به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت؛ نشست بررسی و تحلیل قیمت های نقدی و آتی زعفران و وضعیت عوامل موثر بر قیمت محصول در سال جاری عصر دیروز با حضور غلامرضا کریمی، مدیرعامل شرکت زرین زعفران مشرق زمین، محمد اسکندری معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران و جمعی از کارگزاران، تحلیلگران و فعالان بازار آتی در محل بورس کالای ایران برگزار شد.
طی این نشست مواردی همچون برآوردهای قیمتی بازار آتی و گواهی سپرده زعفران، عوامل موثر بر کشت محصول، تمایلات کشورهای واردکننده به زعفران ایران، قاچاق پیاز و اثر آن بر قیمت این محصول کشاورزی و همچنین اثر تحریم های بین المللی علیه ایران بر بازار زعفران مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
عوامل موثر بر قیمت
طی این جلسه مدیرعامل شرکت زرین زعفران مشرق زمین در خصوص وضعیت بازار زعفران گفت: محصول زعفران برخلاف بازار سکه و ارز، موجودی زنده محسوب می شود که عوامل مختلف محیطی از جمله آب و هوا، میزان بارندگی، سطح زیرکشت و کیفیت پیاز آن در میزان برداشت و کیفیت و در نتیجه قیمت محصول زعفران اثرگذار است.
وی افزود: در حال حاضر بیش از 30 هزار هکتار زمین زیرکشت زعفران در استان های خراسان رضوی و جنوبی وجود دارد که تولید نزدیک به300 تن محصول را در پی دارد که بازار فروش آن چه در داخل و چه در سطح جهانی ساماندهی نشده است. بطوریکه ساماندهی و مدیریتی که در بازار پسته وجود دارد، در بازار زعفران قابل مشاهده نیست. گرچه در راستای حرکت به سمت این ساماندهی اقدامات مثبتی و بزرگی انجام شده که عرضه زعفران در بورس در قالب گواهی سپرده کالایی و راه اندازی معاملات آتی آن در راستای کشف قیمت این محصول ارزآور حوزه کشاورزی مهم ترین آن است.
کریمی وجود 1400 عضو کشاورز خرده مالک در بازار زعفران را عاملی در عدم ساماندهی این بازار تاکنون برشمرد و اظهار کرد: در بازار پسته 90 درصد کشاورزان و باغداران را مالکان بزرگ و عمده تشکیل می دهند این در حالی است که در بازار زعفران حدود 90 درصد کشاورزان خرده مالک هستند و این عزم ما را برای ایجاد ساماندهی در این بازار جزم کرد.
حضور در اروپا با پذیرش انبارهای استاندارد
وی از برنامه برای در نظر گرفتن انبارهایی برای ذخیره و نگهداری زعفران در کشورهای اروپایی با همکاری بورس کالا خبر داد و گفت: با توجه به تحریم ها سعی کردیم زعفران را در کشورهای مقصد به فروش برسانیم؛ در همین راستا با همکاری بورس کالا اقداماتی در حال انجام است تا زعفران را در انبارهای کشورهای اروپایی نگهداری و در این بازارها عرضه کنیم. با این اقدام راحت تر می توان زعفران ایرانی را در دنیا عرضه کرد و به مرجه قیمتی در جهان تبدیل شد.
اثر تحریم ها بر طلای سرخ
کریمی در خصوص اثر تحریم ها بر بازار زعفران اظهار کرد: در برخی محصولات مثل پسته شاید بتوانند ایران را تحریم کنند؛ چراکه در حال حاضر قیمت گذاری آن در اختیار آمریکا بوده و به دلیل کاهش تولید و برداشت محصول در ایران تحت تاثیر مدیریت ضعیف و اثرات مخرب سم و کودهای وارداتی بر محصول، ایران از جایگاه نخست تولید پسته در جهان تنزل یافته است. اما در خصوص محصولی همچون زعفران که ایران به عنوان تولیدکننده انحصاری آن محسوب می شود، دیگر کشورها از جمله آمریکا مجبور هستند از ایران خرید کنند و اسم زعفران نیز تاکنون در لیست تحریم ها نبوده است.
وی تاکید کرد: ضمن اینکه با تدابیری که برای راه اندازی انبارهای جدید در اروپا اندیشیده شده اجازه نمی دهیم زعفران نیز به سرنوشت پسته و سایر محصولات دچار شود.
