به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، گفته می‌شود رونق صنعت گردشگری در شرایط تحریم می‌تواند مجراهای نقل و انتقال پول را بدون نیاز به کانال‌های بانکی باز نگاه دارد، اما براساس آنچه فعالان صنعت گردشگری در یازدهمین نشست کمیسیون گردشگری اتاق مطرح کردند، این مجرا‌ها نیز به دلیل کم‌توجهی در حال مسدود شدن است.
کم‌توجهی سیاستگذاران حوزه گردشگری به مقوله تبلیغات، محدود شدن گردشگان خارجی به اتباع کشورهایی که درآمد پایین دارند، عدم پیش‌بینی امکاناتی برای تسهیل گردشگری گردشگران خارجی در ایران و نوسانات ارزی از جمله مسایلی است که به گفته فعالان این صنعت، درآمد کشور از این بخش را به حداقل رسانده است.
تلاش برای رونق گردشگری در مقابل پروژه ایران‌هراسی
در ابتدای جلسه محسن مهرعلیزاده، رییس کمیسیون گردشگری اتاق تهران با اشاره به این که در شرایط کنونی مشکلات بخش گردشگری نسبت به مشکلات موجود در سایر حوزه‌ها نظیر تولید و تجارت کمتر است، گفت: اگرچه در خارج از مرزها، روی پروژه ایران‌هراسی کار زیادی می‌شود اما در مقایسه با سایر حوزه‌ها، گردشگری کشور هم‌چنان می‌تواند از رونق بیشتری برخوردار باشد. باید بر تبلیغ امکانات سیاحتی تمرکز ویژه‌ای شود تا اگر مشکلی وجود دارد، اعلام و یا رفع شود.
او افزود: در شرایط جدید تحریم‌ها مشکلاتی برای شرکت‌های هواپیمایی و مسافربری به وجود آمده است. هواپیماهای خارجی به دلیل نبود مسافر پروازهایشان را قطع کرده‌اند که در واقع دلیل اصلی آن نامشخص بودن نرخ ارز هنگام دریافت ریال از مشتری است.
مهرعلیزاده با اشاره به برگزاری نمایشگاه کاتالوگی محصولات ایران در برلین، این ابتکار برای معرفی فرصت‌های صادراتی ایران را قابل توجه دانست و گفت: روال کار بدین صورت است که با ارائه کاتالوگ‌ها و بروشورها می‌توان به مدت یک ماه در نمایشگاه شرکت داشت و همچنین پس از آن، نمایشگاه به مدت شش ماه به صورت آنلاین به مشتریان پاسخگو بوده و آنها را به صاحبان صنعت ارتباط خواهد داد.
مهرعلیزاده افزود: این نمایشگاه از 24 دی ماه تا 24 بهمن ماه برگزار خواهد شد که دوشنبه ابتدایی افتتاحیه و دوشنبه‌های بعدی، هرکدام به بخش‌های مختلف مثل صنعت وگردشگری و.. خواهد پرداخت. انتظار می‌رود در این نمایشگاه شرکت‌های کوچک و متوسط فعال‌تر باشند.
آمار گردشگرانی که برای ما منافعی ندارند بالا رفته است
در ادامه این نشست، اکبر غمخوار، عضو هیات مدیره آژانس‌های مسافرتی استان تهران به برخی از مشکلات کنونی صنعت گردشگری اشاره کرد تا اتاق تهران و نهادهای دولتی در جهت رفع آنها اقدام کنند. او گفت: ما در یک پارادوکس قرار گرفته‌ایم، ریال کاهش پیدا کرده و گردشگری در ایران برای خارجی‌ها به دلیل هزینه حمل و نقل، هتل و تغذیه ارزان به‌صرفه‌تر شده است. اما در برابر این کاهش ارزش پول ملی، ایران به مقصد اتباع برخی از کشورهایی تبدیل شده است که اقتصاد ضعیف‌تری نسبت به ایران دارند. این نوع گردشگری مزایا و معایبی در بر دارد. مزیت آن افزایش ورود گردشگر به ایران است و نکته منفی آن این است که به دلیل درآمد پایین اتباع این کشورها، ورود آنان به ایران، درآمد چشمگیری عاید کشور نمی‌کند. در واقع آمار گردشگرانی که برای ما منافعی ندارند بالا رفته است.
غمخوار افزود: یکی دیگر از مشکلات کنونی، موانع انتقال پول برای سفر به ایران است. گردشگران پول نقد زیادی با خود حمل نمی‌کنند، تاکنون برای انتقال پول به ایران از کشورهای واسط نظیر چین استفاده می‌شد اما اکنون به دلیل موانع ایجاد شده بر سر راه انتقال پول، مشکلاتی برای آژانس‌های مسافرتی و همچنین صادرکننده‌ها در زمینه ورود پول به کشور ایجاد شده است که لازم است در این زمینه تدبیری اندیشیده شود.
