به گزارش بانک و صنعت، اکنون که فرآیند افزایش سرمایه این شرکت نهایی شده و بیمه ملت، توانگرترین شرکت بیمه خصوصی ایران، دارای بالاترین سرمایه ثبت شده است و راه برای افزایش سهم و عمق بازار بیمه ملت از همیشه تاریخ نزدیک به 18 ساله شرکت هموارتر به نظر می رسد. راهی که می تواند مسیر حرکتی این شرکت از رقابت سنتی به سمت رقابت در بازارهای جدید، پوشش ریسک های با معرفی خدمات نوآورانه و متفاوت چه در داخل و چه بیرون از مرزهای ایران تغییر دهد. برگ برنده بیمه ملتی ها در آینده البته در دستان خودشان است و نه تنها می توانند در بازار بیمه اتکایی داخلی و خارجی، متفاوت و موثر ظاهر شوند، بلکه دست شبکه فروش شرکت برای در اختیار گرفتن سهم بیشتر و اطمینان از توانگری مالی و ایفای تعهدات مورد مطالبه بیمه گزاران بازتر خواهد بود. بیمه ملت، تواناترین از حیث توانگری مالی، داراترین از حیث میزان سرمایه در بین شرکت های بیمه غیردولتی و خصوصی، به عنوان یک خانواده بزرگ از مدیران، کارشناسان، کارکنان، شبکه نمایندگان، بیمه گزاران و سهامداران اکنون متفاوت ترین و منسجم ترین خانواده صنعت بیمه برای رقم زدن فصل تازه از تاریخ شرکت می شوند چرا که قرن آینده، قرن ملت های آینده نگر و دارای گرایش سیستمی و هوشمندانه مدیریت ریسک و دوراندیشی مبتنی بر واقعیت ها و برنامه ریزی بر اساس توانمندی ها و شایستگی هاست. پازل بیمه ملت در سال 1400 به گونه ای چیده خواهد شد که می توان در یک نمای کلی، آینده و افق چشم انداز آن را روشن تر از گذشته تصور کرد و برای تحقق این تصور، تنها یک باور و ایمان نیاز دارد تا در رقابت اراده ها، برنده ها خود را آماده نگه دارند.
خواستگار سهم با کیفیت از بازار
بیمه ملت دست کم به نظر خواستگار سهم با کیفیت از بازار بیمه است و نمی خواهد به بهانه فروش بیشتر، اعتبار خود را مخدوش کند. از این منظر، تلاش نخست این شرکت با وجود سخت تر شدن رقابت، صیانت از جایگاه فعلی و برنامه ریزی برای بالارفتن منطقی از پله رقابت با در اختیار گرفتن سهم با کیفیت و کم ریسک بوده و هست. البته افق دید بیمه ملتی ها بیشتر بر صنعت نفت، گاز، پتروشیمی، پوشش ریسک های بزرگ و زیر چتر قرار دادن ابرپروژه هاست و بدیهی است که با افت شاخص رشد اقتصادی در نتیجه تحریم ها و آسیب دیدن بسیاری از کسب و کارها، در کوتاه مدت رسیدن به اهداف سخت و پردست انداز خواهد بود، اما مهم این جاست که هدف هرگز در نزد بیمه ملتی ها وسیله را توجیه نمی کند. در سال 98 سهم بیمه ملت با کیفیت پایین تر از حیث شاخص مدیریت ریسک و تمرکز بر رشته ها و مشتریان خاص از کل بازار بیمه 2.37 درصد بود و در سال 99 با این که تغییرات جدی در رویکرد بیمه گری شرکت رخ داد و نمایان شد، با این حال نگرانی ها از این که این تغییر جهت ممکن است، بخشی از بازار را از دست بیمه ملت خارج کند، چندان موضوعیت نداشت چرا که سهم شرکت از کل کیک صنعت بیمه در سال گذشته با رشد مواجه و به 2.53 درصد رسید.
