وی در خصوص جوان بودن بازار بدهی با تأکید بر اینکه برخلاف تصورات، این بازار از همان ابتدای تولد بورس و بازار سرمایه متولد شده است، گفت: بازار سرمایه معمولاً به چند بخش تقسیم می شود، یک بخش بازار سهام یا اوراق سرمایه ای که سهام و حق تقدم سهام و امثال آن را شامل می شود و بازار بدهی که انواع اوراق بدهی است که در دنیا با عنوان اوراق قرضه یاد می شود و در اقتصاد اسلامی تحت عنوان اوراق صکوک و مشتقه از آن یاد می شود.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه توسعه بازار بدهی در کشور ما طی چند سال اخیر انجام شده است، گفت: با وجود سابقه زیاد اما بازار بدهی شاید نیازمند تحلیل های بیشتر و توسعه ادبیات است. از سال های 1345 و 1346 که بورس در کشور راه اندازی شد از پنج شرکتی که اولین اوراق را منتشر کردند، سه شرکت اقدام به انتشار اوراق بدهی و دو شرکت اقدام به انتشار اوراق سهام کردند و به این ترتیب اوراق قرضه عباس آباد، اوراق قرضه دولتی و اسناد خزانه از همان دوران وجود داشت.
مومن زاده با اشاره به اینکه تا سال 1357 اوراق قرضه در بازار سرمایه مورد معامله قرار می گرفت و پس از آن به دلیل تغییر ساختار کشور به اوراق مشارکت تبدیل شد، ادامه داد: در همان دوران نیز اوراق مشارکت بیشتر توسط بانک ها منتشر می شد تا سال 1384 که قانون بازار اوراق بهادار نقطه عطفی در بازار سرمایه کشور ایجاد کرد و گام مؤثری با قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی برای این بازار برداشته شد.
وی با تأکید بر اینکه این قانون مجوز طراحی و توسعه نهادهای جدید مالی را برای شکل گیری ابزارهای جدید فراهم کرد، افزود: به عنوان اولین ابزار، اوراق اجاره تعریف، تصویب و منتشر شد، پس از آن اوراق مرابحه وارد بازار بدهی شد و به دنبال آن مجموعه ای متنوع از انواع اوراق صکوک را داشتیم. اوراق منفعت، اوراق رهنی، خرید دین و اوراق بیمه اتکایی نیز انواع ابزارهایی هستند که امکان تأمین مالی بخش های مختلف را فراهم می کنند.
مؤمن زاده تغییر قوانین توسعه ای بازار بدهی را منجر به توسعه این بازار دانست و گفت: بر اساس همین موارد است که امروز بازاری با ارزش اسمی 304 هزار میلیارد تومان داریم که این رقم، اتفاق بسیار مهمی برای اقتصاد ایران است.
مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری مجد سامان در ادامه بررسی ویژگی های بازار بدهی با تأکید بر اینکه سرمایه گذاری در ابزارهای این بازار گزینه بسیار جذاب تری از سپرده های بانکی برای سرمایه گذاران حقیقی است، گفت: ورود نقدینگی های خرد به بازار بدهی باعث می شود، نقدینگی به بخش مولد اقتصاد تزریق شود.
وی مبنای این اوراق را ایجاد بدهی دانست و گفت: به همین دلیل با عنوان اوراق بدهی نام گذاری شده تا ناشر به شکل استقراض از بازار بدهی تأمین مالی کند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه اقتصاد کشور ما سال هاست که با محوریت بانک ها تأمین مالی انجام می دهد، ادامه داد: این در حالی است که در تمامی بازارهای مالی دنیا تأمین مالی فعالیت های کوچک و متوسط توسط بانک ها و تأمین مالی شرکت های بزرگ در بازار سرمایه انجام می شود، بر همین اساس نیز در سیاست های برنامه ششم توسعه به رشد و توسعه بازار بدهی تأکید شده تا باعث کاهش فشار مالی به سیستم بانکی شودضمن آنکه تأمین مالی از بازار سرمایه بلندمدت تر و راحت تر است.
مؤمن زاده تأمین مالی بنگاه های بزرگ از بانک ها را باعث ایجاد تنگنا در بازار پولی کشور دانست و گفت: این در حالی است که منابع بانکی باید به سمت تأمین مالی بنگاه های کوچک و متوسط هدایت شوند.
وی از دیگر مزیت های مهم بازار بدهی را شفافیت و نظارت دقیق بر تامین مالی بنگاه های اقتصادی و ناشران این اوراق دانست و گفت: نظارت چندلایه در طرح تأمین مالی از بازار سرمایه یکی از ویژگی های بسیار مهم بازار بدهی به شمار می رود و این در حالی است که گاه شاهد هستیم چنین نظارت هایی برای دریافت تسهیلات در بازار پول به خوبی اجرا نمی شود.
مومن زاده، با تأکید بر اینکه بازار سرمایه کارنامه بسیار قابل قبولی در توسعه بازار بدهی داشته است، گفت: در این بازار ابزارهایی طراحی شده که حتی می تواند برای شرکت های کوچک و متوسط تأمین مالی کند. خلاقیت در طراحی و تعریف ابزارهای متنوع برای حوزه های مختلف از پروژه های بزرگ تا بنگاه ها و پروژه های تولیدی کوچک که ویژگی بسیار مهمی است.
