پرونده‌ی «عمارت مسعودیه» روی میز قاضی

«مقام قضائی در حال حاضر جلوی این فعالیت صندوق احیا در عمارت مسعودیه را گرفته است، این صندوق نیز فعلا و بدون تنفیض فسخ از سوی مقام قضائی به بهره‌برداری سابق مسعودیه، اجازه هیچ کاری به صندوق احیا را نمی‌دهد.»

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت ، حدود 6 سال پیش با برگزاری یک مزایده،‌ شرکت سرمایه‌گذاری عظام سه بنای تاریخی «عامری‌ها» در کاشان، سرای «وکیل» در کرمان و «مسعودیه» در تهران را به مدت 59 سال در اختیار گرفت تا پس از مرمت، با تبدیل این بناهای تاریخی به هتل‌های 5 ستاره، از آن‌ها منبع درآمد داشته باشد و به میراث فرهنگی نیز اجاره‌ای مقرر دهد.

این اتفاق براساس تعهدات امضا شده توسط این شرکت خصوصی در سرای عامری‌ها در کاشان انجام و روند تبدیل آن به هتل ادامه دارد و میراث فرهنگی از  آن رضایت دارد، اما در کنار عدم رضایت میراث فرهنگی از  انجام نشدن هیچ اقدامی پس از گذشت این مدت برای سرای وکیل در کرمان که به همین دلیل قراردادش فسخ و به صندوق احیا برگردانده شد؛ این بی‌رضایتی نسبت به اقدامات انجام شده در عمارت مسعودیه نیز به وضوح مشخص بود، تا این‌که حدود 13 ماه پیش نخستین خبر از برگردانده شدن  «عمارت مسعودیه» به صندوق احیا و بهره‌برداری از آثار تاریخی به نقل از مدیر عامل صندوق منتشر شد.

تا همین چند روز پیش در کنار حضور بخشی از اعضای صندوق احیا در این مکان تاریخی از زمان تخلیه عمارت از بهره‌برداران عظامی، خبر چندانی از وضعیت عمارت نبود تا این‌که روز گذشته 9 مرداد بار دیگر پوینده اعلام کرد قاضی برای بررسی وضعیت فنی صندوق به این مکان رفته است.

محمدرضا پوینده، مدیر عامل و رئیس هیات مدیره صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی با حضور در یکی از برنامه‌های شبکه خبر، وضعیت عمارت مسعودیه ازابتدای مزایده تا امروز را بار دیگر توضیح داد.

او گفت: عمارت مسعودیه یکی از فاخرترین بناهای تهران در ضلع جنوب غربی میدان بهارستان با حدود 14 هزار متر مساحت است که با توجه به این‌که برای واگذاری بناهای تاریخی در مدت زمان طولانی باید مصوبه دولت صادر شود، اما متاسفانه در سال 89 در یک فرآیند پر ابهام و بدون گرفتن مصوبه دولتی یک مزایده برگزار شد و یک بخش خصوصی در این مزایده شرکت کرد.

وی با بیان این‌که بخش خصوصی شرکت داده شده در مزایده یعنی شرکت عظام در سال 88 و یک سال قبل از برگزاری مزایده وارد تفاهمات می‌شوند و اطلاعات کامل را دراختیار می‌گیرد، داد: قرار بوده در سال 89 و بعد از برنده شدن در مزایده تا سال 92 به مدت سه سال، با اعتبار چهار میلیارد تومان این عمارت مرمت و احیا شود و پس از مرمت هفت سال  به صورت رایگان از این بنا بهره‌برداری کنند و در 49 سال بعد، براساس برآورد کارشناس رسمی دادگستری اجاره پرداخت شود.

او با اشاره به این‌که متاسفانه تا سال 92 هیچ مرمتی روی این بنای تاریخی انجام نشد، ادامه داد: مدیران قبلی صندوق احیا، به این دلیل تذکرات حقوقی و فنی مورد نظر را دادند، من نیز از دو سال گذشته که در این سمت قرار گرفتم، به طور مرتب با شرکت مذاکره و مکاتبه‌هایی را داشتیم که باید تا سال 92  این مرمت انجام می‌شد، اما متاسفانه در این میان شروع به بهره‌برداری گسترده کرده و در همه ساختمان‌های موجود در مسعودیه بهره‌برداری‌هایی مانند کافی شاپ، بلیت‌فروشی، غرفه فروش زیورآلات و سالن  تماشاخانه راه انداختند و حتی 300 نفر در دو سانس تئاتر در روز تماشا می‌کردند، اقدامی که به واسطه نبود امنیت فیزیکی در ساختمان، بسیار خطرناک بود.

