به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعتبه نقل از روابط عمومی بیمه ملت، صنعت بیمه ظرفیت‌های بسیار عظیمی دارد چراکه درصد زیادی از ریسک‌های موجود در کشور تحت پوشش بیمه‌ای قرار ندارد و بخشی از این امر ناشی از ضعف شرکت‌های بیمه برای ارائه پوشش‌های بیمه‌ای خود به جامعه است. این موضوع، فرصت مناسبی برای رشد و توسعه صنعت بیمه فراهم کرده است. همچنین ظهور و رواج تکنولوژی و اینشورتک‌ها نیز می‌تواند سرعت رشد و توسعه این صنعت را دوچندان کند. موارد مذکور، بخشی از دیدگاه‌های یکی از مدیران مجرب و اندیشمند صنعت بیمه به شمار می‌آید. فرصتی فراهم شد تا پیرامون تشریح بیشتر چالش‌های صنعت بیمه، نظرات علی صلاحی‌نژاد مدیرعامل بیمه ملت را جویا شویم.
شما یکی از مدیران ارشد و نام آشنا در صنعت بیمه هستید. وضعیت و جایگاه این صنعت را در شرایط فعلی چطور ارزیابی می‌کنید؟
بیش از 15 سال از ورود بخش خصوصی به صنعت بیمه می‌گذرد. در طی این سال‌ها در برخی از شاخص‌ها مانند رشد حق‌بیمه و افزایش ضریب نفوذ، این صنعت، رشد مناسبی را از خود نشان داده است. این رشد در حالی است که به اعتقاد من همچنان ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه وجود دارد.
بر اساس آمارها و با قاطعیت می‌توان گفت که بخش زیادی از جان، مال و مسئولیت افراد در کشور تحت پوشش بیمه‌ای قرار ندارد و همین امر لزوم توجه ویژه به این ظرفیت‌ها را برای کمک به مردم، توسعه صنعت بیمه و افزایش سهم صنعت در تولید ناخالص را دو چندان کرده است.
در طرف دیگر، ذائقه مشتریان و نیازهای مشتریان برای دریافت خدمات بیمه‌ای دچار تغییر شده است.
این تغییر ذائقه به چه علت است؟
مهمترین علت آن را می‌توان رواج اینترنت، افزایش استفاده از تلفن‌های همراه هوشمند و به طور کلی تغییرات تکنولوژیکی دانست. شرکت‌های بیمه باید برنامه مشخصی برای پاسخ به این تغییرات در دستور کار قرار دهند تا بتوانند در این فضا به رشد و توسعه کسب و کار خود کمک کنند.
چه موانع و مشکلاتی گریبان‌گیر این صنعت است؟
به طور کلی مشکلات صنعت بیمه را می‌توان در چند حوزه شبکه فروش، حوزه فناوری اطلاعات، طراحی محصول، سرمایه‌گذاری و عدم وجود نظام جامع مدیریت ریسک و موضوعات مالی مورد بررسی قرار داد.
طی سال‌های اخیر و با ورود بخش خصوصی به صنعت بیمه، تعداد شعب و نمایندگان بیمه با سرعت زیادی رشد کرد. بر اساس همین رشد انتظار می‌رفت که رشد واقعی حق بیمه صادره صنعت نیز به همان میزان افزایش یابد.
با مراجعه به آمارهای موجود مشاهده می‌شود که طی سال‌های 80 تا 95 رشد واقعی نمایندگان حدود 16 درصد بوده و رشد حق‌بیمه صادره واقعی (با حذف تورم از رشد حق‌بیمه صادره) حدود 10.8 درصد بوده است. این آمار بیانگر عدم تحقق اهداف تعیین شده برای توسعه شبکه فروش صنعت است. چراکه تاکید شرکت‌های بیمه بر رشد کمی تعداد نمایندگان بوده و به نظر می‌رسد طی این سال‌ها برنامه مدونی برای پایش و توانمندسازی نمایندگان در دستور کار نبوده یا اجرایی نشده است.
همچنین در حوزه فناوری اطلاعات با قاطعیت می‌توان گفت که ضعف و سرمایه‌گذاری اندک در این حوزه باعث شده است که صنعت بیمه نتوانند آن‌گونه که باید به انتظارات بازار و مشتریان پاسخ دهد. متاسفانه طی این سال‌ها بسیاری از شرکت‌های بیمه با تمرکز بر عملیات بیمه‌گری، سرمایه‌گذاری مناسبی برای توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات خود نداشته و همین امر باعث شده که رشد و توسعه محصولات جدید و ارائه خدمات جدید به مشتریان امکان‌پذیر نباشد یا با سختی بسیاری همراه باشد. مقایسه میزان سرمایه‌گذاری صنعت بیمه در حوزه فناوری اطلاعات با بانک‌ها تایید دیگری بر این ادعاست.
