به گزارش بانک و صنعت به نقل از روابط عمومی بیمه آسماری، در چنین شرایطی که محیط زندگی ما سرشار از ریسک های متفاوت است، بیمه ها می توانند در صورت وقوع رویدادهای زیانبار ناشی از این ریسک ها، زیان وارده را جبران کنند و از لحاظ روانی یک آرامش نسبی برای جامعه به ارمغان آورند، اما با وجود اثرگذاری و اهمیتی که بیمه در زندگی روزمره افراد دارد، مردم استقبال چندانی از بیمه به عمل نمی آورند و خود و اموالشان را در برابر حوادث طبیعی و غیر طبیعی بیمه نمی کنند. به عبارتی مردم تا زمانی که این ضرورت را احساس نکنند، تمایلی برای خرید پوشش های بیمه ای ندارند و این کالا را در سبد خرید قرار نمی دهند. نتیجه این بی تمایلی این شده که بخش های مهمی که باید دارای پوشش های بیمه ای باشند، فاقد بیمه هستند. نمونه آن هم بخش منازل مسکونی است که تنها 7 درصد ساختمان ها زیر پوشش بیمه قرار دارند. یا در حوزه بیمه شخص ثالث که یک بیمه اجباری است، براساس آمارها بیش از 20 درصد خودروها و تعداد کثیری از موتورسیکلت ها فاقد پوشش بیمه هستند.در چنین شرایطی هدف گذاری بیمه مرکزی افزایش ضریب نفوذ بیمه به حدود 7 درصد است که به گفته مدیرعامل بیمه آسماری با توجه به ظرفیت هایی که در کشور وجود دارد، تحقق این هدف چندان دور از انتظار نیست، اما موضوع مهمی که در این مسیر به عنوان یک مانع مطرح است، بحث پایین بودن فرهنگ بیمه ای در کشور و اطلاع رسانی نامناسب در این زمینه است که در کنار آن مشکلات اقتصادی و پایین آمدن قدرت خرید مردم این وضعیت را تشدید کرده است.
علیرضا یزدان دوست تاکید کرد این شرایط سبب شده تا بر بیمه نگاه صرفه جویی کننده حاکم شود و در سبد خانوارها، برای این کالای مهم جایگاه مناسبی مفروض نباشد که دراین راستا ضروری است ضمن توجه به موضوع مهم فرهنگ سازی، درباره بحث اطلاع رسانی، کیفی سازی محصولات، اعمال سیاست های تشویقی ، رفع موانع موجود در ارائه و توسعه محصولات جدید بیمه ای و… اقدام شود. مشروح این گفت وگو را در ادامه می خوانید.
افزایش ضریب نفوذ بیمه، از اهداف مهمی است که بیمه مرکزی در سنوات گذشته آن را دنبال کرده است. به نظر شما این هدف تا چه اندازه قابل دستیابی است و چه موانعی بر سر راه این مهم وجود دارد؟
آمارها در حالی نشان از افزایش فاصله ضریب نفوذ بیمه در ایران به نسبت سایر کشورها دارد که همواره برای افزایش این جایگاه درکشور راهکارهای مختلفی پیشنهاد شده و برنامه ریزی های زیادی صورت گرفته است، اما موضوع قابل توجه در مقایسه این شاخص در کشور ما با سایر کشورها، احتساب بیمه های اجتماعی در ضریب نفوذ بیمه در دنیاست که در کشور ما اساسا این شاخص فقط بر مبنای بیمه های بازرگانی لحاظ می شود و همین موضوع شاید تحقق اهداف پیش بینی شده را کمی سخت کند.