او در ادامه به مساله نوسان نرخ پروازهای خارجی نیز اشاره کرد و گفت: به دلیل نوسان نرخ ارز در ایران، خطوط هواپیمایی خارجی نیز این نوسان را در نرخ بلیت‌ها اعمال می‌کنند و ما هر روز شاهد نرخ‌های متفاوتی هستیم. در عمل هم می‌بینیم که قیمت بلیت‌های سفر خارجی به تناسب نرخ بلیت‌های داخلی افزایش پیدا کرده است. این به این معناست که عملاً بعضی از گردشگران داخلی نمی‌توانند سفر کنند. مشکل دیگر اینکه برای افزایش گردشگر باید از کشورهای مهم دنیا به ایران پرواز وجود داشته باشد که اکنون ایرلاین‌های خارجی به دلیل کمبود مسافر پروازهای خود را کنسل کرده‌اند. متاسفانه عدم ثبات در نرخ ارز، سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری را نیز مختل کرده است.
اکبر غمخوار مشکل دیگر را عدم امکان استفاده از کارت‌های اعتباری برای گردشگران خارجی دانست و گفت: با اینکه گردشگر هزینه سفر خود را به آژانس مسافرتی پرداخت می‌کند اما در ایران برای مخارج عادی از جمله تغذیه، احتیاج به کارت بانکی دارد که موجود نیست. بنابراین شاید لازم باشد در مذاکره با بانک مرکزی، یکی از بانک‌ها موظف شود که کارت‌های اعتباری خارجی را بپذیرد تا گردشگران بتوانند از کارت‌های اعتباری و بانکی خود استفاده کنند.
او افزود: مبحث دیگر، تبلیغات است که با فرض اینکه جاذبه‌های گردشگری خوب و اقامت مناسب و دسترسی راحت مهیا باشد ، نوبت به تبلیغات و بازاریابی می‌رسد.
غمخوار در ادامه، تعداد اقامتگاه‌های موجود در کشور را مناسب دانست و عنوان کرد: به هر حال با وجود مشکلات ذکر شده، دسترسی به مراکز اقامتی مناسب است، اما تبلیغات شایسته‌ای در این زمینه وجود ندارد و این رسالت دولت است که ایران را به عنوان مرکز مهم گردشگری معرفی کند تا تصور ذهنی نسبت به گردشگری در ایران بهبود یابد. جالب است که در حال حاضر به‌رغم وجود اعتراض‌ها و آشوب‌ها در پاریس هنوز هم گردشگران به آنجا سفر می‌کنند. ما هم باید برای اصلاح تصویر ذهنی احتمالاً نادرست برخی گردشگران خارجی در رسانه‌های شنیداری و دیداری بین‌المللی شرکت کرده و ایران را معرفی کنیم.
غمخوار علاوه بر این، به عدم وجود پرتال مجازی مناسب اشاره کرد و در ادامه اقداماتی از قبیل مذاکرات مستقیم و شرکت در نمایشگاه‌های تخصصی را راهکارهایی برای جذب گردشگر بیشتر به کشور برشمرد. او با ارائه این پیشنهاد که سال2020 به عنوان سال بازدید از ایران اعلام شود تا همگان نسبت به بازدید از ایران اقدام کنند، گفت: برای مثال کشورهای دیگر روز هوای پاک اعلام کرده و از این طریق گردشگر جذب می‌کنند. جالب است بدانید روسیه با افزایش 15 درصدی گردشگر بعد از رویداد جام جهانی مواجه بوده است.
غمخوار در بخش دیگری از سخنانش به شرایط دشوار فعالان گردشگری از جمله پرداخت مالیات ارزش افزوده اشاره کرد و گفت: دولت در حالی خبر از افزایش 20 درصدی حقوق کارمندان می‌دهد که منابع این افزایش حقوق قرار است از محل درآمدهای مالیاتی تامین شود و این بدان معناست که همکاران ما تحت فشارهای مالیاتی نابود می‌شوند.
عضو هیات مدیره آژانس‌های مسافرتی استان تهران در پایان سخنان خود از برگزاری نمایشگاه گردشگری تهران از 23 لغایت 26 بهمن خبر داد.
ضرورت تلاش برای تثبیت چهره گردشگری کشور
رقیه حاتمی‌پور، یکی از فعالان صنعت گردشگری از ضرورت ارائه راهکاری از سوی دولت برای مبادلات ارزی در حوزه گردشگری سخن گفت و افزود: ایران زمانی به عنوان یک مقصد گردشگری شناخته می‌شود که چهره گردشگری خود را در دنیا تثبیت کند. برای مثال، ترکیه به‌رغم برخی ناامنی‌ها در سال‌های گذشته در نمایشگاه دبی شرکت کرد و توانست روس‌ها و ایرانیان را دوباره جذب کند اما در ایران بخش خصوصی و دولت هرکدام راه جداگانه‌ای طی می‌کنند.