طراحی محصول جدید و متناسب به نیاز مشتریان یکی دیگر مشکلات این صنعت است. در بسیاری از موارد محصولات موجود توانایی پاسخگویی به نیاز متغییر مشتریان خاص و ویژه امروزی را ندارد. البته باید اشاره کرد که در مواردی نیز شرکت‌های بیمه ایده طراحی محصولات جدید و ارزشمندی را در دستور کار خود قرار می‌دهند اما به علت اینکه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات مناسبی برای آن وجود ندارد این طرح یا با تاخیر به بازار عرضه می‌شود یا امکان اجرایی شدن ندارد.
سرمایه‌گذاری و عدم وجود نظام جامع مدیریت ریسک یکی دیگر از مشکلاتی است که گریبان این صنعت را گرفته است.
به طور کلی عملیات اصلی شرکت‌های بیمه عبارت‌اند از بیمه‌گری و سرمایه‌گذاری. به صورت کلی عملیات بیمه‌گری زیان‌ده بوده یا حاشیه سود بسیار اندکی دارد و شرکت‌های بیمه باید برای جبران آن با تمرکز بر حوزه سرمایه‌گذاری زیان احتمالی ناشی از فعالیت بیمه‌گری را پوشش دهند. اما برخی از شرکت‌های بیمه توجهی ویژه‌ای به این حوزه ندارند که در مواردی ناشی از نبود منابعی لازم برای سرمایه‌گذاری است که این امر نیز ریشه در انتخاب ریسک‌های نامناسب، بیمه‌گزاران پر ریسک و عدم وصول به موقع حق بیمه دارد.
موضوعات مالی نیز یکی از آیتم‌های پر اهمیت در صنعت بیمه است.بیمه یک نهاد مالی است و مباحث مالی به علت تعهدات شرکت در قبال ذی‌نفعان (شامل بیمه‌گزاران، بیمه‌شدگان، سهامداران، نهادهای قانونی شامل صندوق تامین خسارت‌های بدنی و...) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. "تفکیک حساب‌های بیمه زندگی و غیرزندگی" و همچنین "توانگری مالی" نمونه‌هایی از این است.
طی سال‌های اخیر، بیمه‌های زندگی رشد مناسبی را تجربه کرده است و این اتفاق علی‌رغم اینکه برای شرکت‌های بیمه بسیار با اهمیت و خوشایند است اما تعهدات بلند مدتی را برای بیمه‌گر ایجاد کرده است.
تعهدی که بیمه‌گر برای جبران آن باید منابع حاصل از فروش بیمه‌نامه‌های زندگی را به درستی مدیریت و با سرمایه‌گذاری مناسب بازده مناسبی را برای شرکت و ذی‌نفعان ایجاد نماید. در حال حاضر تفکیک مشخصی بین حساب‌های بیمه زندگی و غیرزندگی وجود ندارد و نمی‌توان اطمینان حاصل کرد که شرکت‌های بیمه منابع لازم را برای ایفای تعهدات خود در بلند دارند یا نه؟
همچنین توانگری مالی را می‌توان توانایی شرکت برای ایفای کامل و به موقع تعهداتش تعریف کرد. بر اساس آمارهای منتشره از سوی بیمه مرکزی ج.ا.ا طی سال‌های اخیر، توانگری مالی برخی شرکت‌های بیمه کاهش پیدا کرده است. این موضوع که غالباً و ناشی از انتخاب ریسک‌های نامناسب بوده، در برخی شرکت‌ها به مرز بحران رسیده است و در صورتی که این هر یک از این شرکت‌های در ایفای تعهدات خود با مشکل مواجه شوند کل صنعت بیمه را دچار بحران و بی اعتمادی اقشار جامعه خواهد کرد.
این‌ها مشکلاتی است که از نگاه شما در صنعت بیمه وجود دارد. به عقیده شما چه راهکاری برای رفع این موانع و مشکلات وجود دارد؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا لازم است به این پرسش پاسخ داد که مهمترین دلایل ایجاد چنین مشکلاتی چیست و بعد راهکار آن را ارائه داد.
