به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت به نقل از روابط عمومی بانک صادرات ایران، بانک صادرات ایران و فعالیت دیرینه‌ای که در توسعه و گسترش واحدهای تولیدی و اقتصادی دارد، تاکنون به نتایج درخوری در اقتصاد کشور دست یافته تا رسالت اصلی خود در حمایت مالی از بنگاه‌های تولیدی و صنعتی را به نحو شایسته‌ای به جا آورده باشد.
«طرح طراوت» جدیدترین راهبرد مالی این بانک بزرگ کشور برای حمایت از واحدها و بنگاهای تولیدی است که در راستای شعار «رونق تولید» گام‌های بلندی برداشته است. این مهم به خصوص در سال‌جاری و در حالی که اقتصاد کشور تحت تحریم‌های آمریکا با دشواری‌های زیادی روبه‌رو شده است، می‌تواند بستر مناسب و ارزشمندی برای آن دست از فعالانی باشد که از ترسیم مسیر تولیدی خود ناکام مانده‌اند. از همین روی گفت‌وگویی با علی حاجی‌پور، معاون شعب و بازاریابی بانک صادرات ایران ترتیب داده‌ایم تا رسالت‌های این بانک در راستای تامین نیازهای اقتصادی کشور بیش از پیش روشن شود. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
ابتدا اندکی درباره فعالیت معاونت شعب و بازاریابی و وظایف این معاونت توضیح دهید؟
معاونت شعب و بازاریابی بانک صادرات ایران وظیفه نظارت، هدایت و راهبری کل عملیات اجرایی بانک توسط 2300 شعبه بانکی را بر عهده دارد که کلیه خدمات بانکی را به عنوان مدیران اجرایی در سطح شعب انجام می‌دهند.
شعب بانکی به پشتیبانی ستاد بانک صادرات ایران با سرعت بیشتری نسبت به ارائه خدمات بانکی و اعطای تسهیلات اقدام می‌کنند و خوشبختانه بانک صادرات ایران توانسته اقدامات مثبتی در این خصوص انجام دهد و سطح رضایتمندی مردم از بانک نسبت به سنوات گذشته بهتر و شایسته‌تر شده است. امیدواریم بتوانیم این روند را حتی بهتر از روند کنونی ادامه دهیم و شایسته‌ترین خدمات را به مردم ارائه دهیم.
اکنون شعب بانک صادرات ایران در اکثر استان‌های کشور از سوی مدیران اجرایی، استانداران و نمایندگان آنها به عنوان نمایندگان سیاسی دولت تقدیرنامه ارائه خدمات مطلوب دریافت کرده‌اند که افتخار بزرگی برای این بانک محسوب می‌شود. بانک صادرات ایران به واسطه رسالتی که دارد، تلاش کرده در سریع‌ترین زمان ممکن خدمات لازم را ارائه دهد. نمونه بارز آن را می‌توان سیل اخیر کشور اعلام کرد که همکاران ما در بانک صادرات ایران در صحنه حادثه حضور به هم رساندند و امکان دریافت‌ها و پرداخت‌ها از حساب‌های نزد بانک را برای مردم فراهم کردند. در بخش جبران خسارت و تخصیص اعتبارات هم همکاران ما در بخش حوادث غیرمترقبه سنگ تمام گذاشتند و همه امکانات را بسیج و خود را در کنار مردم احساس کردند. اقدامات بانک تنها به ارائه خدمات محدود نشده و در بخش بازسازی مدارس و مراکز بهداشتی نیز بانک صادرات گام‌های بلندی برداشته است.
معاونت شعب و بازاریابی بانک صادرات ایران تا امروز چه میزان از طرح‌های بانک را به صنایع مختلف معرفی کرده است؟
واحدهای این معاونت به عنوان خط مقدم جبهه بانکی عمل می‌کنند و نقش اساسی در معرفی، تبیین و ترویج طرح‌های بانک برعهده دارند و موفقیت این طرح‌ها نیز منوط به بازاریابی مناسب توسط همکاران ماست. اگر بخش بازاریابی بانک فعال باشد و همکاران ما به مقوله بازاریابی توجه ویژه‌ای داشته باشند، قطعا خواهند توانست موفقیت‌های بیشتری در این حوزه کسب کنند. در مرحله نخست بخش تجهیز منابع را در دستور کار قرار داده‌ایم، چرا که اگر بنا به معرفی طرحی باشد، باید در کنار آن منابع لازم را نیز در اختیار داشته باشیم. بنابراین حداکثر فعالیت در بخش تجهیز منابع مورد توجه قرار گرفت و همکاران ما در این خصوص موفقیت‌های خوبی کسب کرده‌اند و طرح‌های مختلفی را در زمینه‌های اعتباری، تسهیلاتی و خدماتی داشته‌ایم.
