اهمیت این صنعت در حوزه اقتصاد در حالی است که در کشور ما بیمه هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده و با میانگین جهانی فاصله زیادی دارد. در این زمینه اگر ضریب نفوذ بیمه را بهعنوان اصلیترین شاخص در حوزه عملکرد صنعت بیمه در نظر بگیریم، این اختلاف بیشتر به چشم میآید.
بررسی آمار مربوط به این شاخص نشان میدهد نرخ متوسط ضریب نفوذ بیمه در ایران نسبت به متوسط جهانی بسیار پایینتر است. در حال حاضر متوسط نرخ ضریب نفوذ جهانی بیمه 6/5درصد است که این نرخ برای بیمههای زندگی به 3/69 و برای بیمههای غیرزندگی به 2/81درصد میرسد.
این در حالی است که نرخ ضریب نفوذ بیمه در ایران براساس تخمینهای جهانی به 1/65درصد میرسد که برای نرخ بیمههای زندگی و غیرزندگی به ترتیب 1/52 و 0/13درصد گزارش شده است. براساس این آمار در حال حاضر رتبه جهانی ایران در این شاخص 66و در آسیا 16 است. کارشناسان در مورد دلایل این نسبت پایین، موارد گوناگونی را مطرح میکنند.
در این زمینه یکی از مواردی که از طرف کارشناسان مورد اشاره قرار میگیرد، وارد نشدن صنعت بیمه به حوزههای مختلف در بخش تولید و صنعت است. این انتقاد در حالی به شرکتهای بیمه وارد میشود که برخی دیگر از کارشناسان اعتقاد دارند صنعت بیمه تاکنون به بیشتر حوزههایی که امکان آن وجود داشته، وارد شده و مشکل آنجاست که در این حوزهها نتوانسته گسترش پیدا کند.
بازاریابی قویتر شود
در همین راستا رییس کل نظارت بر شعب بیمه ایران با اشاره به اینکه نمیتوان گفت بیمههای مختلف در کشور هنوز به حوزههای پرظرفیت وارد نشدهاند، تصریح کرد: با این وجود ممکن است شرکتهای بیمه در یک بخش حضور پررنگ داشته باشند و در بخش دیگر کمتر فعالیت کنند.
حجتالله فلکیان اظهار کرد: بهطور مثال در حوزه بیمههای زندگی و عمر، شرکتهای بیمه کمتر وارد شدهاند، این در حالی است که در این حوزه ظرفیتهای بسیاری وجود دارد که میتوان با یک بازاریابی قوی فعالیتها را در این زمینه بیشتر کرد.
وی در مورد بیمهنامههای مختلف در بخش صنعت نیز گفت: شرکتهای بیمه هماکنون خدمات مشخصی را برای حوزه تولید و صنعت طراحی کردهاند و وارد این حوزه شدهاند اما بنا به دلایل مختلف یا این ظرفیت مورد استفاده قرار نگرفته یا فعالان حوزه صنعت از آن استقبال نکردهاند. فلکیان در مورد دلایل فعالیت کمتر از ظرفیت بیمه در حوزه صنعت توضیح داد: بخشی از این مشکل به شیوه عملکرد شرکتهای فروش بیمه ارتباط دارد که نتوانستهاند آنطور که باید خدمات خود را به متقاضیان معرفی کنند اما بخش دیگر نیز به رویکرد صاحبان حرفهها و مشاغل ارتباط دارد که هنوز بیمه برای آنها در اولویت قرار نگرفته است.
ضرورت بیمه شناخته نشده است
فلکیان در پاسخ به این پرسش که چرا بیمه در اولویت فعالان تولیدی قرار ندارد و بنگاهها بیشتر به اجبار اقدام به خرید بیمه میکنند، توضیح داد: هنوز صاحبان مشاغل مختلف در کشور، بیمه را بهعنوان یک ضرورت در فعالیت خود نشناختهاند علاوه بر این در حال حاضر بخش تولید کشور دغدغههای بسیار زیادی دارد که این موضوع نیز باعث شده اهمیت بیمه در نظر آنها کمتر از خدمات دیگر باشد.
به گفته وی اگر شناخت مردم از بیمه بالا برود، آنها ترجیح میدهند در وهله نخست بخشی از درآمد خود را صرف بیمه کردن سرمایههایی کنند که تاکنون به دست آوردهاند و در مرحله دوم به فکر اضافه کردن این سرمایهها خواهند بود.
