به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت به نقل از روابط عمومی بانک قرض الحسنه مهرایران، سلیمان توکلی عضوهیات مدیره بانک قرض الحسنه مهرایران با آرامش همیشگی که در چهره اش نمایان است، از عملکرد بانک قرض الحسنه مهرایران دراشتغالزایی و آثار بانکداری اسلامی گفت آنچه می خوانید مشروح گفتگویی است که با ایشان داشته ایم.
عملکرد بانک قرض الحسنه مهر ایران در سال گذشته را چطور ارزیابی می کنید؟ این بانک در راستای رونق تولید و کمک به افزایش اشتغال چه راهبردی هایی را در دستور کار داشته است؟
یکی از وظایف بانک قرض الحسنه مهر ایران رفع نیازهای ضروری آحاد مردم است. در همین راستا طی چند سال گذشته و بنا به سیاست های بانک بخشی از منابع بانک قرض الحسنه مهر ایران به سمت کسب و کارهای خرد اختصاص یافته است. مشاغلی که امکان راه اندازی آنها با سقف تسهیلات 20 میلیون تومان امکان پذیر است و به همین منظور تفاهم نامه هایی را با بنیاد برکت، کمیته امداد امام خمینی (ره) و از همه مهمترصندوق شکوفایی و نوآوری ریاست جمهوری امضا کرده ایم. عملکرد بانک قرض الحسنه مهر ایران به عنوان ارائه دهنده این نوع از تسهیلات با توجه به مشاهدات عینی بسیار رضایت بخش است. سازمان ها و ارگان های طرف تفاهم و قرارداد بانک نیز از نتیجه کار رضایت کافی داشته اند و از بانک تقدیر به عمل آورده اند. ریاست محترم کمیته امداد امام خمینی (ره) نیز همواره از اینکه به واسطه تسهیلات بانک قرض الحسنه مهر ایران صف های طولانی انتظار این مرکز برای دریافت تسهیلات شکسته شده است، از کمک ها و پرداخت های این بانک کمال تشکر را داشته است.
تسهیلات قرض الحسنه بانک مهر ایران تا چه اندازه در جهت تحقق اهداف بانک پیش رفته است؟ آیا بانک صرفا به دنبال رفع احتیاجات ضروری مددجویان است؟
بانک قرض الحسنه مهر ایران 100 درصد منابع بانک را به رفع احتیاجات ضروری مردم اختصاص داده و به بسیاری از خانواده ها کمک کرده است تا به واسطه تسهیلات بانک با ایجاد مشاغل خانگی روی پای خود بایستند و درآمدی را کسب کنند. علاوه بر این بانک به مددجویان بهزیستی نیز طی توافق انجام شده تسهیلاتی به منظور توانمند سازی آنها ارائه می دهد، تا به خودکفایی برسند.
پرداخت تسهیلات ارزان و قرض الحسنه به واحد های تولیدی چقدر می تواند در مسیرتحقق رونق تولید مفید باشد؟
رفع مشکلات اقتصادی از جمله بیکاری، تورم و هر آنچه که امروز در کشور مشکل آفرین شده است، نیازمند کاهش قیمت تمام شده پول است. در این خصوص باید هزینه سود سپرده گذاری تقلیل یابد تا منابع ارزان در اختیار فعال اقتصادی قرار گیرد. اگر بانک ها بتوانند، حجم منابع ارزان قیمت خود را افزایش دهند، تسهیلات ارزان قیمت خواهند داد و به تبعیت آن واحدهای تولیدی از منابع ارزان استفاده خواهند کرد و در نهایت آنچه اتفاق می افتد حرکت چرخ اقتصاد کشور است. اما اگر این اتفاق نیفتد همچنان شاهد رکود در واحدهای تولیدی خواهیم بود، واحدهایی که از نبود سرمایه در گردش رنج می برند. اگر به دنبال حرکت به سمت اقتصاد اسلامی هستیم، بایستی نرخ سود شبکه بانکی به حداقل ممکن کاهش یابد.