اما فارغ از این موضوع که ما نسبت به میانگین جهانی، از لحاظ شاخص ضریب نفوذ بیمه از چه جایگاهی برخوردار هستیم، به نظر می رسد با توجه به ظرفیت های زیادی که وجود دارد، افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور نیز می تواند اتفاق بیفتد که رشد نسبی این شاخص در چند سال گذشته موید همین موضوع است، اما برای اینکه ایران هم بتواند در شاخص به عدد قابل قبولی برسد، بی تردید تحقق این هدف نیازمند فراهم کردن برخی شرایط و رفع موانع موجود بر سر راه این مهم است. پایین بودن ضریب نفوذ بیمه را می توان در عوامل زیادی جست وجو کرد، اما مهم ترین آن، پایین بودن فرهنگ بیمه ای در کشور است. این مساله باعث شده تا مردم خیلی به اهمیت موضوع بیمه واقف نباشند و آن را اولویت زندگی شان قرار ندهند. به طوری که آمارها حتی نشان از این دارد که در حوزه بیمه شخص ثالث، با وجود اجباری بودن این بیمه، بسیاری از دارندگان موتورسیکلت و خودرو فاقد پوشش بیمه هستند. البته به جز موضوع فرهنگ، بروز این شرایط را شاید بتوان در مشکلات اقتصادی و میزان درآمد پایین مردم نیز جست وجو کرد که سبب شده بسیاری از افراد توانایی خرید بیمه نامه جدید یا تمدید آن را نداشته باشند که قطعا این شرایط در پایین آمدن ضریب نفوذ بیمه می تواند مزید برعلت شود. دلیل این مدعا هم میزان ضریب نفوذ بیمه در کشورهایی است که از یک سطح رفاه اجتماعی مناسب برخوردار هستند. به عبارتی کشورهایی که از درآمد سرانه قابل قبولی برخوردار هستند، بی تردید ضریب نفوذ بیمه شان هم از شرایط خوبی برخوردار است، اما به هرحال برای توسعه و بالا بردن جایگاه بیمه در کشور که با وجود ظرفیت های موجود در کشور امکان پذیر هم هست، نیاز داریم تا روی موضوع مهم فرهنگ سازی کار شود و برنامه ریزی ها نیز بر این مبنا انجام گیرد.
برای ارتقای فرهنگ بیمه و توسعه و بالا بردن جایگاه بیمه در کشور چه باید کرد؟
موضوع مهمی که در رابطه با موضوع بیمه در کشور ما وجود دارد این است که متاسفانه هنوز افراد زیادی هستند که به اندازه کافی با زوایا و منافع بیمه آشنا نیستند و رشته های بیمه ای را نمی شناسند. این عدم شناخت در کنار این تفکر که حادثه همیشه برای دیگران اتفاق می افتد، سبب شده تا فرهنگ بیمه در کشور ما آن طور که باید ارتقا پیدا نکند و ضریب نفوذ بیمه در کشور رشد قابل قبولی نداشته باشد. در حالی که وجود ریسک های مختلف در محیط های کار و زندگی ما می تواند برای ما به شدت مهلک و زیان بار باشد و این بیمه است که می تواند تا حد زیادی این ریسک را پوشش دهد و یک امنیت خاطر را برای افراد جامعه به وجود آورد.
در این زمینه نیاز است که تفکر بیمه ای در جامعه ما تغییر کند و به بیمه به عنوان یک کالای ضروری نگاه شود تا یک نگاه سربار و هزینه ای. وجود نگاه صرفه جویی در بیمه باعث شده ما حتی در حوزه بیمه های اجباری مثل شخص ثالث، با بی میلی افراد برای خرید یا تمدید بیمه نامه مواجه باشیم که این به شدت نگران کننده است و می تواند شرایط نامطلوبی را برای جامعه به وجود آورد. واقعیت این است که پایین بودن فرهنگ بیمه، اطلاع رسانی نامناسب و در کنار آن مشکلات اقتصادی از موضوعات بسیار مهمی است که به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر بازار بیمه ای کشور اثر منفی خواهد داشت و ما را از قافله رشد دور نگه خواهد داشت.
در این راستا یکی از راهکارهای مفید و مهمی که برای توسعه این بخش وجود دارد، نهادینه کردن موضوع بیمه از سنین پایین در جامعه است که اگر این مهم محقق شود می توان امیدوار بود در سال های آتی این روند بهبود پیدا کند و بیمه به جایگاه مناسبی در کشور ما برسد.
