به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، در ابتدای این نشست مدیرعامل صندوق احیاء و بهره برداری از بناهای تاریخی و فرهنگی، با اشاره به اینکه توجه به اهمیت بناهای تاریخی در نخبگان جامعه هر روز بیشتر می شود، افزود: امروزه با تلاش هایی که در حوزه فرهنگ سازی انجام پذیرفته، بسیاری از شهرهای مختلف ما توانسته اند در حوزه احیاء خط شکن باشند و توجه مردم را به سوی خود جلب کنند.
دبیر علمی این نشست در تبیین چشم انداز احیاء و بهره برداری از ابنیه تاریخی در آینده توسعه شهری ایران افزود: یکی از محورهای اساسی که می تواند به پیشبرد اهداف احیایی کمک کند، تعریف درست از توسعه وچرایی آن است و اگر ما در اهداف و راهبرد های خود قائل به توسعه انسان محور و مبتنی بر شناخت مردم باشیم و انسان را به معنای انسان بودن مورد توجه قرار دهیم به توسعه پایدار دست خواهیم یافت.
جانفشان مهمترین هدف از احیاء را یافتن نقش بنا متناسب با شأن آن اثر در محیط پیرامونی و مکان قرارگیری در بازه زمانی حاضر عنوان کرد و ادامه داد : احیاء بناهای تاریخی می تواند یافتن نقطه سر به سر میان حفظ شخصیت بنا و نگاه فرهنگی از یک جهت و از طرف دیگر بازدهی سرمایه گذاری باشد و ما در زمینه شیوه های اجرای آن، نیاز به برقراری گفتگو و دستیابی به گفتمان های اثربخش هستیم.
مدیرعامل صندوق احیاء، خاطر نشان کرد: برگزاری چنین نشست هایی با هدف دستیابی به راه حل های اجرایی و عملیاتی راهبردی است و جمع موثران می توانند در شکل گیری گفتمان قالب در زمینه احیاء بناهای تاریخی، موثر باشند.
جانفشان با اشاره به برخی تناقض های موجود در نظرات ارائه شده در این حوزه، افزود: بافت های تاریخی ثروت های میان نسلی ارزشمندی است که نباید در قالب تعاریف غلط از مفاهیمی چون توسعه به آن ها خدشه وارد کرد.
وی با بیان اینکه در واگذاری بناهای تاریخی باید با تأمل و تفکر، رفتار کرد: اینکه سریع و به هر روشی بخواهیم بناها را با کاربری هایی که با اصالت بنا درتعارض است استفاده کنیم، اقدام درستی نیست و ما باید با توجه به اصل نقش بنا در توسعه منطقه،شهر و کشور، نقش آفرینی و کارآفرینی آن را وسعت بخشیم.
بهشتی: زندگی در بافت های تاریخی صحنه ادب ورزیدن به این کیفیت منحصر به فرد است
در ادامه این نشست سید محمد بهشتی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، با بیان اینکه در زمینه احیاء بناهای تاریخی باید از نگاه های سوداگرایانه به صورت جدی پرهیز کرد، تصریح کرد: خانه های قدیمی و بافت های تاریخی در درون خود مطالبی دارند که این مطالب را کسانی می توانند دریافت کنند که نگاهشان سوداگرایانه نباشد.
وی، با بیان اینکه بافت تاریخی مظهر کیفیت منحصر به فردیست که موجودیت هر شهری به آن وابسته است، ادامه داد: اگر به دنبال کیفیت منحصر به فرد هستیم متوجه خواهیم شد که بافت تاریخی یعنی چه و اینکه زندگی در این بافت ها صحنه ادب ورزیدن به آن ظرفیت منحصر به فرد است. در نتیجه آن هایی که متوجه این واقعیت باشند تگناهای زندگی امروزی در بافت های تاریخی را خواهند پذیرفت.
بهشتی با اشاره به اینکه ژنوم شهر را باید در داخل بافت تاریخی یافت، یادآور شد: ما یک میلیون بنای تاریخی داریم که تعداد کمی از آن ها بناهایی است که باید توسط دولت مرمت شود و موثر ترین راه برای حفظ این بناها این است که زندگی در آن ها جریان پیدا کند چرا که اگر زندگی از بنایی خارج شود سرعت فرسودگی بنا افزایش می یابد.
این عضو جامعه دانشگاهی کشور، با یادآوری این نکته که در حوزه بناهای تاریخی اصل بر حفاظت است ، افزود: اینکه چه کیفیتی از زندگی باید در بافت و بناهای تاریخی باشد ترازویی به نام حفاظت دارد و معیارهای که از صدمه زدن و پنهان کردن ارزش های حاکم بر بنا جلوگیری می کند.
