بازنگری جدی در قوانین و آیین نامه های بیمه ای

یکی از مباحث مهم مطرح شده در راستای توسعه صنعت بیمه، بحث تحول در این بخش است، شما فرآیند تحول دیجیتال در صنعت بیمه را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا صنعت در حال حاضر در موقعیتی قرار دارد که بتواند این مهم را محقق کند؟

در حالی تحول دیجیتال در صنعت بیمه، مورد توجه فعالان این حوزه قرار گرفته و برای تحقق آن برنامه ریزی می شود که بسیاری از سازمان ها و صنایع ، مدتی است به مبحث دیجیتال ورود کرده و تحولات خوبی در راستای این حوزه شکل دادند. بنابراین صنعت بیمه نباید خود را جدا از سایر بخش ها بداند و نسبت به تحول دیجیتال بی تفاوت باشد؛ اما موضوع مهم این است که صنعت بیمه چگونه می تواند همسو با سایر سازمان ها و نهاد ها حرکت کند و در مسیر تحول دیجیتال گام بردارد.

واقعیت این است که برای دستیابی به این هدف، تغییر نگرش و فراهم کردن بستر مناسب حائز اهمیت است و باید تلاش شود تا ابتدا زیرساخت ها برای این مهم فراهم شود. بازنگری در قوانین و مقررات یکی از این الزامات است؛ اما به نظر می رسد با قوانین و آیین نامه های فعلی که درحال اجراست، ایجاد تحول در صنعت بیمه کار سخت و پیچیده ای خواهد بود و قطعا گام نخست دراین فرآیند باید تغییر و اصلاح قوانین و مقررات بیمه ای باشد. در گام های بعدی فراهم کردن زیرساخت های آی تی ، فرهنگ سازی برای استفاده از کسب و کار نوین بیمه ای، ایجاد محصولات جدید، به کارگیری روش های نوین و... از اقدامات مهمی است که در این مسیر باید انجام شود و دراین صورت است که می توان ادعا کرد در مسیر تحول دیجیتال گام برداشته ایم.

باید این موضوع را بپذیریم که در حال حاضر آنچه دراین حوزه در حال رخ دادن است با آنچه باید به آن برسیم، فاصله زیادی دارد. به عنوان نمونه، صنعت بیمه درحالی نسخه کاغذی بیمه نامه شخص ثالث را حذف کرده که در قانون براین موضوع تاکید شده که بیمه نامه سند کتبی است و باید در اختیار بیمه گذار قرار گیرد. قطعا وجود چنین قوانینی ، می تواند مغایرت هایی را با تحولات دیجیتال ایجاد کند یا اینکه طبق قانون، براین امر تاکید شده که هر نماینده بیمه باید دارای دفتر باشد ، درحالی که تحول دیجیتال بر غیر حضوری بودن خدمات تاکید دارد. چنین مواردی در این حوزه زیاد است که لازم است برای آن هر چه سریع تر فکری شود و ضمن اصلاح قوانین و آیین نامه ها بر کنترل های سیستمی تاکید بیشتری صورت گیرد تا امکان حرکت در بستر دیجیتالی شدن سریع تر محقق شود.

عوامل پیاده سازی موفق طرح تحول دیجیتال در صنعت بیمه از دید شما چه مواردی است؟

استفاده صحیح و منطقی از دیتا و اطلاعاتی که در اختیار صنعت بیمه قرار دارد، قطعا یکی از راه هایی است که می تواند در بحث تحول دیجیتال به صنعت بیمه کمک کند و حرکت های بزرگی دراین صنعت شکل بگیرد. اگر ما بتوانیم این اطلاعات و داده ها را پردازش و براساس نیاز مشتری، بازار شناسی انجام دهیم و در نهایت محصول مناسب طراحی و عرضه کنیم، قطعا می توانیم اتفاقات خوبی را در صنعت بیمه رقم بزنیم.

دراین راستا بیمه مرکزی و شرکت های بیمه باید براساس اطلاعات و دیتاهایی که در اختیار دارند، بررسی کنند که آیا محصولی که قرار است طراحی و عرضه کنند، جوابگوی نیاز جامعه خواهد بود. یا اینکه با استفاده ازاین دیتا ها، به مدیریت ریسک شرکت ها کمک کنند و با در اختیار گذاشتن اطلاعات به سازمان ها، در زمان پرداخت خسارت عملکرد بهتری از خود نشان دهند.

