به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت به نقل از روابط عمومی بانک قوامین، بانکداری اسلامی مسئله بسیار مهمی است، اگر بتوانیم این حقیقت را به معنای جامع کلمه در جامعه بوجود بیاوریم فتح عظیمی در دنیا خواهد بود. مقام معظم رهبری
ضمن تبریک به مناسبت فرا رسیدن هفته بانکداری اسلامی به اطلاع می رساند، با استعانت از درگاه خداوند باریتعالی معاونت سرمایه انسانی بانک قوامین مفتخر گردید در راستای پیاده سازی سند تحول راهبردی بانک؛ سومین فاز دوره آموزش کاربردی بانکداری اسلامی را بمنظور آشنایی و ارتقای سطح دانش احکام بانکداری بدون ربا با رویکرد افزایش مهارت در اجرای دقیق معاملات عقود اسلامی از مورخ 9/6/98 آغاز نماید.
در همین راستا آقای دکتر حمید رضا نجف پور قائم مقام مدیر عامل بانک به مناسبت هفته بانکداری اسلامی به گفتگو نشست. متن پیش رو مصاحبه با این عضو هیات مدیره بانک قوامین می باشد که سال های طولانی در حوزه عملی شدن و طراحی مدل پیاده سازی بانکداری اسلامی در کشور نقش بی بدیلی را ایفا نموده اند.
آقای دکتر نجف پور، بانکها چه نقشی در نظام اقتصادی کشور دارند و نقش بانک قوامین در این حوزه؟
با سلام و درود به روح پر فتوح بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی و شهدای گرانقدر جنگ تحمیلی و مدافعین حرم؛ در پاسخ به سوال شما: عارضم در اقتصادهای پولی نقش بانک ها و موسسات مالی در گسترش و سهولت مناسبات اقتصادی تا آنجا اهمیت پیدا کرده است که سیستم بانکی را با شریان خون در بدن انسان تشبیه کرده اند، سلامت شبکه بانکی تحت تاثیر محیط کلی حاکم بر مناسبات اقتصادی و سیاستگذاری کلان اقتصادی قرار دارد و عدم سلامت بانک موجب تسری نگرانی بر کل اقتصاد می شود. کارکردهای اصلی بانک ها در اقتصاد به تجهیز و تخصیص منابع خلاصه می شود.
با انجام این دو فرآیند از یک طرف برای اشخاص دارای مازاد منابع، بازدهی فراهم می کند و از طرف دیگر اشخاصی که نیاز به منابع دارند را تقویت و قادر به سرمایه گذاری می نماید و موجبات شکوفایی اقتصاد جامعه را فراهم می نماید. از این رو باید اذعان داشت بانک ها و موسسات مالی به عنوان نهادهای واسطه ای نقش بی بدیلی را در نظام اقتصادی و توسعه و پیشرفت هر جامعه ای ایفا می کنند که به برخی از آنها اشاره می شود:
1-افزایش سرمایهگذاری و ایجاد فرصت های شغلی جدید: قاعدتاً بانک ها با جمع آوری وجوه و تخصیص بهینه منابع مالی و تامین سرمایه فعالان اقتصادی ، باعث افزایش سرمایه گذاری و ایجاد فرصت های شغلی جدید در اقتصاد جامعه می شوند.
2-افزایش تولید و نرخ رشد اقتصادی: بانک ها با شناسایی بخش های محرک اقتصاد و تزریق منابع مالی و سرمایه در گردش به این بخشها موجب تسهیل فعالیتهای اقتصادی و افزایش تولید و نرخ رشد اقتصادی میشوند.
3-اجرای بهینه سیاست های پولی: بانک ها به عنوان نهادهای واسطه ای بین بخش پولی و مالی اقتصاد، سیاست های پولی بانک مرکزی را از طریق افزایش یا کاهش تسهیلات به سمت بخش واقعی اقتصاد محقق می کنند.
4-کنترل تورم: بانک مرکزی با ابزارهای سیاستی مانند تغییرات نرخ سود و نرخ تنزیل بانک ها و موسسات مالی، از خلق پول و افزایش نقدینگی جلوگیری کرده و تورم را کنترل می کند.