این کارشناس بیمهای با اشاره به افزایش ضریب نفوذ بیمه در ایران در سالهای اخیر، این موضوع را یک اتفاق مثبت برای این صنعت دانست و گفت: در jQuery152019354083725101268_1414572198593سال گذشته ضریب نفوذ بیمه در کشور بیش از دوبرابر شده است اما هنوز با میانگین جهانی و منطقهای فاصله داریم.
وی این موضوع را ناشی از علل مختلفی دانست و اظهار کرد: دلیل پایین بودن ضریب نفوذ را نمیتوان تنها به مشکلات بخش تقاضا ربط داد و باید عملکرد شبکههای فروش مورد شناسایی قرار گیرد و ورود به جامعه هدف را نیز باید بررسی کرد.
کیفیت مهمتر از کمیت
وی با اشاره به تعداد بالای کارگزاریهای بیمه در کشور اظهار کرد: در حال حاضر شبکههای فروش ما در کشور بسیار گسترده است و حتی امکان افزایش بیشتر نیز وجود دارد اما تنها اتکا به تعداد کارگزاریهای فروش نمیتواند مورد نظر باشد و در کنار کمیت، باید کیفیت کار این شبکهها را نیز در نظر گرفت.
فلکیان با بیان اینکه شرکتهای بیمه باید توجه کنند در کنار افزایش تعداد کارگزاریها، کیفیت کار آنها را هم بالا ببرند، اضافه کرد: البته در حال حاضر این مهم مورد توجه شرکتها قرار گرفته و تلاش میشود برای تعیین کارگزاریهای فروش، توانایی افراد و شناخت آنها نسبت به حوزه بیمه در نظر گرفته شود.
بیمه کالای لوکس نیست
تاکید این کارشناس بیمهای بر اینکه شرکتهای فروش بیمه باید فعالیتهای خود را با کیفیت بالاتری انجام دهند در حالی است که دیگر کارشناس این حوزه پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در کشور را ناشی از مشکلات اقتصادی خانوارها میداند.
حسین نصراللهزاده در گفتوگو با صمت اظهار کرد: در حال حاضر بسیاری از خانوادههای کشور برای تامین نیازهای ابتدایی خود دچار مشکل هستند و در این شرایط نمیتوان انتظار داشت که آنها خرید بیمه را جزو اولویت خود قرار دهند.
وی با تاکید بر اینکه بیشتر خریدهای بیمه در ایران مربوط به حوزه بیمههای اجباری است، تصریح کرد: بیمههای شخص ثالث و انواع بیمههای درمانی بهدلیل اینکه اجباری هستند فروش خوبی نیز دارند اما در مورد دیگر محصولات بیمهای، هنوز سبد مصرفی خانوار ایرانی قادر به تامین این خدمات نشده است.
این کارشناس حوزه بیمه، موضوع فرهنگسازی را نیز بر افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور موثر دانست و تصریح کرد: اگر همزمان با بهبود شرایط اقتصادی فرهنگسازی لازم در مورد مزایای بیمه نیز انجام شود، این خدمات از حوزه کالای لوکس برای خانواده خارج شده و کمکم جای خود را در بین سبد مصرفی خانواده باز میکند.
نصراللهزاده این مشکل را به حوزه تولید در کشور تعمیم داد و گفت: در مورد صنایع کوچک نیز هزینههای تولید بالا رفته و در نتیجه هزینه برای بیمه از اولویت خارج شده است.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به اینکه آیا این مشکل در حوزه صنایع بزرگ و پرسود مانند پتروشیمیها نیز وجود دارد، گفت: این شرکتها در حال حاضر از خدمات متنوع بیمهای استفاده میکنند اما بیمه آنها بیشتر توسط شرکتهای خارجی انجام میشود.
این اظهارنظرها نشان میدهد پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در کشور از هر سه جنبه عرضه، تقاضا و وضعیت کلان اقتصادی تاثیر گرفته و اگر با بهبود وضعیت اقتصادی، قدرت خرید مردم و حاشیه سود بنگاهها بالا رود و شرکتهای بیمهای نیز خدمات خود را در حوزههای موجود گسترش دهند، صنعت بیمه نیز میتواند رشد چشمگیری در اقتصاد کشور داشته باشد.