تداوم معامله در بازار سهام مهم‌ترین دستاورد اصلاح دستورالعمل‌ها

به گفته یک کارشناس بازار سرمایه تغییرات و اصلاحات صورت گرفته، در مجموع رویداد مثبتی بوده که در جهت کاهش مدت زمان توقف یا تعلیق نمادهای معاملاتی، کاهش انحراف صورت‌های مالی ناشران و افزایش شفافیت و بهبود نقدشوندگی بازار سرمایه صورت گرفته و گامی در جهت نزدیک‌تر شدن مقررات بازار سرمایه کشور به مقررات بین المللی بوده است.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت؛ یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است: در مقررات جدید معاملات سهام به جای ادامه تعلیق نماد ناشر و عدم امکان انجام معامله، امکان بازگشایی و انجام معامله بر روی نماد ناشر در چنین شرایطی فراهم شده است.

علی اصغر آشیانه با اشاره به جزییات اصلاح صورت گرفته بر روی دستورالعمل‌های معاملات سهام گفت: افزایش شفافیت اطلاعاتی ناشران و بهبود نقدشوندگی اوراق بهادار، در حالی همواره به عنوان مهم‌ترین مطالبات فعالان بازار سرمایه کشورمان مطرح بوده که در مقطع کنونی، هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با اعمال اصلاحاتی در برخی از مقررات مهم بازار اوراق بهادار، در راستای تحقق مطالبات فعالان بورس حرکت کرده است.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: این اصلاحات در شش دستورالعمل اجرایی و افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان، دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران، دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران و دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات سهام و حق تقدم خرید سهام در بازارشرکت‌های کوچک و متوسط فرابورس ایران صورت گرفته و از نهم دی ماه سال جاری اجرایی شده است.

وی حذف پیش بینی سود ناشران و جایگزینی آن با گزارش تفسیری مدیریت را از مهم‌ترین اصلاحات انجام شده در این اصلاحات عنوان کرد و افزود: تا پیش از انجام این تغییرات، ناشران بورسی در ابتدای سال مالی جدید و نیز در در طول سال مالی و در مقاطع سه ماهه، پیش بینی سود خود را به بازار ارائه می‌کردند و این پیش‌بینی سود بر روی تقاضای خرید یا فروش سهام آن ناشر در بازار و در نتیجه بر روی قیمت سهام آن ناشر اثرات قابل ملاحظه‌ای داشت.

به گفته آشیانه،بر اساس دستور العمل‌های قبلی در بسیاری از موارد تفاوت چشم‌گیری میان ارقام پیش بینی شده توسط ناشران و عملکرد واقعی آن‌ها وجود داشت و این موضوع زمینه سوء استفاده‌هایی را فراهم می‌کرد. لذا عدم ارائه پیش بینی سود توسط ناشران، از این منظر به نفع فعالان بازار بوده و عملاً زمینه این چنین سوء استفاده‌های احتمالی برچیده می‌شود.

وی پیرامون نحوه محاسبه نسبت قیمت بر درآمدی هر سهم بر اساس اصلاحات جدید گفت: با حذف پیش بینی سود، نسبت P/E شرکت‌ها نیز که قبلاً بر اساس سود پیش بینی شده محاسبه می‌گشت، حذف شده و بورس در این مورد نیز تغییراتی را در شیوه محاسبه این نسبت مالی پرکاربرد اعمال نموده است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: همچنین با حذف پیش‌بینی سود، زمینه برای افزایش نقش تحلیل از منابع مستقل در بازار فراهم می‌آید، البته این مهم هنگامی اتفاق می‌افتد که گزارش تفسیری مدیریت ارائه شده توسط ناشران به همراه صورت‌های مالی میان دوره‌ای 3، 6 و 9 ماه و صورت‌های مالی سالانه، کلیه داده‌ها و مفروضات مورد نیاز تحلیل گران را برای بررسی وضعیت حال و آینده ناشر در اختیار تحلیل‌گران قرار دهد.

به گفته آشیانه، بر اساس مقررات جدید، ناشرانی که حداقل شرایط حضور در بورس یا فرابورس را از دست بدهند، یا اینکه الزامات افشای اطلاعات را در مورد گزارش‌ها و صورت‌های مالی میان دوره و نیز مجامع عمومی خود رعایت نکنند، یا اینکه عملکرد آن‌ها در دو سال مالی متوالی حسابرسی شده منجر به زیان شده باشد، طبق رویه پیش بینی شده در مقررات، توسط بورس یا فرابورس، وارد فرآیند تعلیق می‌شوند.

