هم اکنون جایگاه ایران در حوزه نفت و گاز چگونه است؟
ایران جزو کشورهای نفت خیز و گاز خیز دنیا بوده و رتبه نخست جهان در حوزه ظرفیت های منابع زیرزمینی گاز و نفت را دارد. با همت همکاران در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی این قابلیت را داریم که 4 میلیون و 100 هزار بشکه نفت در روز تولید داشته باشیم. در حوزه پالایشگاهی ظرفیت 2 میلیون و 200 هزار بشکه ای در روز وجود دارد.
تاکنون رکورد تولید بیش از یک میلیارد مترمکعب در روز را داشته ایم، حجم ذخایر زیرزمینی نفت و گاز زیادی داریم که در این شرایط بدون اتکا به بیگانگان این صنعت را سرپا نگه داشته ایم. در حوزه خدمات مهندسی، تعمیرات و احداث پالایشگاه ها و پتروپالایشگاه ها در اقصی نقاط جهان خدمات ارائه می دهیم، اما در کنار حجم عظیم تولید، مصرف کنندگان خوبی در دنیا نیستیم، مصرف انرژی در کشور ما دو برابر متوسط جهانی است، از این رو باید به بحث بهینه سازی مصرف انرژی بیشتر بپردازیم.
هم اکنون روزانه 850 میلیون مترمکعب گاز در کشور تولید می کنیم که 650 میلیون مترمکعب در بخش خانگی و تجاری و اداری مصرف می شود. کاهش دو درجه ای دمای خانه ها در کل کشور معادل گاز تولیدی دو فاز پالایشگاه عسلویه صرفه جویی گاز به دنبال دارد که با آن می توانیم تولید بیشتری در حوزه صنایع انجام دهیم، در این خصوص حتماً مردم باید همکاری کنند.
کشور در حوزه تولید و مصرف نیازمند بازنگری در سیاست های خود است؛ مهم ترین چالش حوزه تولید نفت و گاز کشور چیست؟
هم اکنون کشور در حال توسعه است، به طوری که نه تنها می توانیم تولید نفت و گاز برای رفع نیاز خود داشته باشیم، بلکه می توانیم صادرات نیز انجام دهیم و نیاز طرح های توسعه صنعتی را نیز تأمین کنیم. وزارت نفت برنامه های متنوعی برای افزایش تولید نفت تدوین کرده تا با توجه به ذخایر موجود و ایجاد ثروت برای کشور، ضمن افزایش تولید نفت از 3 میلیون و 800 هزار بشکه کنونی در برنامه هفتم، صادرات آن نیز افزایش یابد.
در زمینه گاز با وجود اینکه تولیدکننده بزرگی هستیم، اما با توجه به نیاز کشور باید تولید گاز را افزایش دهیم. به این منظور باید 80 میلیارد دلار در طول هشت سال آینده سرمایه گذاری در حوزه گاز انجام گیرد تا تولید گاز را از رکورد یک میلیارد مترمکعبی فعلی به آستانه 1.5 میلیارد مترمکعب در روز برسانیم. برای این منظور باید سرمایه داخلی و خارجی را به میدان بیاوریم. برای مثال اکنون بخش های زیادی از سرمایه گذاری ها را به هلدینگ های بزرگ اقتصادی واگذار کرده ایم و امیدواریم در طول پنج سال آینده با افزایش تولید گاز مواجه باشیم. هم اکنون 100 میلیارد دلار عقد قرارداد با شرکت های داخلی و خارجی برنامه ریزی شده و در بخش خارجی 40 میلیارد دلار تفاهم نامه داشته ایم که بیش از 5 میلیارد دلار آن به عقد قرارداد رسیده است.
طی چه بازه زمانی قرار است این مذاکرات به نتیجه برسد؟
برای اجرایی شدن هر طرحی در صنعت سه رکن اصلی شامل تأمین مالی، مهندسی طرح و پیمانکار نیاز است، در حوزه دانش مهندسی و پیمانکاری در حد قابل قبولی هستیم و لازم است سرمایه گذاران را به صحنه بیاوریم. هم اکنون بسیاری از طرح ها در مراحل انتهایی هستند و امیدواریم در طول یک سال آینده بسیاری از این پروژه ها اجرایی شوند و ارقام تولید گاز در پنج سال آینده افزایش یابد.
برای افزایش تولید نفت نیز سناریوهای مختلفی پیش بینی شده که در یک سناریو قرار است مقدار تولید از 3 میلیون و 800 هزار بشکه در روز به بالای 4 میلیون و 200 هزار بشکه برسد. با انجام کارهای بیشتر حتی ممکن است میزان تولید نفت از مرز 4 میلیون و 500 هزار بشکه هم بگذرد. هرکدام از سناریوها منابع مختلفی مالی را می طلبد که باید دید با توجه به شرایط چه میزان منابع مالی تأمین خواهد شد.