با توجه به اهمیت این موضوع هم بیمه مرکزی مدتی است در تلاش است تا فرهنگ بیمه را با آشنا کردن کودکان و نوجوانان با خدمات و مقوله بیمه، نهادینه کند و این موضوع را در جامعه جا بیندازد که برای جبران نیازها و توسعه فعالیت هایشان می توانند از انواع خدمات بیمه بهره مند شوند. بی تردید با استمرار این اقدامات، معرفی منافع و مزایای بهره مندی از بیمه برای نسل آینده راحت تر خواهد بود و فرهنگ بیمه به شکل آسان تری در جامعه جایگاه خود را خواهد یافت. در همین راستا زنگ بیمه در مدارس با هدف فرهنگ سازی و تعمیم فرهنگ بیمه ، از اقدامات مهمی بوده که بیمه مرکزی آن را در دستور قرار داده و شرکت های بیمه نیز پیرو این موضوع، دراین راستا گام برداشته اند. صنعت بیمه با ورود به مدارس تلاش می کند که بتواند به خانواده ها راه پیدا کند و روند همگانی سازی بیمه را در کشور شتاب ببخشد. کودکان و نوجوانان سفیران اثرگذاری هستند که آینده آنها در گرو سرمایه گذاری والدین در عرصه بیمه است و از این طریق می توان از تمامی امکانات برای تعمیم فرهنگ بیمه و معرفی ظرفیت های این صنعت استفاده کرد. ضمن اینکه در بحث فرهنگ سازی نیاز است این مهم با کمک دولت و هماهنگی و همکاری سایر نهاد ها با صنعت بیمه محقق شود و توسعه بیمه به یک مسوولیت و رسالت اجتماعی تبدیل شود که همه بخش ها خودشان را در قبال آن مسوول بدانند.
به نظر شما، تاکنون از تمام ظرفیت های بیمه ای در کشور استفاده شده است؟ ارائه محصولات و طرح های جدید بیمه ای چقدر می تواند در بحث توسعه صنعت بیمه در کشور اثرگذار باشد؟
صنعت بیمه در کشور ما درحالی از عمر طولانی برخوردار است که هنوز نتوانسته ایم از تمام ظرفیت های این بخش بهره بگیریم و زمینه رشد صنعت بیمه را در کشور فراهم کنیم. ما هنوز بازارهای بکر زیادی داریم که می توان از آنها برای رشد بیمه در کشور استفاده کرد، درحالی که در تمامی این سال ها بسیاری از این زمینه ها مغفول مانده است. بیمه های اعتباری، تضمین کیفیت محصول، حوادث غیرمترقبه، بیمه کشاورزی و… از جمله خدماتی هستند که با توجه به ظرفیت های موجود در کشور می توان آنها را توسعه داد، اما به دلیل وجود برخی موانع، مورد غفلت قرار گرفته و نتوانسته توسعه پیدا کند.
به عنوان نمونه در بحث بیمه های اعتباری که می توان از آن برای پوشش ریسک فروش اعتباری کالا های تولید داخلی استفاده کرد، به دلیل نبود فرآیند اعتبارسنجی مناسب و سیستماتیک نتوانسته ایم دراین حوزه خوب عمل کنیم و آن را توسعه دهیم و نتیجه این خلأ هم این شده است که در سال های اخیر شرکت های بیمه از این بابت خسارت های بسیار بالایی را متحمل شده اند. اگر هدف این است که این نوع بیمه ها در کشور توسعه پیدا کنند و نیاز افراد جامعه را برطرف کنند، نیاز است در حوزه اعتبارسنجی، از نگاه مدیریت ریسک بیمه ای، به این مقوله توجه شود. یا در بحث توسعه بیمه تضمین کیفیت محصول نیاز است تا کیفیت تولیدات داخلی به یک سطحی از استاندارد برسند تا قبول این ریسک از سوی شرکت های بیمه برای آنها توجیه پذیر باشد. به نظر می رسد اگر با توجه به نیاز جامعه، بتوانیم پوشش های بیمه ای مناسبی را ارائه کنیم، به طور قطع این مهم به تدریج نقش بیمه را در زندگی افراد پررنگ و زمینه رشد صنعت بیمه را در کشور فراهم خواهد کرد.
برای طراحی و توسعه محصولات جدید بیمه ای نیاز داریم که اتاق فکری را تشکیل و از کارگروه های مختلف دراین زمینه استفاده کنیم. بی تردید اگر این مهم انجام شود در خیلی از حوزه ها می توان فعالیت کرد و حجم قابل توجهی از پرتفو را برای صنعت بیمه به همراه آورد.
اما همان طور که اشاره شد، تنوع بخشی به محصولات بیمه ای راهکار اصلی توسعه این بازار نیست، چرا که ما هنوز در برخی از رشته های بیمه ای به رغم اینکه سال ها است عرضه می شود، با ضریب نفوذ پایینی روبه رو هستیم که بیمه های آتش سوزی مصداقی از این موضوع است. رشته بیمه آتش سوزی به رغم حادثه خیز بودن کشور، سهم بسیار ناچیزی در پرتفوی صنعت بیمه دارد که این موضوع بسیار نگران کننده است. به نظر می رسد توسعه بیمه در کشور ما بیش از هر چیزی نیاز به آگاهی دادن دارد تا مردم با مزایای بیمه آشنا شوند و به تبع آن استقبال از بیمه افزایش یابد.
