رییس سازمان حفظ نباتات اضافه کرد: در سلامت محصولات کشاورزی با منشأ گیاهی این وظیفه در برنامه پنجم و ششم برعهده وزارت بهداشت و درمان بود و بعد از تولید نمونه برداری از محصول انجام می شد. در دولت سیزدهم با توجه به مشکلاتی که در صادرات محصولات کشاورزی اتفاق افتاد، با دستور وزیر جهاد، سلامت محصولات کشاورزی با منشأ گیاهی به سازمان حفظ نباتات واگذار شد.
وی تصریح کرد: در بحث سلامت محصولات کشاورزی مهمترین نکته مرز بیشینه ای است که هر کشور دارد؛ یعنی میزان باقی مانده مواد غذایی و آفت کش ها از حدی بالاتر نرود. باید هم در تغذیه گیاهی توجه داشته باشیم و هم در مصرف بهینه آفت کش ها مدیریت داشته باشیم. ایرادی که در محصولات کشاورزی صادراتی ما گرفته بودند این بود که پرونده بسترهای تولید برای محصولات مختلف مشخص نبود.
به گفته وی، طی دو سال گذشته طبق کنوانسیون جهانی حفظ نباتات نظم نوینی در محصولات کشاورزی دنیا ایجاد شده است و باید مشخص باشد در بسترهای تولید محصول کشاورزی چه سموم، آفت و تغذیه ای مصرف می شود. عملیات کشت، داشت و برداشت باید ثبت شود و وقتی محصولی وارد کشوری شد، بتوانند آن را رصد و پایش کنند.
علایی مقدم با بیان اینکه ما در کشور این سامانه را نداشتیم، گفت: در آن زمان بحث توقف صادرات محصولات سیفی همچون فلفل سبز سر و صدای زیادی کرد و مشکل این بود که اطلاعات بسترهای تولید ناقص بود.
وی با اشاره به اینکه هر کشوری در سبد آفت کش های خود یک سری اقلامی ثبت کرده که بر اساس اقلیم و الگوی کشت است، اظهار کرد: در آن زمان چهار آفت کشی که مصرف می کردیم منشأ اتحادیه اروپا را داشت که روسیه استفاده نمی کرد و آنها هفت آفت کش را استفاده می کردند که در لیست کشور ما نبود. از طریق دیپلماسی و تفاهم نامه ها یکسان سازی و همسان سازی این استانداردها انجام شد و سبد آفت کش های دو کشور و همچنین اتحادیه اوراسیا را یکسان سازی کردیم.
ثبت محصولات صادراتی و وارداتی در سامانه سماک
علایی افزود: بسترهای تولید در سامانه سانکا در نظام مهندسی کشاورزی و سامانه سماک مربوط به مجوزهای الکترونیکی وزارت جهاد، فراهم شده و سامانه فرایند تولید محصولات کشاورزی سالم و بهداشتی ایجاد شده است. از این پس هر محصولی که با منشأ صادراتی و وارداتی می خواهد برای تولید وارد شود، باید در سامانه سماک ثبت نام و راستی آزمایی شود. 1800 گلخانه دار در سامانه سماک ثبت نام کرده اند.
رییس سازمان حفظ نباتات عنوان کرد: هر محصول صادراتی باید گواهی بهداشتی بگیرد و در فاز اول چهار محصول اساسی گوجه فرنگی، خیار، بادمجان و فلفل دلمه ای بودند و در فاز دوم که از 20 روز پیش شروع شده مرکبات، کیوی، نخیلات و سیب اضافه شده اند.
وی تصریح کرد: با هم ترازی استانداردهای دو کشور و جنبش نرم افزاری در سازمان حفظ نباتات، شناسه دار شدن بسترهای تولید و شناسنامه دار شدن محصولات کشاورزی، مشکل صادرات حل شده است.
بیش از 95 درصد آفت کش های موجود کم خطر شده اند
معاون وزیر جهادکشاورزی به دستاوردهای سازمان حفظ نباتات اشاره کرد و گفت: بزرگترین دستاورد همین سامانه فرآیند تولید محصولات سالم و بهداشتی در بستر سامانه سماک وزارت جهاد کشاورزی است. برای هر گلخانه دار یک مدیر کنترل کیفی گذاشتیم. بیش از 95 درصد آفت کش های ما در بخش کشاورزی کم خطر شده اند. در زمینه هم ترازی استانداردهای محصولات کشاورزی با اوراسیا، روسیه، چین و هند تفاهم نامه هایی داشتیم.
