به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، فرشته دستپاک، رییس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه پس از تشدید تحریم‌ها بازارهای دیگری جایگزین بازار آمریکا شده‌اند، گفت: این انتظار که مشوق‌های صادراتی مانند گذشته برقرار شود حرف درستی است اما به‌دلیل محدودیت‌های بودجه‌ای در وضع کنونی این امکان فراهم نیست.
رئیس مرکز ملی فرش ایران افزود: فرش هنر-صنعتی است که بوی تمدن ایران را می‌دهد و هیچ کالایی مانند فرش نمی‌تواند اولویت صادرات صنایع دستی ایران باشد.
وی تصریح کرد: با تمدن غنی، فرش دستباف می‌تواند اشتغال مناسب و ارزآوری بالایی را برای کشور به همراه داشته باشد؛ این در حالی است که حدود دو میلیون نفر در حوزه فرش دستباف در حال فعالیت هستند و بیست و نه منطقه برای تولید فرش ایران ثبت جهانی شده‌اند و هرگونه کپی‌برداری از نقشه فرش‌های این 29 منطقه می‌تواند با پیگیری و شکایت از سوی ایران همراه باشد.
دستپاک اظهار داشت: فرش دستباف، پسته و زعفران سه کالای استراتژیک صادراتی پس از نفت هستند که در این میان، فرش ارزش افزوده بالاتری نسبت به پسته و زعفران دارد، به نحوی که گاهی به لحاظ جایگاه برندهای جهانی، برخی فرش ایران را معادل بنز آلمان معرفی می‌کنند؛ در حالیکه فرش ایران از بنز آلمان نیز با ارزش‌تر است، چون افزایش سن و طول عمر فرش به ارزش و بهای آن می‌افزاید.
تامین 80 درصد نیاز فرش به مواد اولیه از داخل
وی با بیان اینکه 80 درصد مواد اولیه مورد نیاز تولید فرش از بازار داخلی تامین می‌شود، خاطرنشان کرد: بخشی از تولید بریشم مورد نیاز فرش‌های دست‌بافت از کشورهای ارمنستان و ازبکستان به کشور وارد شده و مقداری از پشم مورد نیاز نیز از نیوزلند و استرالیا وارد می‌شود؛ این در حالی است که در مقابل، بیش از 80درصد تولیدات فرش کشور تا سال گذشته صادر شده است که از این میزان 30درصد به صادرات فرش دست‌بافت به کشور آمریکا اختصاص داشته است که پس از تحریم این بخش از صادرات از دست رفته است و تلاش‌ها برای بازار جایگزین آن آغاز شده است.
دستپاک گفت: در وضع تحریم کشور نیازمند شرایط خاص و ویژه‌تری است و کشورهای دیگری در حال جایگزینی برای بازارهای از دست رفته هستند و دولت باید به این سمت و سو پیش رود که تمام ابزارها را برای حمایت از این هنرصنعت ملی بکار گیرد؛ پس این انتظار که مشوق‌های صادراتی مانند گذشته برقرار شود حرف درستی است؛ اما به‌دلیل محدودیت‌های بودجه‌ای در وضع کنونی این امکان فراهم نیست.
وی با بیان اینکه بخش خصوصی دست‌اندرکار در تولید فرش دستباف باید برای تبلیغ این کالا در داخل و خارج از کشور دست به کار شده و مجموعه‌های فرش ماشینی اکنون تبلیغات گسترده‌ای را برای برندسازی و گسترش مصرف آغاز کرده‌اند و بخش خصوصی فعال در فرش دستباف نیز می‌تواند این تلاش‌ها را در دستور کار قرار دهد؛ دولت به‌عنوان سیاست‌گذار و برنامه‌ریز حوزه فرش دست‌بافت در وضع کنونی اقتصادی امکان تبلیغات برای صادرات فرش دست‌بافت را ندارد.
صادرات همراه مسافر فرش ممنوعیتی ندارد
دستپاک گفت: محدودیت‌های خروج فرش دستباف همراه مسافر محدودیتی ندارد و حتی این امکان از 12متر فرش به 24متر افزایش یافته است؛ البته طبیعی است وقتی بخشی از بازارهای صادراتی به‌دلیل اعمال تحریم از دست می‌رود تولید نیز کاهش می‌یابد اما تاکنون آماری درباره کاهش میزان تولید فرش دست‌بافت گزارش نشده است و ژاپن بازار جایگزین آمریکا پس از تشدید تحریم‌ها است.
وی با اشاره به تشکیل کارگروه‌های فرش در استان‌های کشور گفت: کارگروه‌های فرش جزو پنج کارگروه اول استان‌ها هستند و تولیدکنندگان می‌توانند مسائل و مشکلات مربوط به تولید خود را از طریق کارگروه‌های مستقر در استان‌ها پیگیری کنند و با استارت‌آپ‌ها، صاحبان ایده و فعالان این بخش مذاکراتی صورت گرفته است تا افرادی که ایده‌پردازی در حوزه کسب و کارهای نوین دارند بتواند به رونق تولید کمک کنند.