ماهانه 269 میلیون تومان درآمد داشتند
پوینده درآمد ماهانه این بهره‌بردارِ خصوصی از عمارت مسعودیه را حدود 269 میلیون تومان بیان کرد و ادامه داد: این اتفاقات در طول چند سال گذشته در حالی در عمارت مسعودیه رخ دادند که یک ریال اعتبار هم برای مرمت و ساماندهی عمارت دیوان‌خانه و سفره‌خانه اختصاص پیدا نکرده بود.

او با اشاره به این‌که بهره‌برداران عمارت مسعودیه از بندهای متعدد ضوابط بهره‌برداری از بنا عبور کرده بودند، افزود: به همین دلیل مجبور به فسخ قرارداد شدیم و نهایتا تنفیذ فسخ را در یک سال گذشته به مقام قضائی سپردیم، تا دوشنبه 9 مرداد که قاضی پرونده برای معاینه فنی به عمارت مسعودیه رفت، او پس از دیدن چندین ساعته عمارت مسعودیه گفت؛ «تصوری که  من از عمارت مسعودیه داشتم با چیزی که امروز می‌بینم کاملا متفاوت است. مشخص است که این عمارت در وضعیت بسیار نابسامانی است»، بنابراین در این مرمت و استحکام بخشی نیاز است تا هر چه سریع‌تر تنفیض فسخ انجام شود.

در شش ماه کاروانسرای وکیل را پس گرفتیم
وی ادامه داد: بهره‌بردار عمارت مسعودیه در مزایده برگزار شده در دولت گذشته کاروانسرای وکیل کرمان را نیز به مدت 59 سال دراختیار گرفته بود، اما هیچ مرمتی در این بنا انجام نشده بود، بنابراین فرآیند اخذ دادگاه‌های بدوی و تجدید نظر سریع‌تر و در عرض شش ماه برگزار و نهایتا به مزایده گذاشته شد و بانک گردشگری برنده‌ی مزایده شد تا با 10 میلیارد تومان آن‌جا را مرمت کند.

او تاکید کرد: اگر قاضی بتواند سریع‌تر این فرآیند را طی کند تا تنفیض فسخ انجام شود، ما یعنی سازمان میراث فرهنگی و صندوق احیا سریع‌تر می‌توانیم برای مرمت این بنا عملیات مرمت و احیا را انجام دهیم .

مدت بهره‌برداری جدید برای مسعودیه کمتر از 30 سال است
پوینده مدت زمان بهره‌برداری در مزایده جدید برای مسعودیه را کمتر از 30 سال دانست و گفت: شرکت‌های زیادی از داخل و خارج هستند که تمایل دارند بهره‌بردار عمارت مسعودیه شوند، ایتالیایی‌ها و فرانسوی‌ها از کشورهای راغب در این زمینه هستند، فکر می‌کنم این عمارت با ویژگی‌های خود بسیار سریع شرکت‌های بزرگ را وارد کار می‌کند، امروز عمارت مسعودیه همان طور که نشان داده می‌شود اصلا وضعیت خوبی ندارد.

او گفت: بخش خصوصی اصلا به وظایف خود عمل نکرده است، قرار بوده این بنا در سه سال کاملا مرمت شود، یکی از شکایت‌های ما علیه این شرکت آن است که در سال 89 بنا را تحویل دادیم، اما در سال 95 بعد از 6 سال این بنا در وضعیت بسیار بدتری قرار گرفته بود. ارسی‌های ساختمان اصلی خراب‌شده‌اند، موریانه به جان بنا افتاده و بسیاری از ترک‌های ساختمان فعال‌اند. وضعیت عمارت مسعودیه اصلا خوب نیست، باید هر چه سریع‌تر اقدامات مورد نیاز برای آن انجام شود.