مختاری: احیاء بناهای قدیمی پرهیز از مومیایی کردن تاریخ است
اسکندر مختاری عضو هیئت علمی دانشگاه دیگر سخنران این نشست بود، وی با اشاره به الزامات همزیستی زندگی جدید در بناها و بافت های تاریخی، ادامه داد: ما در توسعه شهری این الزامات را به طور کامل ندیده ایم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه، تاریخ تحولات شهرسازی و معماری بیانگر هویت جوامع انسانی دانست و خاطر نشان کرد: احیاء در اصل یک نوع پرهیز از مومیایی کردن تاریخ است و بناهای قدیمی نشانه های تاریخی سودمندی است که به عنوان تجلی رفتارهای انسانی به ما ارث رسیده است و ما به این سودمندی ها نیاز داریم.
مختاری، با بیان اینکه تأثیر زمان بر اثر تاریخی دارای دو بعد کالبدی و محتوایی است، افزود: فناپذیری در ذات اثر تاریخی است و ما با پایدار کردن کالبد و ایجاد حرکات تأخیری به دنبال مقابله با آن هستیم اما بعد محتوایی این ابنیه امری زوال پذیر نیست و پیام این آثار در طول تاریخی با پاره ای تغییرات تداوم دارد، پیامی که مرتباً به نسل های متفاوت با خواسته های مختلف منتقل می شود.
وی، تصریح کرد: احیاء مقابله ایی است با فرسودگی و بیفایدگی اثر تاریخی و به سودمندی آن کمک می کند در واقع هر چند ممکن است این مسئله یک نوع عقب نشینی به نظر بیاید، اما تنها راه چاره برای حفظ این موجود عزیز آسیب پذیر است.
مختاری با اشاره به اینکه اتفاقات مثبت و ایجاد رویکردهای تازه در زمینه احیاء بناهای تاریخی در آینده این آثار مشهود است، گفت: در این عرصه ارزش های ماهوی که همان پیام اثر است باید بر ارزش های کمی تقدم پیدا کند و باید اولویت ها رعایت شود.
ایزدی: بافت های تاریخی ، محرکی برای توسعه
همچنین در این نشست، محمد سعید ایزدی معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی، افزود: امیدوارم در قالب برپایی چنین نشست هایی در حوزه نظر و عمل به راهکار های مناسب تری برای بحث احیاء و اعطای کاربری مجدد برسیم و بتوانیم روی یکسری مفاهیم تفاهم کنیم.
وی با بیان اینکه استفاده مجدد از بناهای تاریخی، سیاستی برای حفاظت از آن ها است، به بیان مشکلات پیش رو در این حوزه پرداخت و تصریح کرد: برای حصول به نتیجه بهتر در حوزه تعاریف بتوانیم دقیق تر عمل کنیم به عنوان مثال تعاریف در زمینه ساختمان ارزشمند و تفاوت هایشان را مشخص کنیم و ایجاد رده بندی میان آن ها به احیاء و استفاده مجدد از آن ها توجه کنیم.
ایزدی افزود: هر بنا دارای ارزش ها، اصالت و ظرفیت های متفاوتی است و ما در احیاء آن ها باید به این ظرفیت ها توجه کنیم.
وی، ادامه داد: هنوز کنشگرانی که در فرآیند باززنده سازی اثر دخیل به خوبی شناسانده نشده اند و تصورات غلطی وجود دارد که این نقش های صرفا مختص بعضی حوزه های خاص است در صورتی که همه در کنار هم با اتکا به مردم می توانند در پیشبرد اهداف احیاء بناها و بافت ها کمک کنند و در این عرصه باید از نگاه جزیی نگر به همگرایی و نگاه های کلان تر دست یابیم.
ایزدی با بیان اینکه در عرصه یاد شده انطباق و خلاقیت می تواند توام با هم باشد، ادامه داد: در شرایط امروزی دنیای تکنولوژی و برخی سازه های مدرن به خدمت حفاظت از بنا آمده است که می تواند با رعایت اصلت بنا مورد استفاده قرار گیرد.
وی، خاطر نشان کرد: امروزه بافت های تاریخی می توانند محرک توسعه باشند و اثرات شایان توجهی را بر محیط پیرامون خود بگذراندو ما می توانیم با همراستایی اقدامات با یکدیگر به نحوی برنامه ریزی کنیم که حفاظت از بافت تاریخی با برخی اقدامات زیرساختی همراستا شود.