قطعا اگر استفاده از اطلاعات و داده ها دقیق و درست باشد، این امر می تواند به صنعت بیمه و ساختار اقتصادی کشور کمک کند و زمینه ساز توسعه این بخش شود و این دقیقا همان نقطه ای است که در آن رکن اصلی بیمه مفهوم پیدا می کند و در کنار سایر بازارهای مالی می تواند نقش حیاتی خود را در بخش اقتصاد ایفا کند.

دراین بین اگر شرکت جدیدی هم تاسیس می شود، باید بتواند در جمع آوری این دیتا ها و اطلاعات کمک کند، قطعا این موضوع به بزرگ تر شدن کیک بیمه ای کمک قابل توجهی خواهد کرد.

به هرحال صنعت بیمه می تواند با استفاده از اطلاعات و داده های صحیح، شرایطی را به وجود آورد تا افراد در زمان خرید؛ بیمه نامه ای با حق بیمه مناسب را دریافت کنند که در زمان دریافت خسارت، رضایت کامل را به دست آورند.

بی تردید اگر همه قوانین و مقررات به درستی اعمال شود، بیمه مرکزی نقش حاکمیتی خود را به خوبی ایفا کند، در صورتی که بیمه گران عملکرد خوبی در زمینه صدور و ارائه خدمات پس از فروش داشته باشند، بیمه گذاران نیز به این صنعت اعتماد خواهند کرد، در آن صورت می توان گفت صنعت بیمه پویایی خواهیم داشت که در بستر تحول دیجیتال حرکت خواهد کرد و دستاورد های خوبی دراین حوزه به دست خواهد آورد.

در فرآیند این تحولات، به نظر شما صنعت بیمه با چه چالش ها و دغدغه هایی روبه رو است؟

در مسیر دیجیتالی شدن صنعت بیمه و هر تحول دیگری قطعا، چالش ها و دغدغه هایی مطرح می شود که باید نسبت به رفع آن اقدام شود. در کنار بحث قوانین و مقررات، فرهنگ سازی، فراهم کردن بسترهای آی تی و...، یکی از دغدغه های مهم که از سوی نمایندگان و شبکه های فروش دراین فرآیند مطرح می شود، نگرانی از حذف آنان با ورود فناوری های جدید به این صنعت است. درحالی که اگر این دغدغه مطرح نباشد و این اطمینان داده شود که شبکه فروش همچون گذشته، نقش و کارکرد خود را حفظ خواهد کرد، به طور حتم نمایندگان و شبکه فروش همسو و هماهنگ با این تحولات پیش خواهند رفت و به طور یقین سرعت تحول دیجیتال هم خیلی سریع تر از آنچه به شکل لاک پشتی درحال رخ دادن است، انجام خواهد شد.

اگر تمامی ارکان صنعت بیمه، دولت، مجلس و... نگرش خود را نسبت به موضوع تحول دیجیتال تغییر دهند و این مهم را گامی در جهت توسعه این صنعت بدانند قطعا می توان اقداماتی را که در این حوزه در حال شکل گیری است به نتیجه خوبی رساند.

چه راهکاری برای رفع موانع موجود بر سر راه توسعه صنعت بیمه وجود دارد تا این صنعت بتواند همگام با تحولات روز دنیا پیش برود؟ به عبارتی چگونه می توان عقب ماندگی را که صنعت بیمه به آن دچار است رفع کرد؟

باید این موضوع را قبول کرد که صنعت بیمه کشور، با توجه به تحولاتی که در صنعت بیمه دنیا در حال رخ دادن است، دچار عقب ماندگی است که باید برای آن فکری شود. درحالی که در سایر کشورها تمام فرآیند های صدور تا پرداخت خسارت به شکل کاملا دیجیتالی انجام می گیرد و روش های متعددی برای ارائه خدمات وجود دارد که ما هنوز به طور کامل نتوانسته ایم، اقدام جامعی در این حوزه انجام دهیم. یکپارچه سازی اطلاعات، ایجاد اعتماد بین بیمه گر و بیمه گذار، فرهنگ سازی و اطلاع رسانی بخشی از عوامل موفقیت این امر در سایر کشورها تلقی می شود. در دنیا، فرآیند ارائه خدمات بیمه ای تا اندازه ای دقیق است که دیگر حضور فیزیکی افراد به هیچ وجه معنا ندارد و نمایندگان بیمه و بروکرها، در نقش مشاوره ایفای نقش می کنند. شاید به دلیل مشکلات و خلأهای موجود در کشور ما نتوانیم به این سرعت، با این تحولات پیش برویم، اما در برخی از موارد می توان با الگوبرداری، گامی در این راستا برداشت.بیمه کارآفرین با استفاده از همین تجربه، تلاش کرد با راه اندازی نرم افزار«ویسمن» بازدید بدنه خودروها را به شکل سیستمی انجام دهد. به این ترتیب قید مکان برداشته و سقف تعهدات برای کارشناس حذف شد. به عبارتی هر نماینده یک کارشناس بوده و کارشناسان قبلی اتومبیل به عنوان ناظر ایفای نقش می کنند.

