بانک و صنعت، با گسترش روزافزون اینترنت در زندگی انسان‌ها، به سرعت شاهد نقش آفرینی هرچه بیشتر آن در تمامی حوزه های زندگی افراد هستیم.
تاکنون کاربرد اصلی استفاده از اینترنت، بهره مندی افراد در گرفتن سرویس خاصی بوده است، اما اکنون شاهد شکل نوین استفاده از اینترنت هستیم که با عنوان (اینترنت اشیاء) شناخته میشود.
در (اینترنت اشیاء) دیگر تعامل و استفاده ی فرد از دستگاه و شبکه برای انجام کارهای شخصی و گروهی نیست؛ بلکه قابلیت اتصال و توانمندی اتصال اشیاء از طریق اینترنت مهیا می شود.
جوامع انسانی برای غلبه و تسلط هرچه بیشتر بر سلطه و محدودیت های ایجاد شده از سوی زمان و مکان بر زندگی خود به سوی اینترنت اشیاء روی می آورد.
آشنایی با اینترنت اشیاء (IOT)
اصطلاح اینترنت اشیاء ((IOT اولین بار توسط کوین اشتون درسال 1999 مطرح شد. او بدین وسیله جهانی را توصیف کرد که علاوه بر انسان ها در آن هرچیزی برای خود هویت دیجیتالی داشته باشد و به کامپیوترها اجازه دهند آن ها را سازماندهی و مدیریت کنند. از دید کوین اشتون (اینترنت اشیاء) ابزاری است برای غلبه بر سلطه ی زمان و مکان، این دیدگاه برای نخستین بار توسط مرکز شناسایی خودکار و نشریات تحلیل بازار مرتبط با آن مشهور شد.
RFID به عنوان یک پیش شرط در این فناوری درنظر گرفته میشود.
از زاویه دیگر، (اینترنت اشیاء) به محیطی اطلاق میشود که هرچیز اعم از انسان، حیوان و یا وسایل بی جان در آن، دارای یک شناسه ی یکتا با پروتکل اینترنتی (IP) می باشند که توانایی شناسایی، کنترل، فرستادن و انتقال داده به یکدیگر و پایگاه داده ی مربوط به آنها را دارند.
داده های جمع آوری شده از اشیاء توسط ابزارهای مختلفی از قبیل گوشی های تلفن همراه، انواع رایانه ها و تبلت ها قابل مشاهده خواهند بود.
در صورت پیاده سازی (اینترنت اشیاء ) قابلیت انتقال اطلاعات میان اشیای گوناگون به وجود می آید. این فناوری حاصل همگرایی و تکامل سه عنصر اینترنت، فناوری بیسیم و سیستم های میکروالکترونیک و مکانیکال است.
تعریفی که اتحادیه ی بین الملل مخابرات از ( اینترنت اشیاء ) دارد این است که :
درهر زمان، هرمکان، برای هرکسی، اتصالی برای هرچیزی خواهیم داشت.
شکل 1 - ابعاد اینترنت اشیاء
مهمترین نتیجه همه‌گیر شدن ( اینترنت اشیاء ) قابلیت اتصال انواع اشیاء و وسایل به دنیای مجازی است. از این رو همه لوازم خانگی، اتومبیل‌ها، نوشت افزار و هرآنچه که تمایل داشته باشید به اینترنت متصل می شود.
در این شیوه، اتصال چند شیء به یکدیگر از ویژگی هایی است که میتوان به آن اشاره کرد.
پیامد اصلی ( اینترنت اشیاء ) ارتباط درونی دستگاه ها است که در این حالت، دستگاه ها باسازگاری و امنیت به هوشمندی بالایی مجهز می شوند.
بنابر این طرح، (اینترنت اشیاء ) نیاز به شبکه‌ی ارتباطی دارد.