با توجه به اینکه منابع بانک در وضعیت خوبی قرار دارد، می‌توانیم به صورتی ویژه روی طرح‌های اعتباری فعالیت انجام دهیم. اولویت اصلی بانک صادرات ایران، اجرایی کردن فرمایش مقام معظم رهبری است. بانک صادرات ایران با توجه به نامگذاری امسال به نام سال رونق تولید و همچنین با توجه به بحث حمایت از واحدهای تولیدی، حتی پیش از آنکه فرمایش رهبری را به عنوان محور اساسی در اختیار داشته باشد، برنامه کاری خود را به گونه‌ای تنظیم کرده بود که امسال با توجه به تحریم‌هایی که وجود دارد و پیش‌بینی‌هایی که داشتیم، در کنار تولید و صنعت باشد. در این زمینه جلسات کارشناسی مختلفی برگزار و روز پنجم فروردین ماه سال‌جاری از طرح طراوت رونمایی شد. توصیه اصلی ما حضور همکاران بانکی در صحنه فعالیت‌های تولیدی و حتی واحدهای تولیدی نیمه‌جان است. به این واحدهای تولیدی اعلام کردیم که بانک صادرات ایران در راستای احیا و حمایت از فعالیت‌های تولیدی در کنار شما حضور دارد. در نظر داشته باشید احیای واحدهای تولیدی و همچنین تثبیت و افزایش سطح اشتغال فعلی برای بانک اهمیت ویژه‌ای دارد.
لذا به همکاران‌مان در بانک توصیه کردیم که اقدامات قضایی و حقوقی در مورد واحدهای تولیدی که امکان احیای آنها وجود دارد و این واحدها تمایل جدی برای حضور در چرخه فعالیت‌های تولیدی دارند را فعلا متوقف کنند و فعالیت‌های آنان را مورد واکاوی قرار دهند و با هماهنگی ستاد تسهیل استان‌ها در جهت احیای آنها گام بردارند. این کار به خوبی انجام شد و خوشبختانه بخش عمده تسهیلات اعطایی امسال را به بخش صنعت اعطا کردیم و توانستیم رسالت خودمان را در این خصوص انجام دهیم.
بیشترین سهم اعتبارات بانک مربوط به کدام صنایع است؟
این موضوع به اولویت‌های کشور بستگی دارد. رسالت ما در کشور این است که در راستای اهداف و برنامه‌ها، سیاست‌ها و اولویت‌های تدوین شده دولت و نظام پیش برویم. عمده فعالیت‌های بانک صادرات امسال بنا بر فرمایش رهبری، بر رونق تولید در بخش صنعت متمرکز است و حدود 60 درصد تسهیلات بانک صادرات ایران در سال‌جاری به بخش صنعت اختصاص دارد. البته به سایر بخش‌های دیگر اقتصادی همچون خدمات، کشاورزی و بازرگانی نیز توجه داشته و کارهای بزرگی در این بخش‌ها انجام شده است اما عمده فعالیت‌های بانک در سال‌جاری به بخش صنعت همچون صنایع مادر، صنایع آلومینیوم، صنایع زیرساختی و احداثی مربوط است. به زودی نیز قرار است بزرگ‌ترین فعالیت در حوزه صنعت آلومینیوم در جنوب کشور با استفاده از تسهیلات بانک شکل گیرد. از سوی دیگر با توجه به دغدغه‌ای که در خصوص سلامت اقشار جامعه وجود دارد، بخش صنایع دارویی و تولید دارویی را تامین مالی کرده‌ایم و صنایع دارویی به طور ویژه از اعتبارات بانکی برخوردار شده‌اند. می‌توان اعلام کرد که100 درصد تقاضای تسهیلات بخش دارو و درمان را عملیاتی کرده‌ایم و برای این منظور هم از منابع بانک و هم از منابع صندوق توسعه ملی استفاده شده است.