رئیس مرکز ملی فرش ایران، با اشاره به تفاهمی که با صندوق کارآفرینی امید انجام شده است گفت: افرادی که تمایل داشته باشند فرش ایرانی خریداری کنند، می‌توانند از تسهیلات صندوق کارآفرینی امید که بهره مناسبی دارد، استفاده کنند؛ البته با بانک کشاورزی و صنعت و معدن نیز تفاهمی در حال انجام است تا خریداران با استفاده از تسهیلات این دو بانک فرش را به سبد خانوار وارد کنند.
وی در ادامه گفت: از ظرفیت اتاق‌های مشترک بازرگانی برای کمک به صادرات فرش دستباف بهره گرفته می‌شود و فضا به این سمت و سو در حال حرکت است که بتوان فرصتی برای رشد و صادرات بیشتر فرش دست‌بافت فراهم کرد؛ این در حالی است که تهاتر کالا و ایجاد میز مشترک ایران و چین گامی برای افزایش صادرات فرش دستباف است.
ایجاد میز مشترک فرش دستباف با چین
دستپاک با اشاره به ایجاد میز مشترک ایران و چین گفت: این فرصت نیز برای صادرات و تهاتر فرش دست‌بافت به کشور چین فراهم شده است و پس از آمریکا آلمان دومین کشور هدف صادراتی ما است؛ این در شرایطی است که به‌غیر از ترکیه و یکی دو کشور دیگر دانشگاه تخصصی درباره فرش دست‌بافت وجود ندارد اما در ایران بیش از 20 دانشگاه در این زمینه فعال هستند که ما به‌دنبال آن هستیم تا فارغ‌التحصیلان این دانشگاه‌ها بعنوان سفرای فرش در روستاهای کشور فعال شوند.
وی درباره عدم حضور ایران در نمایشگاه خارجی فرش نیز گفت: فرش ایران در نمایشگاه‌های مهم فرش دست‌بافت از جمله نمایشگاه دموتکس ایران در آلمان، چین و ترکیه حضور داشته‌اند و تنها یک موزه فرش در ایران وجود دارد که مربوط به 50 سال پیش است و طی سال‌های گذشته هیچ حرکتی برای این موزه انجام نشده است.
دستپاک با اشاره به اینکه موزه ملی فرش زیرمجموعه اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران است، گفت: در مذاکراتی که با معاونت میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صورت گرفته پیشنهاد شده است تا مدیریت این مجموعه به صورت هیات امنایی و با مشارکت مرکز ملی فرش صورت گیرد که این موضوع از طریق این مرکز در حال بررسی است؛ البته باید در حد و اندازه‌ای که توریسم به فرش دست‌بافت اهمیت می‌دهد برای جذب گردشگر به کشور استفاده کرد.
ازگلی نیز در این نشست گفت: به منظور همکاری و ارائه دست‌آوردهای تولیدکنندگان و توزیع کنندگان فرش، سی و پنجمین نمایشگاه برندهای برتر فرش و تابلو فرش دستباف از تاریخ 6 تا 15 آذرماه سال‌جاری برگزار می‌شود.
وی افزود: تولیدات تولیدکنندگان در این نمایشگاه عرضه می‌شود و تلاش می‌شود تا با استفاده از ظرفیت حضور متولیان فرش مانند مرکز ملی فرش حمایت لازم از تولیدکنندگان صورت گیرد.
صادرات 2.6 میلیون دلار فرش دستباف به نروژ
همچنین سلماسی، دبیر کل کمیته مشترک ایران و نروژ در ادامه این نشست گفت: بر اساس گزارشی که در فروردین امسال منتشر شده است 2.6 میلیون دلار فرش دستباف به نروژ صادر شده است که از ده قلم اول صادراتی به این کشور پیشی گرفته است؛ این در حالی است که علاقمندی زیاد به فرش ایران در اروپا وجود داشته و یکی از اقدام‌های مهم در زمینه رونق صادرات فرش دست‌بافت می‌تواند ارتباط میان دانشگاه‌های ایران و خارج باشد.
وی افزود: همچنین برگزاری ورک‌شاپ‌ها و فعال شدن رایزن‌های اقتصادی در کنار حضور در نمایشگاه‌های خارجی از دیگر اقدام‌هایی است که می‌تواند به رونق فرش دست‌بافت ایران کمک کند.
سلماسی گفت: توریسم فرش نیز از جمله ظرفیت‌هایی است که بهره لازم از آن گرفته نشده است. اعلام برگزاری نمایشگاه‌ها نیز باید به موقع باشد تا بتوان از ظرفیت توریسم فرش استفاده کرد.