به گفته‌ی مدیرعامل صندوق احیا و بهره‌برداری از آثار تاریخی، تخمین خسارت وارد شده به عمارت مسعودیه با تامین دلیل مطرح شده برای این اتفاق، توسط کارشناسان رسمی دادگستری انجام و مشخص شده که وضعیت بنا نسبت به سال 1389 بسیار متفاوت شده است.

او گفت: با این وجود مشخص است که این بنا باید هر چه سریع‌تر استحکام‌بخشی شود، البته ما مرمت اضطراری را دیواره غربی  را انجام داده‌ایم، با این وجود نیاز است تا مقام قضائی وارد شود، چون بهره‌بردار ادعا کرده‌ که صندوق احیا عمارت را تصرف عدوانی کرده است و هنوز این بنا باید در اختیار ان بخش خصوصی باشد، در واقع این ادعایی است که قاضی نیز در این زمینه از ما سوالاتی را پرسید و ما توضیح دادیم که براساس یکی از وجه‌های قرارداد که باید در عمارت مسعودیه حتما تیم نظارت صندوق احیا مستقر شود، نظارت خود را تشدید کردیم، امروز نیز  براساس بندهای 13 و چهار این اتفاقات رخ داده است، چون شروع به بهره‌برداری گسترده و غیر مجاز از بنا کردند.

پوینده درباره‌ی اعتبار مالی مورد نیاز برای بازسازی این عمارت تاریخی نیز اظهارکرد:  باید کارشناسان فنی به دقت عمارت را بررسی کنند، اما اعتبار چهار میلیاردی که در سال 89 برای مرمت نیاز بود، امروز بسیار بیشتر مورد نیاز است، دقیقا نمی‌دانم باید بررسی فنی شوند و بار دیگر کارشناسان رسمی دادگستری مبلغ را رسما اعلام کنند.

نخست قاضی باید قرارداد عمارت مسعودیه را تنفیض فسخ کند
او همچنین در پاسخ به این پرسش که تا زمان تنفیض فسخ توسط قاضی برای مرمت بنا باید چه کاری انجام شود، توضیح داد: ما مرمت اضطراری را انجام می‌دهیم اما در حال حاضر مقام قضائی جلوی این فقضیه را گفته است،  اما ما فعلا بدون تنفیض فسخ از سوی مقام قضائی هیچ کاری نمی‌توانیم انجام دهیم.

او با این وجود ادامه داد: با توجه به این‌که بحث احیا و نجات‌بخشی بناهای تاریخی یک رسالت بر عهده صندوق احیا و سازمان میراث فرهنگی است، رئیس سازمان میراث فرهنگی تاکید داشته  که با وجود مشکل‌ساز بودن، اما حتما مرمت اضطراری روی بنا انجام شود، تا امروز نیز کارهایی در این زمینه انجام شده است.

بناهای تاریخی باید به مدیران محلی، مردم و بخش خصوصی داده شود
وی همچنین درباره‌ی شرایط فعلی صندوق احیاء برای واگذاری بناهای تاریخی بیان کرد: صندوق احیا 12 سال پیش از سوی قانون‌گذار و براساس بند ز ماده 1146 و برای  حفاظت و احیای بنای تاریخی ایجاد شده است. این کار اقدامی قانونی بود، چون ایران یک موزه کشور است و ما به دلیل داشتن تعدد بناهای تاریخی جزو کشورهای برتر دنیا هستیم و صدها هزار بنا و سایت تاریخی داریم.

مدیر عامل صندوق احیا و بهره‌برداری از آثار تاریخی تاکید کرد: راه این است تا بناهای تاریخی در این فرآیند به مدیران جامعه محلی، مردم و بخش‌های خصوصی واگذار شوند و آن‌ها خود در این قضیه ورود کرده و صندوق احیا بر مرمت، بهره‌برداری و احیا نظارت کنند.

به گفته‌ی او، این صندوق در سال گذشته و در فضای کسب و کار در حدود 640 درصد رشد جذب سرمایه‌گذار داخلی داشته است که  نسبت به 10 سال قبل از صندوق احیا در حدود 100 میلیارد بوده است.

پوینده افزود: معتقدم آن‌چه که امروز ذائقه گردشگران داخلی و خارجی است، خواستن برای اقامت، پذیرش و بازدید از بناهای تاریخی است، در واقع در سرمایه‌گذاری فرهنگی، آن‌چه که جذاب است می‌تواند توسط سرمایه‌گذاران استفاده شود.