به نظر شما مطالبات غیرجاری بانک را چگونه می‌توان بهینه‌سازی کرد و تاکنون در این راستا چه اقداماتی انجام شده است؟
در دوران مدیریت آقای دکتر صیدی، راهبرد‌های اساسی بانک ترسیم شده است و بر اساس آن بحث بسته اعتباری در اولویت اصلی فعالیت‌های بانک قرار گرفته است، ضمن آنکه بحث تسهیل در امور نیز مورد تاکید ویژه قرار دارد. بسته اعتباری که محصول چند سال اخیر بانک است به شفافیت فعالیت‌های بانک صادرات منجر شده است. تقاضای افرادی که به دنبال دریافت تسهیلات از بانک باشند، بر اساس شواهد و ضوابطی که در این بسته اعتباری وجود دارد، مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از اعتبارسنجی از اعتبارات مربوطه برخوردار می‌شود. بانک صادرات ایران برای کنترل مطالبات چند اقدام ویژه انجام داده است که مهم‌ترین و اصلی‌ترین آن این است که بهداشت اعتباری را سرلوحه کار قرار داده است. به منظور اعتبارسنجی وضعیت مشتری، صورت‌های مالی حسابرسی شده و وضعیت مالیاتی فرد بررسی شده تا با در نظر گرفتن کلیه شاخص‌های مربوط به بهداشت اعتباری اعطای تسهیلات انجام شود. این امر موجب می‌شود که مطالبات جدیدی ایجاد نشود و اگر هم ایجاد شود کم خواهد بود. بنابراین ابتدا دریچه‌های ورودی را بستیم و بعد از آن برای زنده کردن مطالبات قبلی و مولد‌سازی آنها برنامه‌ریزی کردیم.
ما برای هر پرونده‌ای، نسخه جداگانه‌ای تنظیم می‌کنیم. با پرونده افرادی که سعی در حیف و میل کردن پول بیت‌المال داشته باشند، بر اساس راهکارهای قضایی و حقوقی برخورد می‌کنیم و طلب را وصول خواهیم کرد. اما واحدهای تولیدی که چرخ فعالیت‌هایشان بچرخد و حتی اشتغال حداقلی داشته باشند را از حرکت بازنمی‌داریم. خوشبختانه در سال‌جاری وضعیت وصول مطالبات بهتر شده است. ما در سطوح مختلف استانی، حوزه‌ها و مدیریت کلان بانک، کمیته‌های بانکی را تشکیل داده و حتی کمیته وصول مطالبات را نیز شکل داده‌ایم تا با سهل‌ترین روش‌ها و با حداقل دریافتی‌ها به بررسی و تعیین تکلیف پرونده‌های دارای مشکل بپردازند. تلاش ما این است که با حفظ آبروی افراد و وصول مطالبات بانکی به چرخش فعالیت‌های تولید در اقتصاد کمک کنیم. بنابراین رسالت اصلی بانک بانکداری است نه بنگاه‌داری و به این ترتیب تمایلی برای تملیک طرح‌ها و یا از فعالیت واداشتن آنها وجود ندارد.
آمادگی این را داریم که طرح‌های تملیکی بانک را در اختیار تولیدکننده‌ها و صنعتگران قرار دهیم تا به صورت اجاره به شرط تملیک در اختیار آنان قرار گیرد و در راستای احیای این طرح‌ها قدم بردارند. بانک در این مسیر با در اختیار قرار دادن ساختمان و ماشین‌آلات به فعالان، از ایجاد هزینه‌های جدید برای ساخت سوله و محل اجرای جدید می‌کاهد و در صورتی که فعالان اقتصادی درخواست خود را به بانک ارائه دهند، بانک همکاری لازم را در این خصوص خواهد داشت.
لطفا وضعیت فعلی بسته اعتباری بانک و میزان تحقق آن را بفرمایید؟
برای استانداردسازی و شفاف‌سازی تسهیلات بانکی و رفع نیاز طیف‌های مختلف جامعه، این بسته در نظر گرفته شده است. در آینده‌ای نزدیک قرار است بحث درخواست تسهیلات نیز به صورت اینترنتی انجام شود. به این ترتیب درخواست‌ها به صورت الکترونیکی ارائه و سوابق افراد در سیستم الکترونیکی ثبت می‌شود و با اعطای کد رهگیری به درخواست‌ها رسیدگی می‌شود. به طور کلی بنا داریم تردد مشتریان را به بانک‌ها کمتر کنیم و بحث بانکداری الکترونیک را ترویج دهیم. در ارتباط با بانکداری اینترنتی، شرکت پاس (پرداخت الکترونیک سپهر) را تقویت کرده‌ایم و تلاش می‌کنیم از طریق این شرکت بخش عمده نیازهای بانکداری الکترونیک را تامین کنیم. در آینده نزدیک نیز خبرها و فعالیت‌های خوبی را در خصوص بانکداری الکترونیک شاهد خواهیم بود.
