به گزارش بانک و صنعت به نقل از روابط عمومی انجمن شرکت های دانش بنیان، در 20 یا 30 سال گذشته جهش های ژنتیکی زیادی در ویروس ها رخ داده است، شاهد اپیدمی سارس، مرس و ابولا بودیم و ویروس آنفولانزا نیز جهش های زیادی داشته است مجموع این ها نشان می دهد در سال های آینده انواع جدیدی از ویروس ها را خواهیم داشت. باید پتانسیل ها را حفظ و ظرفیت ها را افزایش دهیم فعالیت های علمی و R&D را در زمینه های مختلف توسعه داده تا مشابه تحریک سیستم ایمنی بدن، ما نیز جامعه را تحریک و آماده کنیم تا بتواند بلافاصله مقاومت کند.
تولید داروی رمدسیور به محض تایید وزارت بهداشت و درمان کشور توسط شرکت روناک دارو تولید شد و اکنون در حال طی مراحل ثبتی است تا در بیمارستان های کشور به صورت گسترده توزیع شود. با سعیدملکی مدیرعامل شرکت روناک دارو به گفتگو نشستیم تا از چگونگی و سرعت عمل در تولید داروی رمدسیور، سیاست گذاری های صنایع دانش بنیان، ایجاد زیرساخت های تحقیق و توسعه در حوزه سلامت دانش بنیان از وی بپرسیم. با روابط عمومی مجمع تشکل های دانش بنیان همراه باشید:
چگونه موفق شدید در زمان کوتاه به محض تایید داروی رمدسیور برای درمان کرونا توسط وزارت بهداشت اقدام به تولید آن کنید؟
اغلب داروهایی را در سبد تولیداتمان قراردادیم که نمونه داخلی نداشته است یا اولین تولیدکننده بودیم یا جزو اولین ها. ضمن اینکه فعالیت ما در رابطه با داروهای آنتی وایرال_ضد ویروس و قارچ_ است که از نظر تکنولوژی تولید در دسته بندی داروی رمدسیویر قرار می گیرد و به نحوی مشابه است. بخش R&Dما سال هاست روی این داروها کار می کند که بتوانیم آن ها را تولید کنیم مانند آسیکلوویر، وریکونازول که الان در بازار داریم و تقریبا از نظر تکنولوژی تولید مشابه اند. لذا روی این نوع از داروها از قبل کار می کردیم. به محض اینکه موضوع کرونا در کشور مطرح شد متناسب با کارکردهایی که قبلا داشتیم، به عنوان یک شرکت با تفکر ملی خواستیم کمکی کنیم و از چند ماه قبل بدون دستوری از بالا روی این دارو فکر و کارکردیم.
بنابراین از گذشته زمینه مطالعاتی روی داروی رمدسیور داشتید؟
یکی از نکاتی که ما استفاده کردیم استفاده صحیح از فرصت بود. ضمن اینکه تلاش کردیم دانش و تکنولوژی را هم زمان داشته باشیم و به بلوغ برسانیم. زیرا که زمان سریع می گذشت، بیماران مبتلا می شدند. در دنیا هم روی داروهای مختلف از جمله رمدسیور کار می کردند و هم زمان با آن ها و نه عقب تر، ما نیز به این دارو رسیدیم.
برنامه ای برای صادرات وجود دارد یا نگاه فقط به بازار داخلی است؟
بله نگاه صادراتی وجود دارد. خیلی از کشورها هم در حال حاضر از ما درخواست کردند. امیدواریم که برنامه صادراتی خوبی هم داشته باشیم.
برنامه تولید و رساندن دارو به استان های متفاوت چگونه است؟
تاکنون خیلی محدود توزیع کردیم. بیمارانی در شرایط حاد بیماری بودند و مراجعه کردند. ناگزیر شدیم به آن ها دارو تحویل دهیم. ولی طبیعتا دارو برای ورود به بازار فرآیندی را برای ثبت پرونده در وزارت بهداشت نیاز دارد که در حال طی مراحل است. ضمن اینکه ما هم زمان در حال تولید مقادیر متنابهی هستیم و بعد از این دارو به طور مرتب تولید خواهد شد. فکر نمی کنم بعد از طی این مرحله کمبودی از نظر دارو در کشور داشته باشیم.
