به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، وی به عنوان دبیر سمینار نقش بلاک‌چین در تحولات صنعت بانکداری و پرداخت که در حاشیه نخستین روزITE 2018 برگزار شد، سخن می‌گفت.
مرکز فابا، چهارمین نمایشگاه تراکنش ایران را 22 تا 24 آبان سال جاری در محل دائمی نمایشگاه‌های شهرداری تهران، واقع در بوستان گفت‌وگو برگزار کرد.
در ادامه، متن سخنرانی جوانمردی را در سمینار پرداخت خرد می‌خوانید.
ضرورت وجود بلوغ در سه سطح سرمایه‌گذاری، رگولاتوری و کاربری
در رابطه با تاثیر بلاک‌چین در موسسات مالی، بلوغ دیجیتالی نخستین موضوعی است که باید به آن پرداخته شود. در ایران معمولا در مورد چگونگی ورود، استقرار و نفوذ تکنولوژی‌ها و تغییر و تحولاتی که می‌توانند ایجاد می‌کنند، بسیار گفت‌وگو می‌شود. نکته‌ای که مغفول می‌ماند این است که برای بهره‌برداری موثر از آنها باید در سه سطح سرمایه‌گذاران، دولت (یا به عبارتی رگولاتوری) و مشتریان، سطحی از بلوغ شکل گرفته باشد. این سطح برای حوزه‌ها و تکنولوژی‌های مختلف، متفاوت است.
در زمینه بلاک‌چین برای اینکه سرمایه‌گذاران از چنین فناوری‌ای در حوزه خدمات و زیرساخت‌های خود بهره بگیرند، وجود بیشترین سطح بلوغ ضروری است.
دولت به عنوان قانون‌گذار باید بلوغ نسبتا سطح بالایی داشته باشد. ذات موضوع بلاک‌چین به بحث آزادسازی مفاهیم مختلف بازمی‌گردد و تا حدودی تمرکزگرایی‌ای را که دولت‌های به دنبال آن هستند به چالش می‌کشد؛ به همین دلیل وجود بلوغ نسبی در رگولاتوری الزامی است.
برای مشتری نهایی، ممکن است نوع تکنولوژی تفاوت چندانی نداشته باشد و شناخت و آگاهی او از موضوع زنجیره بلوک‌ها لزوما به اندازه سازمان‌ها و دولت نیست. بنابراین بلوغ کمتری در این سطح نیاز است.
شکل‌گیری ارکستری هماهنگ از تکنولوژی‌ها
اگر موضوع سطح بلوغ را گام صفر در نظر بگیریم، گام نخست برای تحول دیجیتالی، ایجاد نوعی هماهنگی در اکوسیستم است. تکنولوژی‌های مختلف باید به گونه‌ی همراه و هماهنگ با یکدیکر حرکت کنند که به ایجاد نوعی تغییر و تحول منجر شوند. در ایران گاهی بیش از اندازه روی یک تکنولوژی خاص تمرکز می‌شود. افراد گمان می‌کنند همان فناوری به تنهایی قرار است تحول شگرفی را ایجاد کند یا فواید بی‌شماری را به دنبال داشته باشد.
در هر دوره‌ای ناگهان تکنولوژی جدیدی وارد گفتگوها شده و در هر سخنرانی و مصاحبه‌ای روی آن تاکید می‌شود؛ به گونه‌ای که به نظر می‌رسد همه مشکلات عالم با همان فناوری قابل حل است. بر همین اساس، این روزها بلاک‌چین وارد بورسِ صحبت‌ها در میان مردم عادی، کارشناسان و مسئولان دولتی شده است و بسیاری فکر می‌کنند که زنجیره بلوک، مشکلات کشور و سازمان‌ها را در حال حاضر و آینده رفع می‌کند.
اما این تصور از واقعیت دور است و هیچ تکنولوژی‌ای به تنهایی چنین تاثیری ندارد.
صرف ارائه ابزارهای جدید، تحول دیجیتال نیست/ ضرورت پذیرش بازیگران جدید از جمله فین‌تک‌ها
بانکداری سنتی و شعبه‌محور ایران با ورود بعضی تکنولوژی‌ها مانند موبایل، شبکه‌های اجتماعی، خدمات ابری یا کلان‌داده‌ها ناچار به تغییر شده است. بانک‌ها ابزارها و تکنولوژی‌های جدیدی را معرفی کرده‌اند که در کنار شعب خدمات بانکی را به مشتریان ارائه می‌کنند. اما منظور از تحول در نظام بانکی انجام چنین اقداماتی نیست. بانک‌ها نمی‌توانند به صرف معرفی محصولات جدید، ادعای تحول و پیاده‌سازی نسل نوین نظام بانکی را داشته باشند.