علایی ادامه داد: در زمینه صادرات خشکبار مشکلات حل شده و برای اولین بار به چین انجام می شود. هشت ماه پیش اخبار منفی درباره محصولات کشاورزی کشور بود، مبنی بر اینکه سمی هستند اما برنامه ریزی کردیم تفاهم نامه استانداردسازی بسترهای تولید و مدیریت مصرف آفت کش ها را داشتیم. نظم جدیدی باید در صادرات اتفاق می افتاد. همچنین سال پیش 24 میلیون تن صاردات محصولات کشاورزی با منشأ گیاهی بوده که امسال به 31 میلیون تن رسیده و کمترین تذکر در زمینه غیر استاندارد بودن را داشته است.
وی اضافه کرد: بعد از 16 سال صادرات سیب به پاکستان بازگشایی شد. صادرات مرکبات از 20 روز پیش آزاد شده است.
400 گرم کمتر از میانگین جهان سم مصرف می کنیم
وی با اشاره به اینکه میانگین مصرف آفت کش ها در دنیا 2.9 کیلوگرم در هکتار است، گفت: در ایران، 2.5 کیلوگرم یعنی 400 گرم کمتر از میانگین جهان است. حال دلیل عدم انطباق این است که یا تکرار استفاده از آفت کش داریم یا آفت کش ها کیفیت پایینی دارند و یا بر اساس تجویز گیاه پزشک انجام نمی شود. بنابراین مدیریت مصرف آفت کش ها یکی از کارهای سازمان حفظ نباتات است. از برنامه های ما توسعه استفاده از گیاه پزشک و راه اندازی شرکت های فنی، مهندسی گیاه پزشکی است و شرکت های دانش بنیان و بخش خصوصی پای کار می آیند.
علایی مقدم اضافه کرد: آفت سن گندم از مهمترین آفت هاست که سال گذشته 4 میلیون و 200 هزار تن گندم خریداری شد که 38 هزار تن سن زدگی داشت. امسال 7.5 میلیون تن گندم خریداری شده که 7000 تن سن زدگی داشته اند و این رکورد بی سابقه بوده است. همچنین 2 میلیون هکتار کشت گندم پیش بینی شده است. قرار است کشاورزی قراردادی در کشور رونق پیدا کند که امنیت تولید را به همراه خواهد آورد. 12 محصول زراعی در کشت قراردادی آمده و برنامه ریزی لازم انجام شده است.
به گفته وی، مقرر شده مدیران کنترل کیفی و گیاه پزشک به ازای هر 500 هزار هکتار بالای سر کشاورزان باشد. آفت کش ها بر اساس نسخه گیاه پزشک استفاده شود. رصد و کنترل در زمان کاشت و داشت و برداشت انجام گیرد.
با حذف ارز 4200 تومانی قاچاق آفت کش ها به حداقل می رسد
علایی مقدم در بخش دیگری از صحبت هایش افزود: در گذشته ارز 4200 تومانی به آفت کش ها داده می شد که قطعاً تقلب و قاچاق هم در کنار آن بود. 3 ماه پیش با پیشنهاد ما آفت کش ها هم در زمره کالای قاچاق قرار گرفتند. سامانه رصد و پایش آفت کش ها راه اندازی شده و رهیابی می شود. 345 پرونده قضایی برای آفت کش های قاچاق و تقلبی تشکیل شده است و با برداشته شدن ارز 4,200 تومان قیمت ها واقعی شده و قاچاق به کمترین میزان می رسد.
وی تصریح کرد: هیچ داروخانه کشاورزی بدون نسخه سم را به کشاورز نمی دهد. فروش به صورت نسخه الکترونیکی باعث می شود گران فروشی نداشته باشیم و سم سالم و غیرتقلبی به دست کشاورز برسد و این را به کمک دانش بنیان ها اجرایی کرده ایم.
رییس سازمان حفظ نباتات گفت: در 14 میلیون و 700 هزار هکتار مبارزه با آفات، بیماری ها و علف های هرز انجام شده است. 730 کلینیک گیاه پزشکی و 16 هزار گیاه پزشک و 7500 داروخانه کشاورزی داریم.