البته موضوعی که در این بین وجود دارد، نگاه جامعه به بیمه است که باید تغییر کند. افراد تا زمانی که احساس نیاز نکنند، به خرید بیمه نامه تمایل پیدا نمی کنند که نمونه این شرایط را در سیل سال گذشته شاهد بودیم. زمانی که سیل اتفاق افتاد، به تبع آن درخواست های مکرر در مسیر این سیل به سمت شرکت های بیمه برای خرید بیمه نامه روانه شد که آمار فروش بیمه ها در آن بازه زمانی موید این امر است. اما سوال اینجاست که این نیاز چرا قبل از وقوع چنین حوادثی نباید احساس شود؟ و چرا با وجود تاکیداتی که بر حادثه خیز بودن اغلب شهرهای کشور می شود، افراد برای تهیه پوشش بیمه اقدام نمی کنند؟ نکته مهم در این زمینه این است که باید در جامعه این نگاه صرفه جویی به بیمه از بین برود و به بیمه به چشم یک کالای لوکس نگاه نشود. بی تردید نگاه صرفه جویی به بیمه می تواند باعث شود با بروز یک حادثه یا رخداد، خسارت سنگینی به مال و جان افراد وارد شود که شاید قابل جبران نباشد.
شرکت بیمه آسماری در راستای فرهنگ سازی و توسعه بیمه در کشور چه اقداماتی را در دستور کار قرار داده است؟
از آنجا که باور داریم، تداوم برنامه های آموزشی و فرهنگی می تواند ضریب نفوذ بیمه را در کشور به سطح استانداردهای جهانی نزدیک کند، شرکت بیمه آسماری نیز هر آنچه در توان داشته را در این زمینه به کار گرفته که بتواند از لحاظ فرهنگی و اطلاع رسانی، گام های مثبتی در این زمینه بردارد. در طرح زنگ بیمه در مدارس، سال گذشته این طرح را در چند مدرسه در استان های مختلف پیاده کردیم و همزمان با اجرای این طرح، با راه اندازی باجه های مختلف در مناطق آزاد به معرفی رشته های مختلف پرداختیم و تلاش کردیم در سرزمین حوزه فعالیت مان مردم را با خدمات بیمه ای بیشتر آشنا کنیم.
بیمه آسماری از آنجا که در سرزمین اصلی می تواند در حوزه درمان انفرادی فعالیت داشته باشد، بنابراین از این فرصت برای راه اندازی باجه های مختلف در کلان شهر ها استفاده کردیم تا بتوانیم به نحو مطلوب در خصوص منافع بیمه های درمان اطلاع رسانی داشته باشیم. چون معتقدیم هنوز از تمام ظرفیت های این رشته بیمه ای استفاده نشده و بیمه های درمان انفرادی با وجود جمعیت 80 میلیونی کشور، همچنان جای رشد دارند. علاوه بر این اقدامات، در راستای افزایش قدرت خرید مردم برای تهیه بیمه نامه، اقدام به تقسیط بیمه نامه ها کردیم و به شعب صدورمان این اجازه را دادیم تا نرخ بیمه نامه ها را تا حدی که ضوابط اجازه می دهد کاهش دهند.
ضمن اینکه ما در بیمه آسماری تلاش کرده ایم بیش از هر چیزی بر افزایش کیفیت محصولاتمان تمرکز کنیم و با ارائه خدمات مناسب به مشتریان، افراد را ترغیب به خرید بیمه کنیم که رضایت سنجی از مشتریانمان نشان از موفقیت این شرکت در این حوزه دارد.
علاوه بر این، در کنار تلاش بیمه مرکزی در راستای توسعه خدمات آنلاین و برخط در صنعت بیمه، بیمه آسماری نیز با هدف تسهیل فرآیند خرید و صدور بیمه نامه ها سعی کرده اقدامات زیادی را در این حوزه انجام دهد تا بتواند طیف وسیع تری از افراد جامعه را ترغیب به خرید بیمه کند که امیدواریم این اقدامات در نهایت نتیجه مطلوبی در توسعه صنعت بیمه در کشور داشته باشد.