در یک ارزیابی کلی می‌توان گفت که بیش از 95 درصد آنچه در مفاد بخشنامه‌ها در خصوص بسته اعتباری بانک عنوان شده، اجرایی شده است. ما از وضعیت بسته اعتباری و اجرای آن رضایت کامل داریم و نحوه عملکرد مشتریان در خصوص بسته اعتباری نیز به ما کمک کرده است تا میزان رضایتمندی‌ها را بالا ببریم. همچنین واحدهای نظارتی هم بر اساس پروسه و دستورالعمل خاصی که وجود دارد و با ملاحظه این پرونده‌ها می‌توانند در خصوص اجرایی شدن یا نشدن رویه‌های آن اظهار نظر کنند و گزارش‌های لازم را ارائه دهند. به طور کلی در اعطای اعتبارات به مشتریان آنچه بیشترین اهمیت را دارد، اهلیت مشتری است، بنابراین تسهیلات بانک در قبال اهلیت و تمکن مالی افراد اعطا می‌شود نه وثایق ملکی.
در حال حاضر نسبت منابع به مصارف بانک صادرات ایران در چه وضعیتی قرار دارد؟
بانک صادرات استانداردهایی که بانک مرکزی تعریف کرده است را رعایت می‌کند و حدود یک یا دو درصد منابع به صورت پاشنه آشیل و احتیاطی برای حوادث پیش‌بینی نشده و حتی برای تامین کالاهای اساسی در نظر گرفته می‌شود. ما در بانک صادرات ایران بر اساس استانداردهای بانک مرکزی حرکت کرده‌ایم و انحرافی در این خصوص صورت نگرفته است. در خصوص منابع قرض‌الحسنه و محدودیتی که دارند باید اعلام کنیم که بالای 100 درصد منابع مربوط به کمیته امداد، بهزیستی، ازدواج، سیل و زلزله پرداخت شده است و حتی بخش دیگری از منابع را برای این موارد اختصاص داده‌ایم تا رضایتمندی آحاد جامعه تامین شود.
موفقیت طرح‌های بانک در شعب و میزان تحقق آن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ لطفا موانع و راهکارها برای دستیابی به هدف موردنظر را هم ذکر فرمایید.
طرح‌های مختلفی در بانک ارائه شده است. در طرح طراوت به عنوان آخرین طرحی که در بانک تعریف شده، ارزیابی‌ها نشانگر این است که به 100 درصد اهداف موردنظر و پیش‌بینی شده بانک دست یافته‌ایم. پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال 150 درصد اهداف موردنظر در این طرح تحقق یابد. ارزیابی‌ها در این خصوص بسیار مطلوب بوده و این طرح را در زمره طرح‌های 100 درصد موفق قرار داده است. طرح 67 نیز طرح دیگری در بانک صادرات است که به موفقیت بالای 80 درصدی دست یافت. همچنین طرح سپهر دانش در سال گذشته با هدف آشنایی قشر دانش‌آموز با فرهنگ اقتصادی و امور بانکی آغاز شد. در این طرح تلاش کردیم مصرف درست و مدیریت اقتصادی به دانش‌آموزان آموزش داده شود و فرهنگ صرفه‌جویی و اقتصاد خانواده گسترش یابد. تا امروز حدود 150 هزار دانش‌آموز از این ظرفیت استفاده کرده‌اند و پیش‌بینی می‌کنیم که دو‌سوم دانش‌آموزان کشور در سال‌جاری از این ظرفیت برخوردار شوند تا بتوانیم بخشی از رسالت اجتماعی خود برای نهادینه کردن فرهنگ اقتصادی مصرف را به انجام برسانیم.