کریمی، پیک زمان تولید زعفران را 30 آبان ماه عنوان کرد و گفت: مصرف جهانی امکان گسترش بیش از این میزان را دارد و می توان به کمک ساختار بورس کالا این بازار و فرآیند کشف قیمت در آن را ساماندهی کرد. ما طالب زعفران 15 میلیون تومانی در داخل نیستیم اما معتقدیم قیمت های فعلی در بازار داخلی هم چندان مناسب نیست.
وی ادامه داد: هر سرمایه گذار و خریدار گواهی سپرده کالایی و یا قرارداد آتی زعفران می تواند در سررسید و یا با ارایه گواهی سپرده کالایی خود ، محصول دارای استاندارد قابل قبول بورس را از انبارهای پذیرش شده دریافت کند . ضمن اینکه زرین زعفران مشرق زمین به عنوان یکی از انبارهای پذیرفته شده در بورس متعهد به تحویل محصول دارای استانداردهای تعیین شده توسط بورس و صدور گواهی سپرده به نام شخص است که قابلیت معامله در بورس را دارد.
وی در خصوص پیش بینی ها در خصوص میزان تولید زعفران در سال زراعی جدید گفت: با توجه به خشکسالی ها و کاهش میزان بارندگی احتمال کاهش تولید وجود دارد؛ گرچه سطح زیرکشت نیز در حال افزایش است و این امر می تواند کاهش تولید را پوشش دهد.
مدیرعامل شرکت زرین زعفران مشرق زمین در خصوص قیمت زعفران گفت: درسال 94 براساس یوروی 4200 تومانی زعفران حدود هفت میلیون تومان فروخته می شد؛ اما با قیمت های فعلی این ارز که نزدیک به دو برابر شده باز هم زعفران در مرز هفت میلیون تومان معامله می شود. نقص اصلی بازار زعفران نیز این است که معاملات آن ریالی پرداخت می شود.
نگاه فعالان بازار سنتی به تابلوی بورس
وی با بیان اینکه پس از راه اندازی بازار آتی زعفران، فعالان بازارهای سنتی در تربت حیدریه و کاشمر به عنوان بازارهای اصلی فروش این محصول، به قیمت های معاملات در بورس نگاه می کنند، گفت: قیمت روز برمنبای قیمت کشف شده در بورس و گواهی سپرده کالایی قابل برآورد است و این شرکت به عنوان یکی از انبارهای پذیرش شده در بورس امکان خرید حدود 1.5 میلیون تن زعفران را در زمان برداشت از کشاورزان زعفرانکار دارد.
وی با بیان اینکه زعفران نگین یک چهارم کل تولید این محصول را در کشور در بر می گیرد، گفت: کشت زعفران 5 ساله است و از هر هکتار زمین 32 کیلوگرم محصول برداشت می شود که با تکثیر زعفران در زمین طی این مدت، در هر هکتار بعد از 5 سال 40 تن مازاد پیاز زعفران داریم که کشاورز آن را می فروشد.
کریمی افزود: کشور افغانستان این پیاز را کیلویی 3 هزار تومان از کشاورز ایرانی خریده و اروپا به قیمت هفت یورو از افغانستان خریداری می کند. معاملات پیاز زعفران حجم گسترده ای درآمدزایی دارد این مقدار پیاز یا باید صادر شود و یا دولت از کشاورز خریده و آن را امحاء کند تا قاچاقی صورت نگیرد. از این رو، برای مصرف بخشی از این پیاز باید به فکر توسعه کشت این محصول در کل کشور و اشتغال زایی در حوزه کشاورزی باشیم.
ورود بازیگران جدید به معاملات آتی زعفران از آبان
وی از احتمال ورود کدهای جدید معاملاتی توسط کشاورزان زعفران کار از آبان ماه سال جاری همزمان با برداشت محصول جدید سخن گفت و افزود: ورود بازیگران جدید به بازار آتی زعفران نیازمند کمک کارگزاران و آموزش بیشتر کشاورزان است تا قیمت ها به تعادل لازم دست یافته و واقعی شود.
در خاتمه، وی تاکید کرد: از کل 8 میلیارد دلار گردش مالی زعفران در دنیا تنها 260 ملیون دلار آن سهم صادرات ایران است. با توجه به تقاضای موجود باید برای افزایش سهم خود در دنیا تلاش کنیم تا ایران به عنوان بزرگترین تولیدکننده زعفران در دنیا مرجعیت قیمت ها را در دست بگیرد.
در پایان این گزارش می افزاید، طی این جلسه کارگزاران و فعالان بازار معاملات آتی زعفران پرسش ها، دغدغه ها و نقطه نظرات خود را برای بهبود و افزایش عمق این معاملات و رفع محدودیت ها و نواقص موجود مطرح کردند.