کوتاه‌بودن دوره مدیریتی و عمر مدیران در شرکت‌های بیمه، عدم نظارت کافی در سطح هیات مدیره و بیمه مرکزی ج.ا.ا و تلاش برای توسعه کمی پورتفوی بدون ارزیابی درست ریسک و ارائه نرخ کارشناسی یکی از مهمترین دلایلی است که گریبان صنعت بیمه را گرفته است. اما در پاسخ به سوال شما باید گفت که راهکار رفع این موانع، تغییر رویکرد اداره کردن شرکت‌های بیمه و ایجاد نظام مدیریت ریسک مناسب همراه با نظارت‌های کافی و استفاده از ابزارهای تکنولوژی برای رشد و توسعه صنعت بیمه است.
آینده صنعت بیمه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صنعت بیمه ظرفیت‌های بسیار عظیمی دارد چرا که درصد زیادی از ریسک‌های موجود در کشور تحت پوشش بیمه‌ای قرار ندارد و بخشی از این امر ناشی از ضعف شرکت‌های بیمه برای ارائه پوشش‌های بیمه‌ای خود به جامعه است. این موضوع، فرصت بسیار مناسبی برای رشد و توسعه صنعت بیمه فراهم کرده است. ظهور و رواج تکنولوژی و اینشورتک‌ها نیز می‌تواند سرعت رشد و توسعه این صنعت را دوچندان کند.
وضعیت بیمه ملت در حال حاضر به چه صورت است؟ کمی در مورد حال و روز این روزهای شرکت بگویید.
علی‌رغم وجود مشکلات اقتصادی در سطح جامعه و بنگاه‌های اقتصادی، شرکت مسیر رشد و توسعه خود را در پیش گرفته و همانند گذشته در حال خدمت‌رسانی به بیمه‌گزاران و بیمه‌شدگان است. با وجود اینکه در شرایط اقتصادی فعلی، بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی برای تامین نقدینگی و ایفای تعهدات خود با مشکل مواجه‌اند، بیمه ملت با سرعت مناسبی رویکرد توسعه کسب و کار خود را در پیش گرفته و توانسته در این حوزه موفقیت‌هایی را کسب کند.
خوشبختانه با تلاش همکاران متخصص ما در بیمه ملت، سود 24 درصد از محل سرمایه‌گذاری وجوه بیمه‌گزاران، به حساب بیمه‌گزاران بیمه‌های زندگی در هفته‌های اخیر واریز شد. البته باید به این نکته اشاره کنم که شرکت بیمه ملت، در 7 سال گذشته به صورت میانگین، حدود 25 درصد سود مشارکت در منافع برای بیمه‌گزاران زندگی خود محاسبه و پرداخت کرده و از معدود شرکت‌هایی است که بالاترین سود مشارکت در منافع را در صنعت بیمه محقق کرده است که این مهم، نمایانگر برنامه‌ریزی راهبردی و دقت نظر در سرمایه‌گذاری این شرکت است.
درآمد شرکت در مقایسه با سال‌های قبل چه وضعیتی دارد؟
درآمد شرکت در سال 98 نسبت به سال گذشته رشد مناسبی را از خود نشان داده است و امیدواریم که با ارائه خدمات مناسب به بیمه‌گزاران و بیمه‌شدگان رضایت مطلوبی را در بین آنها ایجاد کنیم. با توجه به وجود زیرساخت‌های سخت‌افزاری، نرم‌افزاری، نیروی انسانی کارآمد و متخصص، توانگری مالی مناسب و... این شرکت ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه و حرکت در مسیر پیشرفت دارد.
برآورد شما از سود شرکت برای سال جاری و سال‌های آتی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟
همان‌طور که درجریان هستید در جلسه مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام شرکت بیمه ملت به منظور بررسی صورت‌های مالی حسابرسی شده منتهی به 29 اسفند 1397، 302 ریال سود تقلیل یافته هر سهم شناسایی و مقرر شد مبلغ 712 میلیارد ریال به ازای هر سهم، 250 ریال سود بر اساس برنامه زمان‌بندی اعلام شده به سهامداران پرداخت شود که نسبت به سال گذشته 35 درصد رشد نشان می‌دهد. همچنین امیدوایم که بتوانیم در سال 1398 نیز با تدابیر لازم، روند تداوم سودآوری را دنبال کنیم.
سود حاصله بیشتر به چه بخشی اختصاص دارد؟
سود حاصله عمدتا ناشی از عملیات سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های غیربیمه‌گری شرکت بوده است.