بانک قرض الحسنه مهر ایران، به عنوان یک بانک با تسهیلات ارزان چه میزان تسهیلات پرداخت و چه عملکردی در مقایسه با دیگر بانک ها داشته است؟
بانک قرض الحسنه مهر ایران قطره ای از دریای بیکران شبکه بانکی است؛ اگر بخواهیم منابع خود را با شبکه بانکی مقایسه کنیم قطره ای در مقابل دریا هستیم. اما در حد بضاعت بانک، عملکرد موفقی از خود به جا گذاشته ایم؛ بطوری که در سال 96 چیزی حدود 82 درصد و درسال 97 حدود 55 درصد منابع ارزان قیمت جذب کرده ایم. در سال گذشته بانک قرض الحسنه مهر ایران حدود 6 هزار میلیارد تومان منابع جذب کرد؛ اما حدود 13 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرد، این فاصله بین جذب و مصرف ناشی از محل وصولی های ما بوده است؛ چراکه در یک کلام مردم نسبت به بانک قرض الحسنه مهر ایران روی خوش نشان داده و خوش حساب بودند. بانک با احترام پول را به مشتری داده و با احترام هم از وی دریافت کرده است. در قرض الحسنه اعتماد نقش تعیین کننده را دارد. بانک قرض الحسنه مهر ایران در پرداخت تسهیلات مشتری را امین خود قرار می دهد و به همین دلیل است که معوقات این بانک کمتر از یک درصد است. همچنین بخش عمده ای از متقاضیان از سوی ارگان هایی نظیر کمیته امداد، بنیاد برکت و بهزیستی معرفی می شوند که این ارگان ها نظارت کافی در معرفی افراد را مد نظر قرار می دهند. امروز یکی از افتخاراتی که داریم این است که پول بانک قرض الحسنه مهر ایران در مسیر خودش خرج می شود. به عنوان مثال درسال گذشته با بنیاد مسکن برای پرداخت تسهیلات ساخت 6 هزار واحد مسکونی در روستا ها تفاهم کردیم و عملا تمام تسهیلات مربوطه در همان مسیر مصرف شد. یعنی یک نظارت حساب شده و کامل در اختصاص منابع صورت گرفت و با منابع اندک بانک کارهای بزرگی را انجام دادیم؛که تقدیر همگان را به دنبال خود داشته است. یکی از مزیت های بانک قرض الحسنه مهرایران این است که پول موجود را فقط در مسیر قرض الحسنه خرج می کند.
بانکداری اسلامی با نگاه ویژه به بحث قرض الحسنه تا چه اندازه در توسعه اقتصاد ارزان و افزایش تولید در سال های اخیر تاثیر گذار بوده است؟
رواج بانکداری اسلامی بخش اعظمی از مشکلات اقتصادی را رفع می کند. در حال حاضر بسیاری از منابع بانک ها منجمد شده است، این درحالی که بانک ها سالها پیش تسهیلات پرداخت کرده اند و هنوز بازنگشته است؛ درست در شرایطی که منابع برای بانک ها گران تمام می شود، با این اوصاف چطور باید انتظار داشت که بانک ها پا به میدان بگذارند و با نرخ های 4 درصد به اقتصاد کشور کمک کنند.
اگر شرایط مهیا شود و بانک ها نرخ سود خود را کاهش دهند، به شرط آنکه جامعه هم شرایط سپرده گذاری ارزان قیمت را فراهم کند، مشکلات اقتصاد حل شدنی است. به عبارت دیگر مردم سپرده های خود را ارزان قیمت در بانک ها به سپرده بگذارند و بانک ها این منابع را در قالب تسهیلات ارزان قیمت به دست مردم بدهد.
اما متاسفانه اگر از خود تولیدکنندگان هم سوال کنید، بخشی از منابع خود را برای دریافت سود در بانک ها سپرده گذاری کرده اند. اگر می خواهیم به سمت اقتصاد اسلامی حرکت کنیم، راهی جز اینکه منابع به سمت قرض الحسنه حرکت کند، نداریم. در این راه همه باید کمک کنند و به اعتقاد من در راس این کمک رسانی حوزه های علمیه و علمای بزرگ اسلام قرار دارند که باید نسبت به سنت قرض الحسنه تبلیغات انجام دهند. قرض الحسنه امروز یک سنت فراموش شده است. آنچه را که امروز ما در بحث صدقه تبلیغات می کنیم در بحث قرض الحسنه مورد بازتاب قرار نداده ایم؛ در حالی که آیات فراوانی در قرآن نسبت به قرض الحسنه وجود دارد. خداوند می فرماید: قرض بدهید ومن به شما پاداش نیکو خواهم داد. چون خداوند دوست می دارد که آبروی مومن و کرامات انسانی وی حفظ شود. شما وقتی صدقه می دهید نیت برگشت ندارید، اما در مورد قرض دادن فرد دریافت کننده باید تلاش کند تا پول دریافتی را در زمان مقرر باز پس دهد. متاسفانه در مورد قرض الحسنه در این چند سال اراده ای برای گستردگی و جذب منابع بیشتر نبوده است و سرمایه به سمت کارهایی غیر از قرض الحسنه هدایت شده است.
