ببینید؛ ساختار بورس کالا براساس رقابت است و هرگونه اعمال نظر در قیمت ها، ماهیت نظام رقابتی بورس را به خطر می اندازد. باید در عرضه کالاها در بورس رقابت ایجاد کنیم تا قیمت ها به تعادل برسد که قطعاً این تعادل به معنی ارزان بودن قیمت محصولات نیست. اگر قرار بر این باشد محصولات مختلف با قیمت دستوری و برخلاف واقعیت های بازار در بورس معامله و از ساختار بورس کالا برای قیمت گذاری محصول استفاده شود، اما در نهایت در بازار آزاد و با قیمت های دلخواه به فروش برسد، قطعاً به ضرر مصرف کننده و اقتصاد کشور خواهد بود. در واقع به علت اینکه در بحث ورود ارز به کشور مشکل داریم و واردات نیز در مورد بسیاری از محصولات ممنوع است، همیشه این امکان وجود دارد که با ارزان فروشی مواد اولیه به بهانه حمایت از مصرف کننده، فساد و رانت عجیبی شکل بگیرد پس نباید خودمان با سیاست اشتباه به آن دامن بزنیم.
به بیان ساده تر، قیمت گذاری کالاهای تولیدی نه تنها به سود مصرف کننده نیست بلکه زیان توامان تولیدکننده و مصرف کننده را به همراه دارد.
* مجلس و به ویژه کمیسیون صنایع برای رفع این مشکل، اقدام خاصی در دستور کار دارند؟
بله در کمیسیون های مختلف از جمله کمیسیون صنایع راجع به این موضوعات بحث و تبادل نظر می شود. اینکه باید از تولید حمایت شود حرف درستی است اما باید ضابطه مند و منطقی باشد یعنی نباید فضای کشور به سمتی برود که تولیدکنندگان به جای اینکه برای سود بیشتر به فکر بهره وری و رشد تولید باشند ذهن آن ها به گونه ای معماری شود که آنان به خرید ارزان عرضه های بورسی و فروش کالاهای خریداری شده در بازار آزاد به فکر درآمدزایی بیشتر باشند؛ متاسفانه سیاست اشتباه قیمت گذاری این پدیده را ایجاد کرده است. این روند نه فقط حمایت از تولید نیست بلکه در نهایت به زیان تولید و تولیدکنندگان واقعی است. علاوه بر این، تولیدکنندگانی هستند که از مالیات فرار می کنند، از تخفیف های خاص استفاده می کنند، ارز ارزان می گیرند و انحصار و چندین امتیاز مختلف دارند و به این صورت مشکلات عدم تولید خود را جبران می کنند، در صورتی می توان با راهکارهایی مانند معافیت مالیاتی و یا پرداخت وام های ارزان قیمت، از تولیدکنندگان واقعی حمایت کرد و درعین حال، دست دلالان و تولیدکننده نماها را از عرضه های بورسی قطع کرد.
* با این تفاسیر تکلیف حمایت دولت از تولید و تولیدکنندگان چه می شود؟
در ابتدای شروع به کار شرکت ها و تولیدی ها، حاکمیت و دولت باید از آنان حمایت کنند اما قرار نیست تا همیشه از آنان حمایت شود و یا با ارایه یارانه به آن ها باج داد، خیلی از صنایع و تولیدکنندگان ما متأسفانه به این صورت اداره می شوند و حمایت های تبعیض آمیزی از آن ها می شود. من شرکت های خودروسازی را مثال می زنم؛ اگر واقعاً مشکل ارز نداشتیم و واردات خودرو آزاد بود آن ها می توانستند با شرکت های خارجی رقابت کنند؟ قطعاً نه. پس نباید چنین تبعیض هایی تا ابد ادامه داشته باشد البته که حمایت به اندازه، برای توسعه صنعت لازم و ضروری است.
در مجموع آنکه حمایت دولت از تولید و تولیدکننده باید به نیرومند شدن آنان در عرصه رقابت کمک کند نه اینکه به دلیل قیمت کذاری دستوری آن ها را به سمت درآمدزایی از طریق خرید ارزان مواد اولیه در عرضه های بورسی و فروش گران تر آن در بازار آزاد، سوق دهد؛ پس باید محور مبادلات، رقابت در بورس کالا باشد که این اتفاق برای کارایی حداکثری باید در تقابل کامل عرضه و تقاضای محصولات انجام شود.
* اجبار شرکت ها به ارزان فروشی در عرضه های بورسی در منافع سهامداران چه تأثیری دارد؟
ما نباید همیشه یک طرف ماجرا را ببینیم و فکر کنیم با نسخه عجیب عرضه محصول ارزان در بورس می توانیم به تولیدکنندگان پایین دستی و مصرف کننده کمک کنیم؛ با اجرای این نسخه، سهامدار یک شرکت تولیدی به دلیل فروش ارزان محصول آن شرکت، ضرر می کند و از سوی دیگر باید محصول نهایی حاصل از تولید همان مواد اولیه را با نرخ واقعی و گران تر از بازار خریداری کند. به این ترتیب وقتی در حوزه تنظیم بازار می خواهیم تصمیمی اتخاذ کنیم باید همه جوانب یعنی هم سهامدار، هم تولیدکننده و هم مصرف کننده دیده شود تا در نهایت توزیع رانت به یک سری افراد خاص، گرانی کاذب و دلال بازی حذف شود و با کشف قیمت صحیح کالاها در بستر بورس کالا، تولیدکننده بالادستی و پایین دستی نیز با رضایت به فعالیت بپردازند.
