به گزارش بانک و صنعت به نقل از شاتا از شرکت بازرگانی دولتی ایران؛ در بند9 لایحه بودجه 91 بخش 3 آمده است: در اجرای ماده 33قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی، بانک مرکزی مکلف است از طریق بانکهای عامل تسهیلات لازم را برای خرید گندم تولید داخلی تا سقف 40هزار میلیارد ریال از محل منابع داخلی بانکها در اختیار کارخانجات آرد و بخش خصوصی قرار دهد.
براین اساس، در حالی که ظرفیت نصب شده کارخانههای آرد کشور20 میلیون تن در سال برآورد میشود، اما بیشترین گندم جذب شده در طول سال حدود 20میلیون تن از محل گندم داخلی ثبت شده است.
برخی از کارخانههای آرد برای تکمیل ظرفیت و نیز ایجاد اشتغال در داخل اقدام به واردات آرد امانی از کشورهای همسایه کرده و با دریافت حقالعمل، آن را تبدیل به آرد کرده و صادرات مجدد انجام میدهند .
این گزارش میافزاید: همچنین چرخه خرید گندم و تبدیل آن به آرد حدود 30 سال به طور کامل در اختیار دولت قرار داشت که مسئولان متوجه شدند، برخی از کشاورزان فقط به حجم تولید گندم توجه میکنند و با توجه به تضمینی بودن خرید گندم، همه گندم تولیدی را با خیال راحت به دولت میفروختند و هیچ وقت به فکر افزایش کیفیت گندم برنمیآمدند و این کار باعث افت کیفیت گندم داخلی و به تبع آن افت کیفیت آرد و نان و افزایش ضایعات گندم، آرد و نان میشد، در حدی که برخی از کارشناسان اعتقاد داشتند از مرحله مزرعه تا سر سفره سالانه 20 تا 25 درصد از گندم و آرد تولیدی کشور از بین میرفت.
در ادامه این گزارش آمده است: با اجرای قانون هدفمندی یارانهها و آزاد شدن قیمت نسبی گندم، نان و آرد و همچنین مشارکت دادن کارخانههای آرد و ماکارونی در خرید گندم با کیفیت و اعمال قیمت بالاتر، این امر باعث تشویق کشاورزان به افزایش کیفیت گندم تولید داخل شده است.
براین اساس، یکی از معیارهای کیفیت گندم هکتولیتر و نیز میزان پروتئین گندم است که با مشارکت دادن بخش خصوصی در خرید گندم با کیفیت این دو شاخص در حال افزایش است.
با توجه به کمبود نقدینگی کارخانههای آرد و ماکارونی، بانک مرکزی براساس لایحه بودجه موظف میشود از طریق بانکهای عامل مانند بانک کشاورزی و یا سپه در سقف 40 هزار میلیارد ریال تسهیلات در اختیار کارخانههای خرید گندم قرار دهد ،تا از این طریق علاوه بر حمایت از تولید داخل ،در جهت افزایش کیفیت گندم و آرد و نیز ایجاد اشتغال گام برداشته شود.
براساس این گزارش، سالانه حدود 6.2 تا 6.5 میلیون هکتار زمینهای کشاورزی کشور زیر کشت گندم قرار میگیرد و تولیدگندم در کشور به 12 تا 13میلیون تن میرسد که ایران به عنوان دوازدهمین کشور تولید کننده گندم در دنیا به شمار میرود.
با توجه به تولید جهانی حدود 650 میلیون تن گندم در سال در سطح جهان، سهم ایران از تولید این غله اساسی حدود 2 درصد است، در حالی که جمعیت ایران تنها یک درصد از جمعیت جهان را تشکیل میدهد