به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، مطابق بند 11 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور به منظور انتقال فناوری‌های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، هفت منطقه آزاد تجاری-صنعتی که شامل منطقه آزاد چابهار، منطقه آزاد قشم، منطقه آزاد کیش، منطقه آزاد اروند، منطقه آزاد ماکو، منطقه آزاد ارس و منطقه آزاد انزلی می‌شود و در مجموع مساحتی حدود 548 هزار هکتار با جمعیتی بالغ بر 950 هزار نفر را در خود جای داده‌اند.
در همین راستا در سال 1395، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی سه پروژه 30 درصد افزایش صادرات کالای تولیدی و خدمات، 30 درصد افزایش صادرات مجدد و ایجاد مراکز ارتقا و انتقال فناوری را به دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جهت اجرا ابلاغ کرد و در انتهای سال ارزش صادرات مناطق آزاد به میزان 27 درصد رشد کرد و تعداد واحدهای فناور مستقر در مناطق آزاد نیز به میزان 86 درصد افزایش یافت که پس از موفقیت مناطق آزاد در اجرای این پروژه ها، در سال 1396 نیز شش برنامه 25 درصد افزایش صادرات کالای تولیدی و خدمات، 30 درصد افزایش صادرات مجدد، افزایش صادرات به کشورهای همسایه، 20 درصد افزایش تعداد شرکت های دانش بنیان و فناور، برگزاری نمایشگاه های ارائه توانمندی‌ها و 10 درصد افزایش گردشگر خارجی جهت اجرا ابلاغ شد که بطور میانگین بیش از 80 درصد اهداف کل سال در 9 ماهه محقق شده است.
مطابق قانون، مناطق آزاد بصورت خودگردان اداره می شوند و از محل بودجه عمومی دولت، اعتباری به مناطق آزاد تخصیص داده نمی شود. رویکردهای برنامه‌ریزی و بودجه در سازمان‌های مناطق آزاد به نحوی است که در سال‌های اجرای برنامه‌های اقتصاد مقاومتی، سهم بودجه عمرانی از سرجمع بودجه مصوب مناطق حدود 70 درصد است و میزان سرمایه گذاری محقق شده داخلی در مناطق آزاد در سال‌های اجرای برنامه‌های اقتصاد مقاومتی نسبت به سال 1394، بیش از 82 رشد داشته و حوزه سرمایه‌گذاری محقق شده خارجی نیز، نسبت به سال 1394، رشدی بالغ بر 65 درصد را تجربه کرده است.
در طی سال های اجرای برنامه‌های اقتصاد مقاومتی منطقه آزاد ارس حدود 9800 میلیارد ریال سرمایه داخلی و بیش از 24 میلیون دلار سرمایه ی خارجی و منطقه آزاد اروند نیز بیش از 17 هزار میلیارد ریال سرمایه داخلی و 456 میلیون دلار سرمایه خارجی را در سال های 1395 و 1396 جذب کرده است. منطقه آزاد انزلی موفق به جذب بیش از 47 هزار میلیارد ریال سرمایه داخلی و 31 میلیون دلار سرمایه خارجی در این مدت شده است.
منطقه آزاد چابهار نیز طی 18 ماه اجرای برنامه‌های اقتصاد مقاومتی موفق به جذب بیش از 500 میلیارد ریال سرمایه داخلی و حدود 10 میلیون دلار سرمایه خارجی شده است و در سال های 1395 و 1396 منطقه آزاد قشم بیش از 1960 میلیارد ریال سرمایه داخلی و 2500 میلیون دلار سرمایه خارجی جذب کرده است.
میزان سرمایه داخلی جذب شده در منطقه آزاد کیش در این مدت بیش از 50 هزار میلیارد ریال و میزان سرمایه خارجی جذب شده در این جزیره حدود 43 میلیون دلار بوده است. همچنین منطقه آزاد ماکو نیز بیش از 5700 میلیارد ریال سرمایه داخلی و سه میلیون دلار سرمایه خارجی را در سال های اجرای برنامه های اقتصاد مقاومتی جذب کرده است.
این در حالی است که مجموع شاغلان مناطق آزاد بالغ بر 265 هزار نفر است که در دولت یازدهم حدود 74500 اشتغال جدید در مناطق آزاد ایجاد شده است. در همین راستا ارزش تولیدات صنایع مستقر در مناطق آزاد نیز در این مدت 23 درصد رشد داشته است.
در حوزه گردشگری نیز با توجه به وجود حدود 340 واحد اقامتی در مناطق آزاد کشور و همچنین دیگر زیرساخت های حوزه گردشگری، مناطق آزاد موفق به افزایش 30 درصدی گردشگران داخلی در طی سال‌های 1395 و 1396 شده‌اند و تعداد گردشگران خارجی مناطق آزاد نیز در طی این 2 سال به میزان 20 درصد افزایش یافته است.
با اجرای برنامه‌های اقتصاد مقاومتی، صادرات از مبدا مناطق آزاد رشد چشمگیری داشته است به نحوی که ارزش صادرات مناطق آزاد در سال 1395 نسبت به سال 1394 با 27 درصد رشد به 814 میلیون دلار رسیده است و با اجرای برنامه های ابلاغی در سال 1396، ارزش صادرات از مبدا مناطق آزاد به بیش از یک میلیارد دلار افزایش یافته است.