نسل بعدی تکنولوژی‌ها که بعضی از آنها مانند زنجیره بلوک، اینترنت اشیا یا هوش مصنوعی شهرت بیشتری دارند، قرار است در ساز و کار دیگری در کنار موسسات مالی و اعتباری قرار بگیرند و با نوعی هماهنگی ارزش افزوده ایجاد کنند.
نمی‌توان به محض بهره‌برداری مقطعی، موردی و جزئی از هر یک از این فناوری‌ها ادعای تحول کرد. در واقع بانک‌ها باید نقش خود را مقداری عقب‌تر ببرند و در همکاری با بازیگران جدید از جمله فین‌تک‌ها، خدمات نوینی را به مشتریان ارائه کنند. در این میان گسترش خدمات بانکداری متمرکز و فرایندهای ذخیره‌سازی و پردازش کلان‌داده‌ها نیز اهمیت زیادی دارد. تنها با توجه به این دو عامل است که پازل تحول دیجیتالی تکمیل می‌شود.
به هر میزان که این چینش، در تجربه کاربران و مشتریان اثرگذاری جدی‌تری داشته باشد، نفوذ آن تکنولوژی افزایش می‌یابد. به این ترتیب میتوان طلیعه تحول دیجیتالی را در بانک‌ها دید.
امروزه تنها تاثیر بسیاری از ابزارها در تجربه کاربری این است که ارتباط مشتریان را با بانک‌ها تسهیل می‌کنند. سیستم بانکی و شرکت‌های فناوری مرتبط با آنها، در عمل از کلان‌داده‌هایی که در پشت تراکنش‌ها قرار دارد استفاده‌ای نمی‌کنند.
به هر میزان که نظام بانکی در سه لایه ارتباط با مشتری، پردازش اطلاعات و تصمیم‌سازی از این نفوذ تکنولوژی بهره بگیرد، گام نخست به سمت تحول دیجیتالی بلندتر و محکم‌تر برداشته می‌شود.
کاربردهای زیرساختی و خدماتی بلاک‌چین/ از افزایش امنیت تا مبارزه با پولشویی
در گام بعدی، برای بهره‌گیری از زنجیره بلوک در تحول دیجیتالی باید نقش این فناوری را به صورت دقیق بررسی و تعیین کرد. از بلاک‌چین، میتوان در دو بخش زیرساخت و ارائه خدمات، استفاده کرد.
کاربران شناختی از بسیاری از فناوری‌های زیرساختی که از خدمات آن منتفع می‌شوند، ندارند. به مرور هیجانی که در مورد بهره‌گیری از بلاک‌چین در این حوزه شکل گرفته است، فروکش می‌کند و نظام بانکی در چارچوب منطقی از این فناوری در بخش زیرساختی خود استفاده می‌کند.
بلاک‌چین کاربردهای متعددی در این بخش، دارد. ترکیب بلاک‌چین با هوش مصنوعی یا اینترنت اشیا، می‌تواند علاوه بر افزایش امنیت در پرداخت‌ها، برخی تسهیلات پایه‌ای را نیز برای ارائه‌کنندگان خدمات سطح بالا فراهم کند.
اما شاید استفاده از بلاک‌چین در بخش خدمات سریع‌تر عملی شود. میتوان سرویس‌های مختلفی را مبتنی بر این فناوری در برخی حوزه‌ها از جمله ارز رمزها، دارایی‌ها، قراردادها و ذخیره داده‌ها، تعریف کرد.
در ایران موضوع بلاک‌چین بیشتر معطوف به رمزارزها و به ویژه بیت‌کوین شده است. اما با استفاده از زنجیره بلوک میتوان سرویس‌هایی را در بخش امنیت، مبارزه با پولشویی یا سرویس‌های ویژه مالی ایجاد کرد که کاربردهای بیشتر و سریع‌تری دارد.
کاربری‌های بین‌المللی الزاما نیاز سیستم بانکی ایران نیست
باید توجه داشت آنچه که در سطح بین‌المللی در مورد کاربری‌های زیرساختی و خدماتی بلاک‌چین گفته می‌شود، الزاما نیاز سیستم بانکی و موسسات مالی ایران نیست. آنها باید به فراخور شرایط کسب و کاری و سطح بلوغ سازمان‌ها و رگولاتوری در کشور از این فناوری استفاده کنند.
در مرحله دید باید مشخص شود که چگونه میتوان از تکنولوژی بلاک‌چین در کنار فناوری‌های دیگر بهره گرفت؛ به گونه‌ای که هماهنگی آنها به ارائه یک سرویس و ارزش افزوده جدید برای بانک‌ها یا مشتری نهایی بینجامد.