این فعال صنعت گردشگری عدم وجود دستورالعمل برای فروش آنلاین را به عنوان یکی از مشکلات فعالان صنعت گردشگری مورد اشاره قرار داد.
محمود بنکدارنیا، عضو جامعه تورگردانان، گردشگری را به عنوان بهترین راه دور زدن تحریم‌ها به شرط کمک دولت دانست و گفت: متاسفانه دولت به چنین راهکاری فکر نمی‌کند.
بخش خصوصی دست به کار شود
رییس کمیسیون گردشگری اتاق تهران نیز با اشاره به اینکه تاکنون مباحث بسیاری در این زمینه مطرح شده است، ادامه داد: نتایج این بحث‌ها اغلب به این نقطه ختم می‌شود که دولت و سازمان‌های ذی‌ربط هزینه کنند اما این مطالبه سودی نداشته است و در حال حاضر که شرایط اقتصادی دولت سخت‌تر شده، بعید است که توجه و تمرکز خاصی رو این مباحث داشته باشد. بنابراین بخش خصوصی خود باید دست به کار شده و برخی امور را به تنهایی عهده‌دار شود. در بخش‌هایی که می‌بینیم دولت می‌تواند 80 درصد کار را انجام دهد فشار وارد کرده و ایستادگی کنیم تا مشکل حل شود.
مهرعلیزاده افزود: در شرایطی که یک روز مبنای تخصیص ارز، دولتی است و یک روز نیمایی، طرف خارجی معطل نمی‌ماند و بازار را ترک می‌کند. علاوه بر این لازم است که در زمینه نرخ ارز نامه‌ای تهیه کنیم و بگوییم چند موسسه یا صرافی به فعالان اقتصادی حوزه گردشگری معرفی کنند تا ارز از طریق آنها تهیه شود.
توسعه گردشگری در اولویت نیست
در ادامه مسلم شجاعی که به نمایندگی از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این نشست حضور یافته بود، با بیان اینکه گردشگری به عنوان یکی از محورهای توسعه در اولویت نیست، این سوال را مطرح کرد که آیا ما گردشگری را برای توسعه می‌خواهیم یا خیر ؟
او ادامه داد: اینکه استراتژی توسعه گردشگری وجود ندارد یا استراتژی پیاده‌سازی نمی‌شود، دو مبحث جداگانه است. بودجه حوزه گردشگری بسیار اندک است و حدود 80 درصد بودجه این بخش، صرف حقوق کارکنان و نگهداری از مکان‌های تاریخی می‌شود. کاری که بخش خصوصی باید انجام دهد مطالبه‌گری است و اینکه مشخص شود آیا گردشگری اولویت است یا خیر.
در ادامه، محمد امیرزاده، نایب‌رییس کمیسیون گردشگری اتاق تهران گفت: کل صنایع باید برای کاهش فشارهای مالیاتی با سازمان امور مالیاتی مذاکره داشته باشند.
هتلدارها در محاصره مشکلات مالی
مجید حبیبی کرمان از گروه هتل‌های هما، با اشاره به وضعیت سخت هتلدارها گفت: مشکلاتی مانند هزینه‌های مالیاتی و انرژی در شرایط سخت درآمدی باعث شده است تا هتلدارانی که پیش از این مشکلی نداشتند هم اکنون برای پرداخت حقوق کارکنان خود هم با سختی مواجه شوند. این در حالی است که تعداد گردشگران خارجی به صفر نزدیک شده است.
در ادامه سید فرخ میرشاهزاده، کارشناس کمیسیون گردشگری اتاق تهران با اعلام چند خبر گفت: آمار گردشگران ورودی تا پایان مهر، حدود سه میلیون و 500 هزار نفر اعلام شده و انتظار داریم تا پایان سال به حدود هفت میلیون نفر برسد و این آمار مربوط به گردشگران عراقی، آذربایجان، افغانی و پاکستانی است که تولید درآمد نمی‌کنند.
او اضافه کرد که اولویت اول این گردشگران دریافت خدمات درمانی، سفر زیارتی و سپس فرهنگی بوده است. میرشاهزاده افزود: یکی از مشکلات اصلی در جذب گردشگر این است که رسانه کامل و جامعی در حوزه گردشگری وجود ندارد؛ یک دیجیتال مدیای کاربردی که به عنوان منبع بتواند مولد محتوا در تبلیغات و بازاریابی باشد.
پس از طرح این مباحث، مقرر شد که کمیسیون دو موضوع حل مشکلات استفاده از کارت‌های اعتباری برای گردشگران خارجی و حل مشکلات ارزی فعالان اقتصادی در حوزه گردشگری را مورد پیگیری قرار دهد.