در چه بازه زمانی این اتفاق رخ می دهد که دارو تولید انبوه داشته باشد؟
من فکر می کنم ظرف دو هفته دیگر کامل دراختیار خواهد بود.
کدام استراتژی را برای تامین داروهای ضروری مناسب می دانید، سرمایه گذاری روی خرید خارجی یا تولید داخل؟
همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند؛ بروکراسی و مشکلات داخلی را در ردیف تحریم ها و عوارض بیماری کرونا قراردادند. یعنی گفتند مشکلاتی که در کشور ما وجود دارد، به این سه دلیل هستند. به قدری معضلات بروکراسی و مدیریتی داخلی بزرگ هستند که ما می توانیم آن ها را در ردیف تحریم ها قرار بدهیم. واقعا باید از مقام معظم رهبری تشکر کنم اگر حمایت مستقیم ایشان در بیست سال گذشته بسیاری از حمایت ها از صنعت و تولید نمی شد. باید اعتمادبه نفسی در دولتمردان ما باشد تا باور کنند می توانیم به تولیدکنندگان داخلی تکیه کنیم. معتقدم باید بر توانمندی های داخل تکیه کنیم. مگر حوزه هایی که هزینه تولید آن ها در داخل بالاست و مقرون به صرفه نیست. اگر به کشورهای پیشرفته نگاه کنیم، همه از همین طریق به موفقیت رسیده اند.
در این شرایط که در میانه شیوع کرونا هستیم به نظر شما چه تجربه ای می توانیم برای آینده بیاندوزیم؟ چه پروتکل هایی لازم است، چه شرکت هایی باید بیشتر تقویت شوند، چه حوزه هایی نیازمند تمرکز بیشتر هستند؟
در سال های گذشته نشان داده شده است که موتاسیون و جهش های ژنتیکی در ویروس ها زیاد بوده است. شما ببینید در 20 یا 30 سال گذشته، سارس، مرس، ابولا را داشتیم. خود ویروس آنفولانزا جهش های زیادی داشته که نشان می دهد در سال های آینده انواع جدید از ویروس ها را خواهیم داشت. ما هم اگر پایه تولید داروهای دیگر را از قبل نداشتیم، نمی توانستیم به این سرعت به این دارو دست پیدا کنیم. باید پتانسیل های خود را حفظ کنیم، فعالیت های علمی و R&D را در زمینه های مختلف افزایش بدهیم که اگر روزی خدای ناکرده، دوباره با چنین مشکلی مواجه شدیم، مشابه تحریک سیستم ایمنی بدن، ما هم جامعه مان را تحریک کرده باشیم. آماده باشد تا بتواند بلافاصله مقاومت کند.
یک واحد تحقیق و توسعه در حوزه ای که هم دانش بنیان است و هم پیشرو است و همگام با شرکت های بین المللی است، چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
ممکن است شرکت ها برای تامین مواد اولیه نگاه به بیرون داشته باشند ولی در تحقیق و توسعه تکیه ها همه بر توان داخل است. تحقیق و توسعه متاع گران قیمتی است که کسی راحت آن را واگذار نمی کند. ولی باید توجه داشت بخش زیادى از هزینه ها و صرف منابع در حوزه تحقیق و توسعه امکان بازگشت ندارد. اگر قرار بود هر تحقیق و توسعه ای جواب بدهد که طبیعتا به راحتی همه می توانستند کار بکنند. در تحقیق و توسعه باید بخشی از منابع برگشت نداشته باشد ولی اگر منابعی بازگردد، آثار معنوی و مادی دارد. آثار معنوی در حوزه ما که سلامت است در درمان و کمک به روح و روان مردم و جامعه خواهد بود. در بخش اقتصادی هم که متناسب با تکنولوژی ایجادی، بازگشت سرمایه خوبی خواهد داشت. بنابراین اگر بدانیم هرچقدر سرمایه گذاری کنیم آنچه برمی گردد خیلی ارزشمند است، بیشتر هم کار می کنیم. در تلاشیم آرام آرام به این بلوغ برسیم.