بیمه ملت در اوج توانگری مالی
یکی از پایه های مستحکم بیمه ملت در میدان رقابت بر سر پذیرش ریسک و توانایی ایفای تعهدات و پرداخت به موقع، دقیق و منصفانه خسارت ها با رویکرد صیانت حداکثری از حقوق بیمه گزاران، رتبه نخست این شرکت در شاخص توانگری مالی در بین شرکت های بیمه گر فعال در سرزمین اصلی است. بر اساس برآورد رسمی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نهاد ناظر صنعت بیمه به استناد صورت های مالی حسابرسی شده شرکت های بیمه، نسبت توانگری بیمه ملت در سال 1399 در سطح یک با نسبت 279 درصد بوده که بالاترین رتبه توانگری را به خود اختصاص داده و در بین کل شرکت های بیمه گر پس از بیمه زندگی خاورمیانه، بیمه اتکایی ایرانیان، بیمه اتکایی امین و بیمه ایران معین که در مناطق آزاد فعالیت دارد، این نام بیمه ملت است که به عنوان صدرنشین جدول توانگری مالی در صنعت بیمه می درخشد.
حفظ توانگری مالی یکی از راهبردهای فنی و بیمه گری در بیمه ملت است، چرا که از شاخص های کلیدی و اطمینان بخش بیمه گذاران در اعتماد به بیمه گران به شمار می رود و بر اساس آیین نامه شماره 69 مصوب شورای عالی بیمه، شرکت های بیمه موظف هستند تا توانگری مالی خود را پس از حسابرسی صورت های مالی سالانه، محاسبه و همراه با اظهارنظر حسابرس رسمی و بازرس قانونی شرکت به بیمه مرکزی ارسال کنند و پس از آن است که اداره کل نظارت مالی بیمه مرکزی به عنوان یکی از بازوهای نهاد ناظر با کنترل دقیق محاسبات فنی و مالی، آخرین وضعیت نسبت و سطح توانگری مالی تک تک شرکت ها را در هر سال افشا می سازد.
بر اساس شاخص های محاسبه سطح و نسبت توانگری مالی، هر شرکتی که بتواند نسبت توانگری خود را برابر با 100 درصد یا بالاتر نگه دارد در سطح یک قرار می گیرد به این معنا که از توانایی مالی لازم و کافی برای ایفای تعهدات و پرداخت خسارت ها به بیمه گزاران و صاحبان حقوق آنها برخوردار است و در ارتباط با بیمه ملت این یک مزیت بزرگ به شمار می رود که نسبت توانگری مالی اش 279 درصد اعلام و تایید شده است.
از جمله مزیت های شاخص در ارتباط با کیفیت توانگری مالی بیمه ملت می توان به کسب بالاترین نسبت توانگری مالی نه قفط در در طی دهه 90 خورشیدی بلکه از بدو تولد شرکت تا کنون اشاره کرد که نشان می دهد در ارتقای بنیان های مالی و کفایت های لازم جهت ایفای تعهدات حتی از خودش هم سبقت گرفته و بالاترین نسبت توانگری مالی این شرکت با 279 درصد در سال 1399 به ثبت رسیده است. پیام روشن این است که بیمه ملت در سرزمین اصلی تواناترین بیمه گر است و این تنها پایان یک اتفاق نیست که آغاز یک فرآیند مستمر و قابل تامل می تواند قلمداد شود که به استناد ضوابط اجرایی ماده 20 آیین نامه شماره 40/5 بیمه مرکزی باردیگر نام بیمه ملت به عنوان نخستین و تنها شرکت بیمه خصوصی دارای مجوز قبولی اتکایی خارج از کشور در تاریخ صنعت بیمه کشور به ثبت رسید.
یک رکورد کم نظیر و شاید بی نظیر که انتظار می رود با برداشته شدن تحریم ها، راه را برای حضور بیمه ملت در فراتر از مرزهای ایران هموار سازد و بتواند از این مسیر به رقابت بپردازد و ریسک شرکت های بیمه ای خارج از ایران را زیر چتر خود بگیرد. آن هم در شرایطی که پیش از این، تنها شرکت بیمه دولتی کشور اجازه داشت تا ریسک اتکایی را از بیمه گران خارجی قبول کند. از این منظر بیمه ملت می تواند پیشرو دیگر بیمه گران داخلی در بازارهای هدف بیمه اتکایی به عنوان یک شرکت بیمه جنرال و نه اتکایی، حضور موثر و سرنوشت ساز را تجربه کند و برداشته شدن دیوار تحریم ها، راهی است برای سنجش اعتبار و رتبه بیمه ملت از سوی موسسات بین المللی نظیر S&P. البته که مدیران آینده نگر بیمه ملت از قبل برنامه ریزی های لازم جهت ارتقای نسبت های مالی و شاخص های تعیین کننده وضعیت اعتباری از حیث ریسک های مختلف متناسب با استانداردهای بین المللی برداشته اند که از جمله می توان به افزایش سرمایه این شرکت و اجرای الزامات حاکمیت شرکتی و تجهیز نرم افزاری برای محاسبات دقیق ریسک از داخل و خارج کشور اشاره کرد.
