به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت,تولید و صادرات کالا یکی از اهداف اصلی مناطق آزاد در جهان محسوب می شود به گونهای که در ادبیات بینالمللی از عنوان مناطق پردازش صادرات (export processing zones) برای آن استفاده می کنند.
همچنین در قانون چگونگی اداره مناطق آزاد و سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی بر گسترش و تسهیل تولید و صادرات از طریق مناطق آزاد تاکید شده است.
با نگاهی به عملکرد مناطق آزاد و ویژه موفق در جهان، شاخص صادرات به عنوان یکی از اصلیترین شاخصها، مورد ارزیابی قرار گرفته است. مناطق ویژه در کشور هند در سال 2014، بیش از 23 درصد صادرات کل کشور را به خود اختصاص داده است. 44 درصد صادرات کشور چین در سال 2012 ناشی از صادرات کالاهای تولیدی در مناطق آزاد این کشور است. مناطق آزاد کره جنوبی در سال 2007 و مالزی در سال 2006 نیز به ترتیب 11 و 83 درصد صادرات کشور را پوشش دادهاند.
بر اساس گزارش دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد، سالهای 92 و 93، به ترتیب 784 و 739 میلیون دلار صادرات از مناطق آزاد ایران صورت گرفته است.
این صادرات شامل صادرات کالا به سرزمین اصلی، صادرات کالا به خارج از کشور، و صادرات کالای تولید شده در سرزمین اصلی از مسیر مناطق آزاد نیز می شود و صادرات حاصل از تولید در مناطق آزاد به خارج از کشور، بسیار کمتر از این ارقام است.
با توجه به صادرات 40 میلیارد دلاری کشور، مناطق آزاد ایران حداکثر 1.8 درصد صادرات کشور را تامین می کند.
بنابر این مجموع 7 منطقه آزاد ایران که در سالهای 69، 82 و 89 به تصویب رسیدهاند، در شاخصهای تولید و پردازش صادرات عملکرد موفقی نداشتهاند.
برغم وجود تسهیلات و امتیازات متنوع در مناطق آزاد و وجود مشکلات و تحریمها در کشور، شاهد عملکرد مناسبتری در سایر نقاط سرزمین اصلی هستیم.