تشریح زیرساخت های فقهی و حقوقی در بانکداری هوشمند

وی با اشاره به اینکه موضوع شناسی اگر به دقت مورد توجه قرار گیرد، می توان در مورد قاعده حقوقی و قاعده فقهی مباحث مختلف دقیق تر اظهارنظر کرد، گفت: مباحث بانکداری دیجیتال و بانکداری هوشمند نیز بر همین اساس نیازمند موضوع شناسی است تا بتوان از مباحث مطرح شده جمع بندی مفیدی داشت .

عضو اجرائی هیئت مدیره بانک صادرات ایران افزود: اگر خدمات بانکداری سنتی را بخواهیم در قالب بانکداری الکترونیکی یا دیجیتال ارائه کنیم، باید به چه نکات و قواعد فقهی توجه کنیم؟

وی با بررسی شرایط قانونی افتتاح حساب غیرحضوری، به احراز هویت مشتریان و مجوزهای قانونی برای انجام آن توسط بانک ها و شرکت ها اشاره کرد و گفت: عاملیت ثبت الکترونیک بر اساس قواعد خزانه داری کل کشور برعهده بانک هاست اما برخی شرکت ها به نمایندگی از بانک و دریافتAPI ، احراز هویت مشتریان را انجام می دهند و این سوال مطرح است که آیا بانک بر اساس قانون می تواند احراز هویت انجام شده توسط این شرکت ها را بپذیرد یا خیر؟

مرادی با تعریف نئوبانک و بررسی آئین نامه تأسیس فعالیت بانک های مجازی، گفت: این آئین نامه وجود دارد اما فعلا به رسمیت شناخته نمی شود. بانک مجازی بر اساس تعریف قانونی به بانکی گفته می شود که بدون شعبه بوده و عملیات و خدمات بانکی را تنها از طریق درگاه های الکترونیکی انجام می دهد درحالی که نئوبانک های فعلی دارای یک بانک پایه هستند و مانند شعبه هایی از آن بانک به حساب می آیند. از این رو زیرساخت های حقوقی آن را داریم اما بانک مرکزی فعلا تصمیمی برای عملیاتی کردن آن ندارد و استقلالی برای آنها به رسمیت نمی شناسد.

مدیر اندیشکده حقوق بانکی همچنین با مطرح کردن این سوال که آیا تمامی خدمات بانکی را می توان به صورت غیرحضوری انجام داد؟، افزود: در حال حاضر افتتاح حساب جاری، اعتبارات اسنادی و حواله به صورت غیرمجازی امکان پذیر نیست. ضمن اینکه تا پیش از سال 1400 نیز افتتاح حساب غیرحضوری نیز ممنوع بود.

مرادی همچنین ماهیت امضای الکترونیک از منظر حقوقی و متخصصان فناوری اطلاعات، عقود تسهیلاتی و لازم الاجرا بودن قراردادهای الکترونیکی را نیز خاطر نشان کرد و با تقسیم بندی وثیقه ها به دو نوع منقول و غیرمنقول، گفت: تمامی دارایی های منقول از قبیل سهام، طلا، سپرده، مجوز معدن، بیمه، پاداش پایان خدمت، برند و... برای اعطای تسهیلات قابل توثیق هستند.

عضو اجرائی هیئت مدیره بانک صادرات ایران همچنین در بررسی شرایط و قوانین چک کاغذی و چک الکترونیک، از جمله مزایای چک الکترونیک را عدم نیاز به تایید در سامانه صیاد برشمرد و مهمترین مزیت آن را صدور و انتقال وجه در هر ساعت از شبانه روز بدون توجه به محدودیت های ساتنا و پایا، بدون سقف مبلغ و نیاز به اسناد مثبته عنوان کرد.

در این نشست همچنین قوانین مربوط به تولید، معامله، تبدیل، نگهداری، توقیف و مطالبه رمزارزها نیز از منظر قانونی تشریح شد.?