تأمین کسری بودجه بدون فشار به پایه پولی

سید احسان خاندوزی در تشریح اقدامات و دستاوردهای وزارت اقتصاد در تأمین مالی دولت در سال 1400، تحقق بیش از 100 درصدی درآمدهای مالیاتی در این سال را، نشانه استمرارِ کاهش وابستگی اقتصاد کشور به فروش نفت عنوان کرد.

وی گفت: دولت مردمی در حالی در ابتدای شهریورماه سال 1400، شروع به کار کرد که نه تنها بخش زیادی از ظرفیت انتشار اوراق و استقراض دولت، استفاده شده بود، بلکه 54 هزار میلیارد تومان تنخواه نیز در ماه های ابتدایی سال، به مصرف رسیده بود و کسری بودجه بزرگی که از ابتدا در دل قانون بودجه وجود داشت، فشار سنگینی را برای تأمین هزینه های جاری و عمرانی دولت ایجاد می کرد.

خاندوزی گفت: مدیریت مالی دولت با محوریت وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه موفق شد، در همکاری با بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و با اتخاذ دو دسته تدابیر، یکی از دشوارترین سال های مالی چند دهه اخیر را به نحوی طی کند که نه تنها هزینه های جاری کشور به طور کامل تأمین شود، بلکه 136 هزار میلیارد تومان هزینه عمرانی نیز تخصیص یابد که در نوع خود یک رکورد به شمار می رود.

وی با اعلام تسویه کامل 54 هزار میلیارد تومان تنخواه باقی مانده، در روز 29 اسفند 1400 افزود: همچنین بسیاری از مطالبات مانند طلب های شش ماهه معلمان حق التدریس و برخی مراکز دانشگاهی کشور نیز تسویه شد.

خاندوزی ادامه داد: اگر به عنوان وزیر اقتصاد کشور بخواهم تصویری از منابع و مصارف سال 1400 ارائه دهم به اختصار می توان گفت، دولت در این سال، با 1004 هزار میلیارد تومان منابع و 1004 هزار میلیارد تومان مصارف، کار خود را به پایان رساند.

وزیر اقتصاد افزود: از این میان، بیش از 520 هزار میلیارد تومان منابع ناشی از وصول درآمدهای مالیاتی، گمرکی و سایر درآمدهای جاری دولت و بیش از 170 هزار میلیارد تومان منابع ناشی از فروش اوراق چه به صورت نقدی و غیرنقدی و اسناد تسویه بود.

خاندوزی با بیان اینکه مجموعاً سهم وزارت اقتصاد در تأمین مالی سال 1400 بیش از 70 درصد کل درآمدهای دولت محسوب می شود تصریح کرد: با توجه به وصولی بیش از 100 درصدی نسبت به رقم مصوب در قانون بودجه 1400 برای درآمدهای مالیاتی، می توان گفت، شاهد استمرار کاهش وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی و کاهش آسیب پذیری از این محل بوده ایم.

وزیر اقتصاد همچنین با اعلام واریز بیش از 190 هزار میلیارد تومان درآمدهای صادرات نفت خام و میعانات به خزانه در سال 1400 و مقایسه آن با رقم 17 هزار میلیارد تومانی در سال 1399، آن را نشانه ای از این دانست که در شرایط سخت تحریم هم می توان از ظرفیت دیپلماسی اقتصادی و همت مدیریت جهادی برای جهش صادرات استفاده کرد.

خاندوزی با اشاره به اینکه صادرات غیرنفتی کشور در سال 1400 حدود 36 درصد افزایش ارزش یورویی و دلاری نشان داده است، گفت: بنابراین، صرفاً شاهد افزایش صادرات نفتی نبوده ایم بلکه حجم تجارت خارجی کشور حتی بدون لحاظ نفت به 100 میلیارد دلار در سال 1400 بالغ شد.

وی با اعلام کاهش 27 درصدی فروش اوراق دولت نسبت به سال 1399 در سمت درآمدهای دولت، بیش از 70 درصد مجموع مخارج دولت در سال 1400 را متعلق به هزینه های جاری اعلام و اضافه کرد: سهم هزینه های عمرانی نیز حدود 14 درصد و سهم مخارج مربوط به بازپرداخت اوراق سال های قبل نیز، 16 درصد کل مخارج دولت (نزدیک 160 هزار میلیارد تومان) را تشکیل می داد.

خاندوزی ادامه داد: اگرچه اداره بودجه ای و مالی دولت در یکی از سخت ترین سال های مالی و تحت شرایط تداوم تحریم های ظالمانه خارجی، خود یک دست آورد ارزشمند به شمار می رود، اما اصلاح ساختار معیوب بودجه ای که از گذشته به ارث رسیده است، همچنان در دستور کار دولت در سال های پیش رو خواهد بود.