همه شرکت‌های بزرگ شاید در مورادی با مشکلاتی مواجهه باشند. به عقیده شما بزرگترین مشکل بیمه ملت در حال حاضر در چه حوزه‌ای است؟ و راهکار رفع آن چیست؟
به طور کلی، شرکت در حال حاضر با مشکل چندانی مواجه نیست اما دچار چندین مساله است که باید برای رفع آن برنامه‌ریزی و آنها را رفع کرد. به نظرم توسعه کیفی شبکه فروش، تلاش برای توانمندسازی آنها، توسعه فروش بیمه‌های زندگی، تمرکز بر خرده‌فروشی و حضور گسترده در فضاهای دیجیتال و استفاده از ظرفیت‌های آن برای توسعه فروش محصولات، مسائلی هستند که شرکت باید با تمرکز بر آنها تدابیر لازم برای حل آنها را در نظر بگیرد. در این بین با تغییرات ساختاری و تجهیز یا ایجاد دپارتمان‌های مختلف و ایجاد فرآیندهای پایدار در تلاش هستیم تا در آینده نزدیک این مسائل را حل کنیم.
بیمه ملت اخیرا محصولات بیمه‌ای جدیدی را عرضه کرده است. لطفا کمی در خصوص محصولات بیمه‌ای جدید شرکت توضیح دهید.
کمیته طراحی محصول در حال حاضر در شرکت فعال بوده و در حوزه‌های مختلف با درک نیاز بازار و مشتریان در حال توسعه یا طراحی محصولات جدید هستند. بیمه "طرح جامع خانواده" محصول جدیدی است که طراحی آن رو به اتمام است و با ورود آن به بازار شاهد یک محصول با ارزش پیشنهادی ویژه به خانواده هستیم.
بیمه "بازخرید سنوات" یکی دیگر از محصولات جدید شرکت است که پرداخت سنوات کارکنان را تضمین و با پرداخت سود مازاد سرمایه‌گذاری و تضمین پوشش‌های خطر فوت و ازکارافتادگی، نگرانی‌های ناشی از بازخرید، ترک خدمت، بازنشستگی، فوت ناگهانی و ازکارافتادگی کارکنان را برای کارفرما کاهش می‌دهد. این امر باعث افزایش حسن رابطه کارفرما و کارکنان خواهد شد و در نهایت افزایش بازده کاری در سازمان را به دنبال خواهد داشت.
کمی درباره برنامه‌های توسعه‌ای بگویید.
در بالا اشاره‌ای کلی، به این حوزه‌ها شد. اما به صورت کلی می‌توان مهمترین سرفصل‌ها و برنامه‌های توسعه شرکت را در حفظ توانگری مالی، حفظ و توسعه سودآوری، توسعه محصولات، کیفی سازی و توسعه توانمندی‌های شبکه فروش، حضور در بازارهای دیجیتال و استفاده از ظرفیت‌های تکنولوژی برای توسعه کسب و کار، توسعه زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، تمرکز بر خرده‌فروشی، توسعه بیمه‌های زندگی و توسعه سرمایه انسانی عنوان کرد.
مشتریان شما بیشتر از کدام گروه‌ها هستند؟
مشتریان بزرگ این شرکت طیف گسترده‌ای از صنایع را شامل می‌شوند که مهمترین آنها از صنایع خودروسازی، حمل و نقل، صنایع فلزی، نیروگاهی، شرکت‌های بزرگ در حوزه اجرای پروژه‌های عمرانی و... هستند.
یکی از مشکلاتی که شاید برخی از صنایع را درگیر خود کرده بحث تحریم‌ها است. آیا تحریم‌ها بر صنعت بیمه و به خصوص شرکت بیمه ملت تاثیری داشته و اگر تاثیرگذار بوده راهکار شما به عنوان مدیرعامل جهت برون‌رفت از این مشکلات چه بوده است؟
صنعت بیمه به علت پذیرش ریسک‌های بزرگ و لزوم توزیع این ریسک‌ها در بازارهای بین‌المللی همواره با سایر بیمه‌گران خارجی در ارتباط بوده و علاوه بر انتقال ریسک به خارج از کشور، فرآیند انتقال تجربه و انتقال دانش از خارج به داخل کشور را فراهم کرده است اما با وجود تحریم‌ها امکان تعامل با بیمه‌گران خارجی بسیار محدود شده و منجر به تجمیع ریسک در داخل کشور شده است.
بیمه ملت به علت داشتن مجوز قبولی اتکایی، آسیب چندانی از این تحریم‌ها ندیده است و در عوض با پذیرش ریسک‌های مطلوب داخلی توانسته پورتفوی مناسبی را در زمینه بیمه‌های اتکایی کسب کند.
نوسانات نرخ ارز چطور؟ آیا تاثیری بر شرکت گذاشته است یا خیر؟
به علت وجود ذخایر ارزی مناسب در شرکت، نوسانات نرخ ارز تاثیر نامطلوبی بر شرکت بیمه و دارایی‌های آن نگذاشته است.
