضه را افزایش میدهد و عرضه و تقاضا را کنترل میکند تا ثبات قیمت ایجاد کند اما ممکن است بعد از مدتی مجدد چنین وضعیتی تکرار شود، بنابراین دوباره دولت وارد عمل میشود و کنترل بازار را برای تثبیت قیمت ارز بر عهده میگیرد.
این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: بهمریختگی بازار ارز موضوع جدیدی نیست، در چند ماه اخیر بار دوم است که این التهابات در بازار ارز پدید آمده است. طبق اعلام بانک مرکزی 45 میلیارد دلار برای رفع التهابات دور اول بازار ارز هزینه و اعلام شده 25 میلیارد دلار هم برای رفع التهابات دور دوم بازار ارز لازم است.
رزاقی گفت: گرانی ارز دلایل مختلفی دارد از جمله کاهش تولیدات محصولات کشاورزی، کاهش درآمدهای حاصل از فروش نفت و کاهش عرضه ارز توسط دولت و البته در مواقعی گرانی ارز بصورت تصنعی ایجاد میشود به این ترتیب که افرادی سودجو به محض کم شدن کالایی در بازار بر روی آن کالا سرمایهگذاری میکنند مثل گوشت، تخممرغ، شیر، علوفه دام، ارز، سکه و ....
این کارشناس اقتصادی بیان داشت: هم اکنون در حدود 380 هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور موجود است و افراد سودجو با نقدینگی که در اختیار دارند با تشکیلات و سازماندهی شده وارد بازار میشوند و این افراد احتمالا بین دستگاهها برای اینکه بتوانند به کارشان وجاهت قانونی بدهند دارای افرادی هستند و از سیاستهای موجود نولیبرالی کاملا با خبرند و امکانات دولتی را به خوبی میشناسند.
* سوداگران و سفتهبازان این بار برای کسب سود به سراغ ارز رفتهاند
رزاقی بیان داشت: سودجویان هر بار در خصوص یک کالایی در بازار بهمریختگی و التهاب ایجاد میکنند امروز سراغ ارز رفتهاند در حالیکه چند سال قبل در مورد مسکن این کار را انجام دادند و در سالهای قبل هم کارهای مختلف دیگری از این دست انجام دادند.
وی افزود: گاهی کمبود کالایی در سطح کشور پدید میآید این موضوع کاملا طبیعی است ولی سوداگران و سفتهبازان از این شرایط سوء استفاده کرده درآمدهای بسیار بالا و به عبارتی سودهای کلان در مدت بسیار کم و زمان بسیار کوتاه کسب میکنند بدون اینکه شناسایی شوند و مالیاتی پرداخت کنند.