به گزارش بانک و صنعت، «عالم گیری کووید-19 اقتصادها را با قرنطینه های خانگی به تعطیلی بزرگ کشاند؛ اقدامی که اگرچه به کنترل این بیماری و حفظ جان انسان ها کمک کرد اما جهان را به بدترین رکودی کشاند که از زمان رکود بزرگ در سال 1930 اتفاق افتاده بود. حالا فعالیت ها در بیش از 75 درصد از کشورها دوباره بازگشایی شده است. اکنون، شیوع بیماری در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور، دوباره در حال شدت گرفتن است. بسیاری از کشورها نیز روند بهبود و بازیابی اقتصاد را آغاز کرده اند. با این وجود، در صورت پیدا نشدن راه حل دارویی، قدرت بهبود و بازیابی اقتصاد به شدت نامطمئن و بی ثبات است و تاثیر نامساعد بیماری روی کشورها و بخش های اقتصادی، ادامه خواهد داشت. در مقایسه با چشم انداز قبلی اقتصاد جهان در ماه آوریل، ما اکنون(در ماه ژوئن) رکود عمیق تری را برای سال 2020 و روند بازیابی آهسته تری را برای سال 2021، پیش بینی می کنیم.» صندوق بین المللی پول با این مقدمه، در گزارش اخیر خود خبر از رشد منفی 4.9 درصد برای اقتصاد جهان در سال 2020 داده است.
رکود عمیق تر و از دست رفتن تولید
بر اساس این گزارش، اقتصاد جهان در طول دو سال(2020-2021) بیش از 12 تریلیون دلار از تولید ناخالص خود را به دلیل بحران کووید-19 از دست می دهد.
میزان کل تولید از دست رفته برای اقتصاد جهانی در سال 2020 و 2021 از همه گیری بیماری بیش از 12 تریلیون دلار خواهد بود. رکود ماه آوریل، نشان از تولید کمتری در نیمه اول امسال داد. با توجه به ادامه شیوع بیماری و اصرار بر حفظ فاصله اجتماعی، در نیمه دوم امسال نیز ظرفیت های تولید و عرضه آسیب جدی خواهند دید.
صندوق بین المللی پول، نااطمینانی گسترده ای را در گزارشی که آخر هفته گذشته منتشر کرد، نشان داده است. در صورتی که روند اقتصاد صعودی باشد، اخبار بهتر درباره واکسن ها و درمان ها و سیاست های حمایتی بیشتر، می تواند باعث از سرگیری سریع تر فعالیت های اقتصادی شود. در روند نزولی، موج جدیدی از گسترش عفونت، می تواند دوباره تحرک و هزینه های مصرف کننده را کاهش دهد، شرایط مالی را سخت تر کند و باعث افزایش بدهی ها شود. تنش های ژئوپلتیکی و تجاری نیز شرایط شکننده تجارت جهانی را شکننده تر می کنند؛ آن هم زمانی که پیش بینی می شود تجارت جهانی حدود 12 درصد سقوط کند.
روند بازیابی اقتصاد بعد از کووید-19 شبیه به هیچ روند دیگر نیست!
«بحرانی که شبیه هیچ بحران دیگر نیست، بهبودی نیز خواهد داشت که شبیه به هیچ بهبود دیگر نیست.» صندوق بین المللی پول با این جمله تکلیف سناریوهای بازیابی اقتصاد را روشن کرده است.
در وهله اول، جابجایی بی سابقه این بحران مانع بهبود چشم انداز اقتصادی برای اقتصادهای وابسته به صادرات می شود و همگرایی درآمدی بین اقتصادهای توسعه یافته و در حال توسعه را هم به خطر می اندازد.
صندوق بین المللی پول، برای اقتصادهای توسعه یافته رشد منفی هشت درصدی را در سال 2020 پیش بینی کرده است؛ برای بازارهای نوظهور منفی سه درصد و برای اقتصادهای در حال توسعه نیز منفی پنج درصد.
همچنین 95 درصد از کشورها امسال، رشد منفی در درآمد سرانه خواهند داشت. پیش بینی می شود که ضربه به تولید ناخالص داخلی تجمعی اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه به جز چین، بیشتر از اقتصادهای توسعه یافته باشد.
در وهله دوم اگرچه فعالیت های اقتصادی از سر گرفته شده اند، اما وضعیت در تمام بخش ها یکسان نیست. از یک طرف، تقاضا در بعضی از بخش ها مانند خرده فروشی افزایش یافته اما از طرف دیگر بخش های خدماتی که نیاز به تماس و ارتباط نزدیک دارند، مانند سفر و گردشگری، هنوز در رکود هستند. کشورهایی که به شدت به چنین بخش هایی وابسته هستند، در طولانی مدت آثار رکودی گسترده ای را تجربه خواهند کرد. به دلیل همین ملاحظه ها، روند بازیابی اقتصاد، جزئی خواهد بود و شبیه به پیش بینی های اقتصاددانان، حالتی v یا w شکل نخواهد داشت.
براساس مدل پایه صندوق، هر چند فعالیت های اقتصادی در فصل دوم 2020 به سیر نزولی خود ادامه می دهند، اما انتظار می رود پس از آن روندی رو به بهبود به خود بگیرند. بر این اساس، رشد اقتصادی جهان در سال 2021 به سطح 5.4 درصد افزایش خواهد یافت. به علاوه تا سال آینده مصرف به تدریج تقویت خواهد شد، و با کمرنگ شدن نااطمینانی ها، سرمایه گذاری نیز روندی رو به بهبود خواهد گرفت، هر چند انتظار می رود همچنان زیر سطوح پیش از بیماری باقی بماند.
در وهله سوم، بازار کار به شدت بسیار زیادی، آسیب دیده است. این آسیب برای کارگرانی با درآمد پایین و مهارت متوسط که امکان دورکاری ندارند، گسترده تر بوده است. صندوق بین المللی پول هشدار می دهد: «در حالی که فعالیت ها در بخش گردشگری همچنان تعطیل یا نیمه تعطیل خواهند بود، یک بازیابی و بهبود کامل در بازار کار به زودی اتفاق نخواهد افتاد. به همین دلیل نابرابری درآمدی بیشتر می شود و فقر افزایش می یابد.»