جناب آقای دکتر؛ در هفته بانکداری اسلامی قرار داریم ، بانک قوامین در زمینه تحقق بانکداری اسلامی چه اقداماتی انجام داده است؟
بانک قوامین نیز بعنوان یکی از بانکهای بزرگ در شبکه بانکی و با توجه به ریشه ها و اصالتهای سازمانی خود، بطور قطع یکی از بازیگران اساسی درحوزه بانکداری اسلامی در نظام بانکی کشور خواهد بود. از این روست که در راستای تدوین و اجرای سند تحول راهبردی بانک قوامین، مطابق با ارزشهای سازمانی، اساس خدمت رسانی و خلق ارزش خود را مبتنی بر اصول بانکداری اسلامی و سیاستهای اقتصاد مقاومتی قرار داده است . فلذا بیش از پیش جهت گیریهای کلان برنامه های بانک مبتنی بر تحول بر اساس رویکرد بانکداری اسلامی می باشد.
به همین منظور تلاش های هدفمندی صورت گرفته است تا اهداف و کارکردهای بانکداری اسلامی در بانک قوامین با تاکید بر رویکرد توسعه توانمندی های کارکنان ، محقق گردد.
در خصوص ضرورت اهداف اصلی برگزاری دوره های آموزشی بانکداری اسلامی توضیحاتی ارائه فرمایید.
اهداف اصلی که در ارائه آموزش های کاربردی بانکداری اسلامی مد نظر بانک است مواردی نظیر آشنایی کارکنان با مباحث عمومی احکام بانکداری بدون ربا و نحوه اجرای شرعی قراردادهای بانک و همچنین توانمندسازی نیروهای بانک برای تشخیص معاملات صحیح ازباطل و ارائه راهکارهای صحیح شرعی برای حل مشکل قراردادهای عقود اسلامی است.
آگاهی از الزامات شرعی و حقوقی هر قرارداد، تشخیص نوع عقد متناسب با نیازهای مشتریان، تشخیص مسائل و آسیب های شرعی هر یک از معاملات عقود اسلامی ازجمله نکات مهمی است که کارمندان محترم بانک باید با آن آشنا شوند تا در زمان انعقاد قرارداد از حرام و ربوی شدن آن دوری شود و این مهم جزء با آموزش مستمر و کاربردی کارکنان درسطوح مختلف مدیریتی واجرایی میسر نمیشود. با وجود دورههای آموزشی مختلفی که کارکنان بانک در بدو خدمت و ضمن خدمت سپری می نمایند شرکت در دورههای آموزشی احکام بانکی، البته به صورت کاربردی و قرارداد محور کاملاً محسوس می باشد.
این آموزشها علاوه بر اینکه مهارت و توانمندی کارکنان را در انجام شرعی قراردادها ارتقا میدهد در کاهش مشکلات حقوقی بانک نیز تأثیر به سزایی دارد چرا که در این دورهها، علاوه بر احکام معاملات، مسائل حقوقی قراردادها به مقداری که نیاز است آموزش داده میشود. بدیهی است عدم آشنایی کاربردی مدیران و کارکنان با این موضوعات باعث میشود که بانک با چالشهای حقوقی و قضایی فراوانی روبرو شود.
با انجام آموزش های کاربردی و تلاش برای استقرار بانکداری اسلامی چه ثمراتی در بانک قوامین بوجود خواهد آورد؟
انتظار این است دانش همکاران محترم افزایش یافته و زمینه صحت، کارایی، اثربخشی و تنوع عقود بانکی در قالب عملیات بانکداری بدون ربا در بانک توسعه یابد و به واسطه رشد دانش تخصصی مدیران و کارکنان، ارتقای چشمگیری پیدا کند و این بانک بتواند نقش مهمی در عرصه بانکداری اسلامی کشور ایفا نماید. بهبیان دیگر اجرای این دوره می تواند ثمرات ذیل را به همراه داشته باشد:
• دانش فقهی و حقوقی مدیران و کارکنان بانک نسبت به معاملات عقود اسلامی افزایش می یابد
• یکپارچگی بین کارمندان ستاد و صف بانک در نحوه عمل به قراردادهای عقود اسلامی ایجاد می شود
• اعتماد عمومی مشتریان نسبت به اهتمام به شرعی بودن معاملات بانک جلب می شود
• اطمینان و رضایتمندی شغلی بیشتری در بین کارکنان و خانوادههای آنها مبنی بر حلال بودن درآمدها و حقوق آنها حاصل می گردد
• دوری از افعال حرام در بانک و کسب درآمد حلال و بهرهمندی از برکات و رحمت الهی یکی از مزایای برجسته استقرار بانکداری اسلامی در بانک خواهد بود
• ریسک های اعتباری و حقوقی قراردادها و به تبع آن خسارات ناشی از آن کاهش می یابد
• و النهایه نظر مشتریان متدین برای انجام تعامل بیشتر با بانک جلب می شود
آقای دکتر لطفاً در خصوص طبقه بندی آموزش و سطوح پودمانهای آموزشی دوره ها توضیحاتی بیان فرمایید.