وی ادامه داد: در طول این مدت نماد معاملاتی ناشر باز بوده و امکان معامله بر روی سهام آن‌ها وجود خواهد داشت. در صورتی که ناشر در مهلت مقرر، اطلاعات موردنیاز را در سامانه کدال افشاء نماید، ناشر از فرآیند تعلیق خارج می‌شود، ولی چنانچه طی مهلت‌های مقرر، الزامات موردنظر را رعایت ننماید، تعلیق شده و امکان معامله بر روی نماد آن وجود نخواهد داشت و از این پس وارد فرآیند لغو پذیرش می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه کلیه ذی نفعان ناشر از طریق فهرست منتشره بورس یا فرابورس، به صورت روزانه از نمادهای مشمول فرآیند تعلیق مطلع می‌شوند، تاکید کرد: ذکر اسامی مدیران شرکت‌های در فرآیند تعلیق نیز در فهرست اعلامی روزانه بورس یا فرابورس پیش بینی شده است. بدین ترتیب در مقررات جدید، فرآیند مشخصی برای تعلیق و لغو پذیرش چنین ناشرانی در نظر گرفته شده و نکته حائز اهمیت این است که نماد ناشران در فرآیند تعلیق تا قبل از پایان مهلت‌های مقرر، باز بوده و قابلیت معامله بر روی آنها فراهم خواهد بود.

آشیانه نحوه و مدت زمان توقف نمادها و به حداقل رساندن مدت زمان توقف نماد از جمله دیگر اصلاحات رخ داده در دستورالعمل‌های جدید عنوان کرد و افزود: با اعمال تغییراتی در مواد مربوط به توقف و بازگشایی نماد، این موضوع نیز به وقوع پیوسته که کمک شایانی به افزایش نقدشوندگی اوراق بهادار در بازار خواهد نمود.

به باور وی بر اساس مقررات جدید، ناشران ملزم هستند، در صورت وقوع نوسانات غیرعادی در قیمت سهام آن‌ها طبق مفاد دستورالعمل اقدام به ارائه اطلاعیه شفاف سازی در مورد علت نوسان قیمت سهم و در خصوص نوسان‌های قیمتی شدیدتر، اقدام به اطلاع رسانی برای شفاف سازی نمایند.

آشیانه از دیگر تغییرات رخ داده را امکان انجام معاملات بر روی سهام ناشر در صورت عدم افشای اطلاعات با اهمیت توسط ناشر در مهلت مقرر عنوان کرد و افزود: بر اساس مفاد مقررات جدید، در صورتی ناشر اطلاعات با اهمیت موضوع ماده 13 دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس را به موقع افشا نکرده باشد، یا ظن تقلب یا دست‌کاری در اطلاعات منتشره یا صورت‌های مالی ناشر وجود داشته باشد و یا نیاز به بررسی وضعیت شفافیت اطلاعاتی ناشر وجود داشته باشد، سازمان بورس راساً یا به پیشنهاد بورس یا فرابورس می‌تواند نماد ناشر را مطابق شرایط مشخص شده در مقررات، تعلیق نموده و از ناشر درخواست ارائه اطلاعات نماید.

به گفته وی در صورتی که ناشر بعد از اتمام دوره تعلیق، اطلاعات مورد نیاز را افشاء نکند، سازمان ضمن اخطار به ناشر و افشای مکاتبات انجام شده به عموم، نماد معاملاتی ناشر را مطابق مقررات بازگشایی نموده و به کارگزاران اعلام می‌کند که معاملات در آن نماد فقط به صورت «معامله تحت احتیاط» با اخذ فرم «اطلاع از ابهام» توسط سرمایه گذاران امکان پذیر است.

وی افزود: در چنین شرایطی به تخلفات احتمالی مدیران و ناشر مطابق قوانین و مقررات مربوطه رسیدگی می‌شود و چنانچه موضوع واجد وصف مجرمانه نیز باشد، مراتب از طریق مراجع قضایی کیفری پیگیری خواهد شد.

آشیانه با یادآوری اینکه در مقررات جدید به جای ادامه تعلیق نماد ناشر و عدم امکان انجام معامله، امکان بازگشایی و انجام معامله بر روی نماد ناشر در چنین شرایطی فراهم شده است، تصریح کرد: بدین ترتیب به سهامداران شرکت هایی که اطلاعات بااهمیت را به بازار ارائه نکرده‌اند، ریسک نقدشوندگی و هزینه‌های بیشتر تحمیل نمی‌شود.

وی در خاتمه گفت: تغییرات و اصلاحات صورت گرفته، در مجموع رویداد مثبتی بوده که در جهت کاهش مدت زمان توقف یا تعلیق نمادهای معاملاتی، کاهش انحراف صورت‌های مالی ناشران و افزایش شفافیت و بهبود نقدشوندگی بازار سرمایه صورت گرفته و گامی در جهت نزدیک‌تر شدن مقررات بازار سرمایه کشور به مقررات بین المللی بوده است.