طبق آمارهای اتحادیه‌های مختلف جهانی، تعداد اشیای متصل به اینترنت در سال های آینده افزایش چشمگیری خواهد داشت.
| طبق پیش بینی (اینتل) تا سال 2020 بالغ بر 200 میلیارد دیش از طریق ( اینترنت اشیاء ) به یکدیگر متصل می شوند. |
تفاوت M2M با IOT
تفاوت M2M ( ماشین به ماشین ) با IOT ( اینترنت اشیاء ) همانگونه که در شکل 2 مشاهده می شود، در سیستم های M2M دستگاه ها بصورت یک به یک با یکدیگر ارتباط دارند و عملاَ داده های بسیاری بین دستگاه ها تبادل نمی شود و متعاقباً محلی برای ذخیره‌ی داده ها وجود ندارد. در سیستم های IOT تمامی داده های سنسورها یا دستگاه های ارسال کننده از طریق یک واسط اینترنت، یا اینترانت به سرورها ارسال میشود و گیرنده‌ها ( داشبوردها یا نرم افزارهای کاربری ) داده های مورد نیاز را از سرورها دریافت می‌کنند.
شکل 2 - تفاوت M2M با IOT
بدین صورت حجم زیادی از داده در سرورها ذخیره می شود. در اینترنت اشیاء می توان با انجام پردازش‌های متناسب، اطلاعات ارزشمندی از داده های خام استخراج کرد.
اینترنت اشیاء میتواند در زمینه‌های مختلف پزشکی از جمله سیستم مراقبت از راه‌دور بیماران، سیستم هشدار دهنده، موارد اورژانس، برنامه های تناسب اندام، بیماری های مزمن و مراقبت از سالمندان مورد استفاده قرار گیرد.
این موارد میتواند شامل : سیستم اندازه گیری ضربان قلب، اندازه گیری فشار خون، سیستم بررسی سلامت، ضربان سازهای مصنوعی و سمعک‌ها باشد.
به گونه‌ای که به پزشک کمک می‌کند حتی پس از مرخص شدن بیمار او را از راه دور و منزل تحت نظر داشته باشد.
کاربردهای اینترنت اشیاء
1- جمع آوری اشیاء به صورت پیوسته
2- جمع آوری اطلاعات به صورت دوره‌ای
3- جمع آوری پارامترهای خاص مرتبط با موضوع
4-جمع آوری پارامترهای خاص مرتبط با دیگر موارد مشابه
5- پیگیری و نظارت
6- خدمات از راه دور
7-مدیریت اطلاعات
8- ارسال محتوای هوشمند به کاربر
9- یکپارچگی بین سازمانی
با این سیستم فقط در حوزه‌ی سلامت موجب کاهش هزینه بسیار زیاد درمانی، کاهش آمارهای مرگ و میر و کاهش تلفات و مرگ و میر جهانی خواهد شد.
چالش های پیش رو برای اینترنت اشیاء
به منظور پیاده سازی اینترنت اشیاء چالش های بسیاری وجود دارد. مطالعه و تحقیقات بسیاری جهت رفع این چا لش‌ها انجام شده است. به طور خلاصه چالش ها عبارتند از :
1-استاندارد سازی سیسیتم‌ها
2-سیستم عامل واحد و یکپارچه
3-تجزیه و تحلیل دقیق هزینه‌ها
4-پیگیری روند توسعه‌ی نرم افزار
5-انتقال تکنولوژی
6-پروتکل های با توان مصرف کم
7-تعیین نوع شبکه
8-مقیاس پذیر بودن
9-نظارت پیوسته
10-شناسایی
11-تعیین مدل کسب و کار
12-کیفیت سرویس
13-امنیت و حفاظت داده‌ها
14-پویایی سیستم
15-اثرات محیط زیستی
خلاصه و نتیجه گیری
با ورود اینترنت مسیر زندگی انسان ها تغییرات چشم گیری داشته که از آن جمله استفاده از دستگاه‌های دیجیتال و اینترنت اشیاء است.
اینترنت اشیاء توانسته است توانمندی های بسیار خود را در حوزه‌ی اداری، بهداشت عمومی و شخصی، نظافت، صنعت، سامانه‌های شهری، اقتصادی و تجارت و انبارداری و... آشکار سازد.
تنها باید چالش های پیش روی برقراری سیسیتم را در نظر داشت و آن ها را از پیش روی برداشت.
علی جهانی
مدرس دانشگاه در حوزه‌ی روابط عمومی و علوم ارتباطات اجتماعی ، مشاور مدیر عامل شرکت داده ورزی سداد در حوزه‌ی روابط عمومی
