به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، محمد دیالمی، کارشناس انرژی در مورد اینکه آسیب به زیرساخت‌های نفتی کشورهای حاشیه خلیج فارس تا چه اندازه در صعود قیمت نفت مؤثر است، گفت: در قیمت نفت مؤلفه ای به نام پریمیوم ریسک ژئوپلوتیک تأثیر گذار است. در توضیح این فاکتور باید گفت در 14 سپتامبر 2019 میلادی زمانی پهپادهای یمنی تأسیسات آرامکوی عربستان را هدف حمله قرار دادند، قیمت طلای سیاه حدود 15 درصد افزایش یافت. به همین دلیل برای قیمت گذاری نفت در شرایطی که چنین ریسک‌هایی به وجود می‌آید، این مؤلفه را مد نظر قرار می‌دهند.
کاهش ذخایر نفت عربستان
وی افزود: تأثیر هدف قرار گرفتن تأسیسات نفتی عربستان را در وهله نخست باید از نظر فیزیکی (حجم نفت تولیدی) مورد بررسی قرار داد. عربستان به تنهایی 10 درصد نفت جهان را تأمین می‌کند که نبودن این حجم نفت در بازار باعث می‌شود تقاضا برای نفت افزایش یابد.
این کارشناس انرژی با تاکید بر اینکه میانگین ذخایر استراتژیک نفت عربستان در حال حاضر در مقایسه با 5 سال گذشته کاهش یافته است، تصریح کرد: میزان این ذخایر استراتژیک شاید بتواند نیاز یک ماه یک کشور مصرف کننده نفت را تأمین کند، اما بی شک تأثیر منفی بر قراردادهای آتی خرید نفت گذاشته و در پی افزایش تقاضا به دلیل ترس از بین رفتن در آینده، قیمت طلای سیاه را به شدت افزایش می‌دهد.
اروپایی‌ها و آسیایی‌ها بازنده اصلی
دیالمی با بیان اینکه افزایش قیمت نفت قطعی است، اما میزان آن به درک بازار از عمق رخداد احتمالی درباره منابع تولیدی نفت در خاورمیانه بستگی دارد، اظهار داشت: باید دید حجم تخریب‌ها چه میزان است، چه مقدار به تأسیسات آسیب می‌رسد و چه حجم از تولید نفت برای چه مدت از دور خارج خواهد شد.
به گفته وی گرید نفت در قیمت نفت تأثیر قابل توجهی دارد. به طوری که بسیاری از پالایشگاه‌ها در آمریکا بر اساس نفت سنگین طراحی شده اند. این در حالی است که نفت شیل، نفتی سبک است و در صورتی که همین میزان واردات نه چندان زیاد نفت سنگین که از عربستان، عراق یا کانادا انجام می‌شود، از بازار حذف شود، بی شک بر افزایش قیمت تأثیر می‌گذارد. باید دقت داشت که رخدادهای بازار بیشترین تأثیر را بر قیمت نفت در معاملات آتی می‌گذارد.
آمریکا سود می‌کند یا زیان؟
این کارشناس انرژی ادامه داد: اروپایی‌ها و آسیایی‌ها بیشترین تأثیر منفی از افزایش قیمت نفت را می‌گیرند. سهم واردات نفت آمریکا از خاورمیانه رقم چندانی نیست، اما تضمین روند پایدار تأمین نفت در بازار از خاورمیانه برای آمریکا و البته سایر مصرف کنندگان اهمیت ویژه ای دارد. اگر کشورهای اروپایی از آمریکا حمایت می‌کنند به دلیل حضور آمریکا در خلیج فارس بابت تأمین پایدار نفت است و در صورتی که این حمایت صورت نگیرد، آمریکا باید هزینه هنگفتی برای حضور در خلیج فارس تقبل کنند.
تنگه? هرمز، شاه راه حیاتی نفت اروپا و آسیا
دیالمی گفت: بی شک چین و بسیاری از کشورهای آسیایی از ناآمنی در منطقه خشنود نمی‌شوند.
وی درباره اینکه در نتیجه ایجاد تنش در خلیج فارس و تنگه هرمز بی شک هزینه ترانزیت، بیمه و در نهایت قیمت تمام شده صادرات نفت به شدت افزایش می‌یابد، این شرایط چه تأثیری بر بازار نفت دارد، توضیح داد: نفت صنعتی است که در آن سرمایه گذاری شده و سوددهی کلانی دارد. بی شک چنین اقدامی بر قراردادهای آتی تأثیر منفی می‌گذارد به این ترتیب که فعالان به سرعت هجوم به قراردادهای آتی می‌آورند و سفته بازان این شرایط را یک موقعیت سودده می‌دانند. در نتیجه قیمت نفت به این طریق بالا می‌رود.
بر اساس گفته‌های این کارشناس انرژی 17 درصد نفت دنیا از تنگه هرمز عبور می‌کند و این تنگه اهمیت ویژه ای برای بازار نفت دارد. البته تأثیر این تنگه تنها بر نفت نیست؛ قطر حدود 80 میلیون تن ال. ان. جی تولید می‌کند که این میزان گازمایع ار تنگه هرمز به سوی مقاصد خود حرکت می‌کند. باقی تجارت‌ها مربوط به بنزین یا سایر فرآورده‌های نفتی را نیز متأثر می‌کند. در نتیجه تنش‌هایی که در سپتامبر 2019 میلادی که در خلیج فارس شاهد بودیم، هزینه‌های حمل و نقل و بیمه‌ای نفت به شدت افزایش یافت.
دیالمی با اشاره به اینکه ال ان جی نیز مانند نفت تأثیر شدیدی از تنش‌های تنگه هرمز می‌پذیرد، اظهار داشت: اخیراً در پی افزایش قیمت نفت برنت، نرخ ال ان جی هایی که به صورت بلند مدت فروش رفته بودند افزایش یافت چرا که قیمت پایه صادراتی این گازمایع بر اساس نفت برنت در نظر گرفته می‌شود.
وی درباره اینکه آسیب تأسیسات نفتی عراق چه تأثیری بر بازار نفت خواهد داشت، گفت: تولید نفت عراق حدود 5 میلیون بشکه در روز است که حدود 2 تا 2.5 میلیون آن در داخل مصرف و باقی صادر می‌شود. حذف چنین حجم نفتی از بازار بی شک در کوتاه مدت موجب افزایش قیمت نفت می‌شود. این آسیب میزان نفت سنگین بازار را به دلیل عدم حضور ایران و ونزوئلا، به شدت کاهش می‌دهد.
دیالمی اظهار داشت: بعید است که ایران تأسیسات نفتی کشورهای منطقه را مورد حمله قرار دهد مگر اینکه تأسیسات نفتی ایران را مورد حمله قرار دهند.