ورود مستحکم به باشگاه 2000 میلیاردی ها!
در اختیار گرفتن سهم بیشتر از بازار بیمه البته با سبد پرتفوی متنوع، کم ریسک و متوازن یکی از واقعیت های مسلم و شفاف بیمه ملت در سال 1399 به شمار می آید به ویژه این که شرکت توانسته حدود 133 درصد تحقق بودجه را عملیاتی کند و کل حق بیمه تولیدی خود را در سال گذشته به 20 هزار و 685 میلیارد و 635 میلیون ریال برآورد شده که بسیار بالاتر از حق بیمه ای است که در بودجه سالانه از سوی هیات مدیره به میزان 15 هزار و 600 میلیارد ریال تعیین شده بود. نکته دیگر، این که حق بیمه تولیدی شرکت در سال 99 نسبت به سال 99 رشدی 45 درصدی را تجربه کرده و به این ترتیب بیمه ملت بدون ریسک جدی وارد باشگاه 20 هزار میلیاردی بیمه گران از حیث میزان فروش شده است.
در ارزیابی کارنامه شرکت های بیمه در عملیات بیمه گری و میزان حق بیمه تولیدی باید توجه شود که ملاک فروش بیشتر با ریسک بالا نیست، بلکه ریسک زدایی از سبد پرتفوی و حفظ توازن بین رشته ها یکی از ملاک های تعیین کننده و دماسنج واقعی است که دمای ریسک در درون سبد شرکت ها را نمایش می دهد.
نگاهی به کارنامه بیمه ملت هم نمایانگر این حقیقت است که دمای ریسک در وضعیت مطلوب قرار دارد. معنای تغییر ایجاد شده در ترکیب پرتفوی بیمه ملت در سال گذشته نسبت به سال قبل این است که دستکم 3 هدف شرکت محقق شده است.
نخست رشد حق بیمه تولیدی فراتر از بودجه پیش بینی شده با رعایت الزامات مدیریت ریسک و تاکید هیات مدیره شرکت مبنی بر حفظ توانگری مالی در سطح یک با نسبت بالای 200 درصد که اطمینان خاطر سهامداران را به همراه داشته و اعتماد به ادامه سودآوری پایدار و منطقی شرکت را تقویت می سازد.
هدف دوم تلاش برای انتخاب و جذب پرتفوی سودآور متناسب با سرمایه و توانگری مالی بیمه ملت با رصد دقیق وضعیت بازار و تاکید بر اصول اخلاق حرفه ای در رقابت با دیگر شرکت هاست که کاهش معنادار سهم 2 رشته دارای ریسک بالا یعنی بیمه شخص ثالث و درمان در سال 99 از جمله نشانه های تحقق اهداف بیمه گری شرکت است.
هدف سوم هم بهبود کیفیت بیمه گری به جای رشد کمی آن با هدف تامین رضایت و تقویت وفاداری بیمه گزاران بوده که پرتفوی بیمه ملت خود گویای این واقعیت است که تغییر جهت از پیش اعلام شده مبنی بر تکیه بر افزایش سهم شبکه فروش به جای فروش مستقیم یک استراتژی موفق و ضامن رشد مستمر و حضور موثرتر است.