ایجاد و راه اندازی چنین طرح هایی به طور حتم باعث توسعه صنعت بیمه خواهد شد و اهداف صنعت بیمه را در بحث تحول دیجیتال سرعت خواهد بخشید، اما همزمان با این اقدامات، باید نگرانی ها و دغدغه هایی را که با جدا شدن صنعت بیمه از فضای سنتی مطرح می شود رفع کرد. با به روز رسانی صنعت بیمه، باید نقش شبکه فروش را در بحث نظارت و فرآیند اجرای کار اصلاح کرد. چرا که وجود چنین دغدغه هایی، می تواند سرعت دیجیتالی شدن صنعت بیمه را کم کند و مانعی بر سر راه توسعه این بخش باشد.

به کارگیری ایده های نو و ارائه محصولات جدید بیمه ای تا چه اندازه می تواند به ارتقای بیمه در کشور کمک کند؟

یکی از ضعف های صنعت بیمه در مسیر رشد، شاید بحث طراحی و ارائه محصولات جدید بیمه ای باشد. در دلایل به وجود آمدن این ضعف، می توان به نبود اطلاعات دقیق از بازار هدف و عدم ریسک پذیری شرکت های بیمه اشاره کرد. همواره این نگرانی از سمت برخی بیمه گرها وجود دارد که شاید محصولی که طراحی و وارد بازار کرده اند، تقاضا برای آن وجود نداشته باشد که این موضوع در نهایت یا باعث ایجاد پدیده نرخ شکنی در صنعت بیمه می شود یا اینکه بیمه گران را از عرضه بیمه های متنوع منصرف می کند. درحالی که اگر شرکت ها، در زمان طراحی و ارائه محصولات جدید، اطلاعات کافی از بازار هدفشان داشته باشند و نیازسنجی مناسبی انجام داده باشند، می توانند محصولات جدید باکیفیت را ارائه دهند که از تقاضای خوبی از سمت جامعه برخوردار شود. در چنین شرایطی دیگر نیازی نیست که شرکت ها، بیمه نامه را با نرخ پایین تر به فروش برسانند که در زمان پرداخت خسارت، به دلیل عدم پرداخت تعهدات کامل، باعث نارضایتی مشتریان شوند و بیمه را به یک ضد ارزش تبدیل کنند. درحال حاضر نرخ شکنی در صنعت بیمه به یک معضل بزرگ تبدیل شده که باید برای آن تدبیری اندیشیده شود.

به نظر شما استارت آپ ها تا چه اندازه در این تغییر نگرش و به روزرسانی صنعت بیمه کمک کننده هستند؟

یکی از راه های مهم رشد ضریب نفوذ بیمه در کشور، ارائه بیمه نامه های جدید و متناسب با نیاز جامعه و استفاده از کسب و کارهای دیجیتال است؛ که در این مسیر استارت آپ ها می توانند بسیار کمک کننده باشند؛ اما اتفاقی که در حال حاضر در صنعت بیمه کشور با ورود استارت آپ ها رخ داده، این است که این کسب و کارهای نوین، به جای اینکه خدمات جدید یا محصولات نوآورانه ای را ایجاد کنند، عملا در بحث فروش بیمه نامه ها، دست روی معیشت شبکه فروش گذاشته اند. به عبارتی همان بیمه نامه ای که توسط شبکه فروش و نماینده صادر می شد، از طریق استارت آپ ها ارائه می شود.

ما در حال حاضر نیاز به شیوه های جدید ارائه خدمات و محصولات جدید و نوآورانه در صنعت بیمه داریم. شاید استارت آپ ها فرآیند صدور و دریافت بیمه نامه را به گونه ای تسهیل کرده باشند، اما تاثیری در توسعه فرهنگ بیمه نداشته اند و نتوانسته اند کمکی به افزایش ضریب نفوذ بیمه کنند.

اگر بخواهیم با استفاده از پتانسیل شرکت های استارت آپی ضریب نفوذ بیمه را افزایش دهیم باید با ارائه محصولات جدید مطابق نیازهای کشور اقدام کنیم نه اینکه سهم شبکه فروش را از صدور بیمه های اتومبیل تقدیم شرکت های استارت آپی کرده و اعلام کنیم صنعت بیمه دیجیتالی شده است.