پودمانهای آموزشی متناسب با نیاز همکاران در بانک و همچنین موضوعات و محتوای آموزش بانکداری اسلامی با رویکرد عملیاتی، طراحی وتدوین شده است. پودمانهای مربوطه در سه سطح طراحی شده که هر یک از همکاران در بانک متناسب با سطح سازمانی و نیازهای شغلی، سطوح متفاوتی از آموزشهای طراحی شده را طی خواهد نمود.
پودمان آموزشی سطح یک (عمومی): این پودمان در سطح عمومی و با هدف آَشنایی با مفاهیم کلی بانکداری اسلامی و عقود اسلامی طراحی شده است. طی این پودمان بعنوان یک پودمان آموزشی مقدماتی، برای تمامی همکاران بانک الزامی و ضروری است چرا که این پودمان حداقل مباحثی است که به صورت فراگیر برای جامعه هدف برنامه ریزی گردیده است.
پودمان آموزشی سطح دو(تخصصی-عملیاتی): مدیران بانک قوامین به خاطر مسئولیتی که در بانک دارند مثل مسئولین اعتبارات یا رؤسای شعب، به صورت مستقیم در اعطای تسهیلات و تکمیل قراردادها و تشخیص و انتخاب نوع قراردادها متناسب با نیازهای مشتریان، دخیل هستند لذا لازم و ضروری است که این گروه از کارکنان بانک به صورت کامل با مباحث فقهی و حقوقی قراردادها آشنایی داشته باشند و نسبت به انعقاد صحیح قراردادها تسلط کافی پیدا نمایند. به همین منظور دوره ی تخصصی تری جهت آموزش این گروه ها تنظیم شده است.
پودمان آموزشی سطح سه(ویژه): با توجه به سند تحول راهبردی بانک قوامین که درآن مقوله بانکداری اسلامی بصورت ویژه مورد توجه قرار گرفته است ، لذا برای رسیدن به این مهم لازم است که مدیران و کارشناسان تصمیم گیرنده و تاثیر گذار بانک در تمامی سطوح ، احکام بانکداری اسلامی و کارکردهای آن را به صورت کاربردی فرا گیرند بدیهی است رسیدن به این هدف مهم با فراگیری تخصصی و نسبتاً استدلالی و کارگاهی مباحث فقهی و حقوقی معاملات بانکی و آشنایی با دیدگاه اسلام نسبت به مسائل اقتصادی، ممکن می باشد.
لطفاً گزارشی از اجرای دوره های قبلی و فاز جدید آموزش ها و جامعه هدف آن ارائه دهید.
بحمداله فاز یک آموزش بانکداری اسلامی ویژه روسای شعب، مدیران اعتباری و حقوقی استانها و کارکنان معاونت اعتباری و حقوقی ادارات حوزه مرکزی برگزار گردید که در این فاز بیش از 82 نفر در 8 مرکز آموزشی (خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، اصفهان، خوزستان، فارس، اداره آموزش) آموزش بانکداری اسلامی را سپری نمودند.
فاز دوم ویژه معاونین شعب، مدیران نظارتی، مالی، سرمایه انسانی و کارشناسان حقوقی و اعتباری با بیش از 430 نفر در 9 مرکز آموزشی (البرز، خوزستان، قزوین، قم، کرمان، گیلان، لرستان، مازندران و اداره آموزش) برگزار گردید.
در فاز سوم مقرر شد دوره آموزشی بانکداری اسلامی ویژه مسئولین دوایر اعتباری، صندوق و حسابداری و بازاریابی کلیه شعب و مدیران حوزه ستاد استان ها ازقبیل فناوری اطلاعات، بازاریابی، پشتیبانی و مهندسی، طرح و برنامه ، مالی، نظارتی، سرمایه انسانی برگزار شود که به حول و قوه الهی اولین دوره از این طرح طی شهریور ماه در استانهای گیلان و قزوین با موفقیت برگزار گردید.
با عنایت به باورمندی و اعتقادات کارکنان خدوم بانک به منظور اجرای صحیح بانکداری اسلامی، ان شاالله تمامی اقدامات و برنامه های طراحی شده به موقع اجرایی و عملیاتی خواهد شد و تا پایان سال 1398 شاهد تحقق اهداف متعالی بانکداری اسلامی در بانک قوامین خواهیم بود.
و من الله توفیق
دکتر حمید رضا نجف پور
قائم مقام مدیرعامل بانک قوامین