این تغییر محسوس، معنادار و مثبت در سبد پرتفوی بیمه ملت طی سال 1399 بر پایه اصول مدیریت ریسک فروش صورت گرفته چرا که متمرکز نگه داشتن فروش و تکیه بر فروش مستقیم با مشتریان محدود زنگ خطری جدی برای بیمه گران است. به همین دلیل شرکت بیمه ملت با درس گرفتن از تجربه گذشته با اتخاذ تصمیم های راهبردی با انسجام مدیران و کارشناسان ارشد خود در تعامل و مشارکت سازنده با هیات مدیره موفق شده تا پرتفوی خود را متنوع تر سازد و از تمرکزگرایی بر رشته های خاص و مشتریان محدود فاصله بگیرد. راهبردی که نتیجه آن افزایش سهم نمایندگان از کیک بیمه ملت، اضافه شدن نمایندگان خرد در سراسر کشور و ورود بیمه ملت به عمق جامعه و درون خانواده ها برای پوشش ریسک و فراهم آوردن ارامش و آسایش آنهاست چرا که باور بیمه ملت، همراه خانواده ها بودن است.
البته مدیریت ریسک به عنوان راز بقا و حیات شرکت های بیمه ای در بیمه ملت تنها محدود به متوازن نگه داشتن سبد پرتفوی و کنترل ریسک فروش نمی شود و تیم مدیریتی شرکت با تکیه بر دانش روز و توان فنی داخلی تلاش می کند که اصول حاکمیت شرکتی را به صورت هوشمندانه اجرا کند و با شناسایی متغیرهای اثرگذار بر ریسک بازار، ریسک صنعت، ریسک تجاری، ریسک فروش، ریسک مالی، ریسک تورم، ریسک نیروی انسانی، ریسک ملاحظات قانونی، ریسک اعتباری در مسیر استحکام و تقویت جایگاه خود گام بردارد.
برای قضاوت صحیح و شناخت وضعیت صنعت بیمه، ملاک قرار دادن گزارش عملکرد کل صنعت در سال گذشته و ارزیابی و کالبدشکافی کارنامه بیمه ملت می تواند راهنمای خوبی برای تحلیل واقع بینانه باشد.
آمارهای مقدماتی که بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران منتشر کرده، نشان می دهد که جمع کل حق بیمه صادره در سال گذشته بالغ بر 817 هزار و 367 میلیارد و 92 میلیون ریال بوده که نسبت به سال 1398 حق بیمه تولیدشده کل صنعت شامل همه شرکت های بیمه در سرزمین اصلی، مناطق ازاد و بیمه گران اتکایی رشدی 37.8 درصدی را تجربه کرده و رشد حق بیمه تولیدی بیمه ملت حتی از میانگین رصد کل صنعت بالاتر برآورد شده است.
گزارش اولیه بیمه مرکزی همچنین نشان می دهد که سهم 3 رشته بیمه شخص ثالث و مازاد، درمان و زندگی را به ترتیب 33.5، 19.2 و 15.5 درصد از پرتفوی حق بیمه تولیدی بازار بوده که مقایسه کارنامه بیمه ملت در سال گذشته با میانگین صنعت بیمه، مُهر تاییدی است بر این واقعیت که سبد بیمه ملت از استحکام و توازن بالایی برخوردار است.
راز یک معما!
مجموع سهم 2 رشته با ریسک خسارت بالا یعنی بیمه شخص ثالث با ملحقات آن شامل مازاد دیه و حوادث راننده به اضافه بیمه درمان در سال 98 از کل حق بیمه تولیدی صنعت بیمه 57 درصد بوده که در سال 99 این میزان به 52.7 درصد رسیده یعنی 4.3 واحد درصد بهبود در کل صنعت بیمه. اما سهم 2 رشته ثالث و درمان در بیمه ملت از 49 درصد در پایان سال 98 با بهبود 6.6 واحد درصدی به 42.4 درصد در پایان سال 99 تغییر کرده است آیا این به معنای کاهش سهم بیمه ملت از 2 رشته بیمه شخص ثالث و درمان و فروش کمتر و یا درجا زدن در فروش بیمه های زندگی است؟
آمارها به ما می گوید: نه تنها چنین اتفاقی در سال 99 برای بیمه ملت رخ نداده بلکه هم نسبت به بودجه مصوب هیات مدیره و هم کارنامه سال 99 رشد در رشته های مختلف از حیث فروش اتفاق افتاده است. راز این معما در یک کلمه مهم نهفته است: مدیریت ریسک در سبد فروش و ایجاد تعادل و توازن بین رشته های مختلف. به زبان آمار و ارقام، واقعیت این است که طی سال گذشته رشد حق بیمه شخص ثالث بیمه ملت نسبت به سال 98 بالغ بر 41.6 درصد و میزان تحقق بودجه در رشته یادشده 160 درصد بوده و این تغییر در رشته بیمه درمان البته ملموس تر و عیان تر است به گونه ای که رشد حق بیمه درمان در سال گذشته نسبت به سال قبل آن تنها 14.5 درصد بوده و میزان تحقق بودجه رشته درمان هم 157 درصد برآورد شده است. این در حالی است که در رشته بیمه زندگی شرکت توانسته بودجه پیش بینی شده را به صورت 100 درصدی محقق کند و رشد 45 درصدی را نسبت به سال 98 به ثبت برساند.