عدم اجرای تمام و کمال قرض الحسنه در جامعه را باید در چه مسایلی جستجو کنیم؟
یکی از مشکلات بی اعتمادی مردم به بحث قرض الحسنه، رشد بی رویه صندوق هایی بود که در چند سال اخیر در کشورایجاد شدند و مدتی به بهانه های مختلف با عنوان ها و شکل های متفاوت منابع مردم را جمع کردند و مدتی نگذشت که همه آنها با شکست روبرو شدند. این صندوق ها که نظارتی نیز بر آن ها نبود، در گسترش بی اعتمادی مردم نسبت به بحث قرض الحسنه تاثیر گذار بودند بانک قرض الحسنه مهر ایران طی 11 سال فعالیت اش تبلیغات فراوانی انجام داده است، تا بتواند اعتماد عمومی مردم را نسبت به خود جلب کند.
پرداخت بیش از یک میلیون و 230 هزار فقره تسهیلات طی 11 سال کار آسانی نیست، اما بانک قرض الحسنه مهر ایران با تلاش تمام همکاران خدوم و زحمت کش خود توانسته آن را محقق کند. به جرات می گویم که موفقیت امروز بانک قرض الحسنه مهر ایران به دلیل این است که در مسیر درست حرکت کرده و کار بنگاه داری نکرده است.
با توجه به اینکه 90 درصد بخش صنعت کشور متشکل از واحدهای کوچک و متوسط است، فعالسازی ظرفیت های تولیدی صنایع کوچک و متوسط و ارتقاء توان رقابت پذیری آنها چقدر ضرورت دارد؟ بالا بودن قیمت تمام شده پول در این مسیر چه موانعی ایجاد کرده است؟
بایـد بـا بانک هایـی کـه خـارج از عـرف و ضوابـط سـود بـالا پرداخـت مـی کننـد، برخورد شـود. چـرا این اقـدام تولیـد را دچار رکـود و رفـاه مـردم را کاهـش می دهـد. بـا کاهـش نـرخ سـود بانکـی قیمت تمام شـده پـول بـرای تولیـد کاهـش می یابـد و ایـن امـر موجـب حرکـت چـرخ تولید می شـود و ایـن امـر در نهایـت ارتقاء اقتصـادی را در پی خواهـد داشـت. بسـیاری از صنایـع بـا انـدک منابـع دوبـاره سـرپا خواهنـد شـد، امـا ایـن روزها بـه دلیل بـالا بـودن قیمـت تمـام شـده پـول، مدیران شـرکت ها تمایلـی بـه دریافـت تسـهیلات ندارنـد. اگـر منابـع ارزان قیمت بـه تولید و با نظـارت تزریق شـود چرخه تولیـد خیلـی زود بـه حرکـت در خواهـد آمـد چراکـه همـه زیر سـاخت های کشـور فراهـم است.
سال 98 رونق تولید نامگذاری شـده اسـت و نشـان از آن دارد کـه اقتصـاد اولویـت اصلـی کشـور اسـت؛ چـه برنامه هایی بـرای تأمیـن مالـی هدفمنـد و اعطای تسـهیلات بانکـی ارزان بـرای کمـک بـه رونـق تولیـد و تحقق شـعار سـال دارید؟
یکـی از برنامه هـای مهم بانک قرض الحسـنه مهر ایـران ارائـه هـزار میلیـارد تسـهیلات اشـتغال بـه شـرکت های دانش بنیـان درسال 98 بوده است. مورد دیگر تفاهم با شـرکت ملـی پخـش فرآورده هـای نفتـی در مـورد گازسـوز کـردن خودروهـا بوده اسـت. همچنیـن بـا بیمـه دانـا طـرح مهـر دانـا را راه انـدازی کردیـم تا به واسـطه آن به اقشـار کـم درآمـد در بحـث هـای مختلـف بیمه ای کمک کرده باشـیم. به واسـطه ارائه تسهیلات به شرکت های دانش بنیان 5 هزار شغل از طریـق آنهـا ایجـاد خواهد شـد و عـلاوه برآن هـر مـورد شـغلی کـه انجام مـی شـود قطعا زیـر مجموعه هایـی هـم خواهـد داشـت و می توانـد به فـارغ التحصیلان دانشـگاه کمک فراوانـی کنـد. مـا امـروز در بحـث مسـکن روسـتایی و اشـتغال واحـد هـای روسـتایی نیـز عملکرد بسـیار خوبی داشـته ایـم. حتی در بحـث مسـئولیت های اجتماعـی و کمک بـه واحـد هـای زلزلـه و سـیل زده، کمـک بـه دانش آمـوزان بی بضاعـت بنـا بـه آمـار و شـواهد عملکـر بانـک کـم نظیـر بوده اسـت. البتـه اگـر بخواهیـم تمامـی فعالیت هـا و خدمت رسـانی های بانک نسـبت بـه مردم را تک تـک مورد شـمارش دهیم بسـیار فراوان و گسـترده است.
