به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، طرح 1/5 میلیارد دلاری اشتغال روستاییان با برداشت از منابع صندوق توسعه ملی آخرین تیر دولت برای ایجاد اشتغال است. در حالی این درخواست از سوی دولت بهمنظور ایجاد اشتغال روستاییان مطرح شده است که دولت برنامه مشخصی برای هزینهکرد آن ندارد.
عیسی منصوری، معاون اشتغال ربیعی در پاسخ به این سؤال که آیا صرفاً این منابع در روستاها طبق پیشنهاد دولت هزینه میشود، میگوید: "روستاها توان جذب این میزان منابع را ندارند و دراینباره نگاه رشتهای به فعالیتهای اقتصادی در کشور داریم بهطوری که نمیتوان اشتغال روستاها را منفصل از شهرها دانست، بنابراین در حوزه اشتغالزایی هدف منطقه خاصی نیست و در کل کشور رشتههای مختلف شغلی مدنظر خواهند بود".
منصوری با ابراز نگرانی از نحوه تخصیص منابع فارغ از فعالیت هر دولتی در کشور، بیان میکند: دغدغه داریم که این منابع صندوق چطور در کشور تخصیص مییابد و هزینه خواهد شد و این نگرانی همواره در دولتها درباره نحوه هزینهکرد این نوع منابع وجود دارد.
اما علی ربیعی، وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی درباره جزئیات این طرح بیان میکند: "طی سال جاری در بودجه بهمنظور ایجاد اشتغال 10 هزار میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته شده است، این اعتبار بیشتر به شرکتهای خرد و کوچک اختصاص خواهد یافت. یک و نیم میلیارد دلار در حدود 40 تا 50 هزار میلیارد ریال بهمنظور ایجاد اشتغال برای استانهای کمبرخوردار و زیر خط فقر تخصیص مییابد".
ربیعی با بیان اینکه پخش کردن پول باید بهصورت قطرهای باشد اضافه میکند: "500 میلیون ریال بدون تشریفات به کشاورزان با محوریت تعاونیهای روستایی تسهیلات اعطاء میشود. اما در بخشهای دیگر ابتدا صبر میکنیم شغل ایجاد شود و سپس تسهیلات را پرداخت میکنیم".
اظهارات اخیر وزیر کار جای تأمل دارد؛ پرداخت تسهیلات بعد از ایجاد اشتغال به چه معنا است؟ بهاعتقاد کارشناسان بازار کار اگر پرداخت تسهیلات بعد از ایجاد اشتغال بهمعنی این است که ابتدا طرحهای اشتغالزایی از لحاظ فنی، اجتماعی، اصولی بررسی و سپس تسهیلات پرداخت شود معنیاش با پرداخت تسهیلات بعد از ایجاد اشتغال متفاوت است، بهعبارت دیگر میتوان گفت اگر منظور وزیر همین بوده بهتر بود بهجای این عبارت میگفت پرداخت تسهیلات پس از بررسی طرح.
در نگاه دیگر این مفهوم برداشت میشود که اگر فردی بضاعت مالی برای اشتغالزایی داشته باشد دیگر نیازی به تسهیلات ندارد و شغل را ایجاد میکند بنابراین فردی که شغل ایجاد کند سپس تسهیلات دریافت کند کاری عجیب است. بهتر است دولتها برای برنامه ریزی اشتغالی هدفمند پیش روند و با طراحی ساختارهای متناسب، تسهیلات اشتغال را اصولی تقسیم کنند.
در ضمن اجرای طرحهای خوداشتغالی با پرداخت وامهای 3 میلیون تومانی در زمان دولتهای هفتم و هشتم و اجرای طرح بنگاههای کوچک و زودبازده و مشاغل خانگی در زمان دولتهای نهم و دهم نشان داد که نمیتوان با شیوه تزریق پول به طرحهایی که گمان میرود مستعد ایجاد اشتغال هستند یا توزیع مستقیم پول بین بیکاران، با بحران بیکاری جوانان مقابله کرد.
در واقع مسئله بیکاری در ایران و افزایش روزافزون تعداد متقاضیان کار و بهویژه جستجوی شغل از سوی فارغ التحصیلان دانشگاهی نشان میدهد که دولتها علاوه بر تأمین منابع مالی برای طرحهای اشتغالزایی، باید اقدامات دیگری را نیز در دستور کار خود داشته باشند.
اصلاح مقررات دست و پاگیر از تولید و تجارت کشور، جذب سرمایه گذاریهای خارجی، تحریک بخش خصوصی به توسعه فعالیتهای سرمایه گذاری، واگذاری تصدیگریها به بخش خصوصی، حذف قوانینی که میتواند در مسیر سرمایه گذاری و اشتغالزایی مانع ایجاد کند، تشویقهای مالیاتی و بیمهای از کارآفرینان و کارفرمایان، پرداخت سهم یارانه تولید بهویژه پس از اجرای فاز اول هدفمندی یارانهها، تلاش برای بهبود مناسبات سیاسی کشور و رفع تحریمها و همچنین سیاست گذاریهای درست و دائمی بهجای اجرای برنامههای مقطعی و ضربتی اشتغالی؛ از مسائلی است که دولتها بدون حل آنها در صدد ایجاد اشتغال جدید صرفاً از طریق تزریق منابع بانکی بوده و هستند.