در شرایط بحران یک شرکت دانش بنیان چه نوع حمایتی لازم دارد؟
خوب شد که یادآوری کردید تا از صندوق نوآوری و شکوفایی تشکر کنم. شرکت ما قبل از اینکه قانون دانش بنیان باشد، تولیدات و بازار داشت و بنابراین از تسهیلات دانش بنیانی استفاده نکردیم. ولی در دوره مدیریتی جدید صندوق، خودشان به دنبال ارائه خدمات و تسهیلات بودند و بارها تماس گرفتن و جلساتی گذاشتند.
یک نکته مهم هست نباید گمان کنیم از شرکتی که حمایت کردیم هزینه ها از بین رفته یا بهتر بود جای دیگری صرف می شد. هر حمایتی چندین برابرش بازمی گردد. یک شرکت ممکن است 10میلیارد تومان تسهیلات بگیرد و 100میلیارد تومان تولید ثروت کند. تولید ثروت اکنون در کشورمان یکی از مهم ترین نیازها و ضرورت ها است. شما باید بتوانید تولید ثروت کنید. تولید ثروت هم جز از طریق تولید، نوآوری، خلاقیت و دانش امکان پذیر نیست. دانش برای اینکه تولید کند به سرمایه نیاز دارد که بخشی از آن سرمایه به شکل وام و تسهیلات مالی است. اگر در این حوزه سرمایه صرف کنیم، ده برابر آن به صورت تولید ثروت بازمی گردد. به علاوه یک مقدار آزادی عمل نیز موثر است مثل تسریع در صدور مجوزها، معافیت های مالیاتی و گمرکی، ایجاد تعرفه برای تولیدکنندگان و غیره در تولید ثروت در کشور کمک شایانی خواهد کرد.
در مواجه با بحران اقتصادی که شیوع ویروس کرونا موجب شد، چطور خودتان را تطبیق دادید؟ داروی رمدسیور چطور به اقتصاد شما کمک کرد؟
اغلب داروهای تولید داخل در سه تا چهار سال اخیر هیچ تغییر قیمتی نداشتند. درحالی که در بازار هیچ کمبودی احساس نشده است و همچنان به تولید ادامه دادیم.
ولی هزینه ها بالاتر رفته است.
هزینه ها گاهی بیش از 40 تا 120 درصد افزایش داشتند. با فشاری که در حال حاضر روبرو هستیم به حدی رسیده ایم که درآمدها با هزینه ها سربه سر شده است. ولی این سبب نشده است که ما حوزه مان را تغییر بدهیم. ما در همان حوزه ها کار می کنیم و سعی می کنیم فعالیت هایمان را توسعه بدهیم. اگر بروکراسی در کشور کمتر بود و می توانستیم از میزان واردات محصولاتی که در داخل تولید می شود، کم کنیم و هزینه ها را کاهش دهیم؛ فعالیت و بقای شرکت های دانش بنیان تضمین شده بود.
عامل تاب آوری شرکت ها را در این دوره دشوار اقتصادی در چه میدانید؟
باوجود همه این مشکلات در صنایعی که تولیدکننده هستیم در بحران نیستیم. الان در صنعت غذایی، صنعت دارو، مصالح ساختمانی، تولید آهن آلات و غیره مشکلی نداریم. در سایه سیاست های بیست سال گذشته و اشتیاق و فعالیتی که فعالان خودشان داشتند، توانستند صنایعی را ایجاد کنند. همین صنایع کشور را حفظ می کنند.
و نکته آخر.
اعتقاددارم هر ملتی باید تشخیص بدهد نقاط قوتش و حوزه ای که باید آنجا قدم بگذارد کجا هست که هم حال حاضر و هم آینده را برای نسل های بعدی کشور تضمین کند. سیاست گذاران و استراتژیست ها باید کسانی باشند که نقاط اتکای ملت، گذشته و حال را تشخیص بدهند. به نظرم، نقطه اتکا و اتصال ما به آینده در هر حوزه ای تولید است.