میزان تحقق طرح «طراوت» بانک صادرات ایران، ویژه حمایت از رونق تولید که از فروردین 1398 در سراسر کشور اجرایی شده، تاکنون چگونه بوده است و موانع پیش روی این طرح از نظر شما چیست؟
طرح طراوت در پنجم فروردین‌ماه سال‌جاری رونمایی شد و اجرای عملیاتی طرح طراوت از اردیبهشت‌ماه به طور کلی آغاز و با استقبال خوبی مواجه شد. بانک صادرات ایران حتی در این زمینه توانسته است جلوتر از پیشبینیها حرکت کند. بنا داریم از میزان پیش‌بینی شده اولیه در خصوص میزان تسهیلات تخصیص داده شده، عبور کنیم و بانک صادرات کمر همت بسته است تا تولید کشور را به سهم خود به حرکت وادارد. در حال حاضر صنایع بزرگی که در بخش تولید کشور حضور دارند و نقش‌آفرین هستند با طرح طراوت بانک صادرات ایران یا احیا شده و یا فعالیت شان بیشتر شده است. از این مسیر سطح اشتغال آنها نیز رو به فزونی گذاشته است. خرسندیم که توانسته‌ایم محصولات بانکی در خصوص تولید را به خوبی معرفی کنیم و ارائه دهیم. در حال حاضر بانک در بخش تامین قطعات و مواد اولیه و فعالیت‌هایی که تولیدکنندگان می‌توانند انجام دهند، ورود پیدا کرده است. تا امروز حدود 4500 میلیارد تومان از طریق طرح طراوت وارد عملیات کاری شده است. از برنامه پیش‌بینی شده بانک بسیار جلوتر هستیم و امیدواریم بتوانیم حداقل 150 درصد پیشبینیها را تا پایان سال 98 عملیاتی کنیم.
از آنجا که طرح طراوت طرح ملی به شمار می‌رود، بانکهای دیگری نیز برای همراهی در این طرح اعلام آمادگی کرده‌اند. پیش‌بینی بانک صادرات ایران این است که به زودی دو بانک دیگر فعالیت در این زمینه را آغاز کنند.
برای آنکه یک کالای اساسی وارد زنجیره تولید شود، ابتدا مواد اولیه موردنیاز است. شرکتی که تولیدکننده نهایی کالاست می‌تواند از اعتبارات اسنادی بانک برخوردار شود و این اعتبار را به تامین‌کننده مواد اولیه ارائه دهد تا این اعتبارات دست به دست بین زنجیره تولیدی بچرخد. برای اینکه بتوانیم ظرفیت تولیدی را اضافه کنیم و بتوانیم تقاضای لازم برای کالا نیز ایجاد کنیم، اعلام شد که مصرف‌کنندگان هم قادر به استفاده از طرح طراوت بانک صادرات ایران خواهند بود و این زنجیره تکمیل خواهد شد. طراوت هزینه تامین مالی پروژه‌های اقتصادی را تا حد زیادی کم خواهد کرد.
اعطای تسهیلات طبق فرآیند معمول بانک مرکزی، با نرخ 18 درصد انجام می‌شود که در طرح طراوت چنین نرخ‌هایی منظور نشده است و کارمزدهایی وجود دارد که حداقل 12 درصد از نرخ تامین مالی واحدها را کاهش می‌دهد و می‌تواند کالاها را با قیمت مناسب‌تری در اختیار مردم قرار دهد.
از آنجا که در اجرای طرح طراوت همه جوانب به طور دقیق و کامل مورد سنجش قرار گرفته است، نمی‌توان موانعی در روند اجرای آن متصور بود. شرایط برای شرکت‌های تامین‌کننده مواد اولیه یا توزیع‌کننده آنکه نزد بانک صادرات حساب دارند، تسهیل شده است. بر این اساس اگر مشتری خود را به بانک معرفی کند و سوابق پیشین خود را در اختیار بانک قرار دهد، مورد ارزیابی دقیق بانک قرار می‌گیرد و با سهل‌ترین روش‌ها تسهیلات در اختیار این مشتریان قرار داده می‌شود.
در مورد مشتریان جدیدی که به بانک می‌پیوندند، ممکن است پروسه اعتبارسنجی به نسبت مشتریان قدیمی‌تر اندکی طولانی‌تر باشد، اما مشتریان قدیمی که نزد بانک پرونده دارند و پیشتر توسط بانک اعتبارسنجی شده‌اند، می‌توانند با آسان‌ترین روش از تسهیلات بانکی برخوردار شوند و نیازی به ارائه وثایق جدید برای دریافت تسهیلات نخواهند داشت و به پشتوانه اعتبارات اسنادی ریالی صادر شده توسط بانک صادرات ایران، نیازمندی‌های آنان مرتفع خواهد شد.