تکیه بر پایه های مستحکم
توانگرترین بودن بیمه ملت در بین شرکت های رقیب اما وقتی معنا می دهد که دقت شود سهم بیمه اتکایی در کل پرتفوی شرکت در سال 98 تنها 8.6 درصد بوده که در سال 99 با رشدی خیره کننده به 12 درصد رسیده است. افزون بر این که سهم بیمه کشتی از 7.8 درصد به بالای 12.2 درصد جهش کرده است. به ویژه این که میزان حق بیمه اتکایی پذیرفته شده توسط بیمه ملت در سال گذشته رشدی 104 درصدی و میزان فروش بیمه کشتی هم رشدی 127 درصدی نسبت به سال 98 را به ثبت رسانده است.
جهش های معنادار و رویاهای دست یافتنی
جدول زیر عملکرد سال های 98 و 99 بیمه ملت و مقایسه تغییرات رخ داده با در نظر گرفتن بودجه پیش بینی شده و مصوب به تصویر می کشد، اما همه شرکت های بیمه کشور در نتیجه شیوع کرونا و ضربه سنگین به بخش های مختلف اقتصادی با دگرگونی محسوس در سبد فروش خود مواجه شدند. افزون بر این که وقتی اندازه اقتصاد یک کشور کوچک تر و شاخص رشد اقتصاد منفی می شود، آن هم با نرخ تورم بالا و مواجه شدن کشور با پدیده رکود تورمی، انتظار می رود که بخشی از مردم و فعالان اقتصادی و صاحبان کسب و کار اقدام به کاهش و یا تغییر در سبد هزینه های خود کنند که از جمله می توان در کاهش هزینه های برای پوشش بیمه ای اشاره کرد. از این منظر به همان میزان که کاهش سهم بیمه های باربری یا بیمه های آتش سوزی ممکن است رخ دهد، برخی تغییرات در سهم رشته های مختلف هر شرکت بستگی به اراده مدیران دارد تا جایی که بیمه ملت در بودجه سال 99 خود پیش بینی کرده بود که حتی حق بیمه کمتری نسبت به سال 98 بفروشد. یک سیاستی که البته در عمل با رشد حق بیمه شخص ثالث به نظر محقق نشده، اما با در نظر گرفتن شاخص نرخ رشد حق بیمه، رشد 41.6 درصدی فروش بیمه ثالث نسبت به سال 98 بازهم شاهد کاهش سهم ثالث از کل پرتفوی بیمه ملت هستیم. البته به نظر همچنان تاکید تیم مدیریتی بیمه ثالث پرهیز از وابستگی و اعتیاد شبکه فروش به پدیده ثالث فروشی است، همچنان که در بودجه سال 99 میزان فروش بیمه درمان نسبت به عملکرد سال 98 کاهشی 27 درصدی داشت و رشد 14.5 درصدی عملکرد سال 99 بیشتر منعکس کننده رشد حق بیمه است تا تکیه شرکت به 2 رشته ثالث و درمان.
جهش های معنادار و مثبت در کارنامه بیمه گری تواناترین بیمه گر کشور، نشان از دست یافتنی بودن رویاها و تحقق برنامه ها دارد و از جمله این که سال 1400 سنگ بنای تحولات آینده بیمه ملت گذاشته خواهد شد و یکی از سنگ های زیربنایی شرکت، هدایت شبکه فروش به معرفی و فروش بیمه های زندگی خواهد بود. چرا که نبض بیمه ملت با زندگی سالم برای شهروندان می زند.
