به گزارش بانک و صنعت ، در سال گذشته ایران از نظر تولید و سطح زیر کشت در رتبه پانزدهم جهان و از نظر مصرف رتبه دوازدهم جهان را با حدود 1،4 کیلوگرم دارا بوده است. مصرف چای ایران حدود 110 هزار تن در سال است.
حبیب جهانساز رئیس سازمان چای در مصاحبه با خبرنگار بانک و صنعت، در خصوص میزان واردات و صادرات این محصول به شرح و تفضیل پرداخت و در کنار آن جداول و نمودار آماری مرتبط را ارائه کرد.
میزان واردات و صادرات چای در سه ماهه نخست سال جاری
آمار ارائه شده حاکی از آن است که صادرات چای در اردیبهشت نسبت به فروردین 102.5درصد رشد، اردیبهشت نسبت به خرداد کاهش 22 درصدی و خرداد نسبت به فروردین رشد 88 درصدی داشته است.
کدام کشورها به ایران چای صادر می کنند؟
بر اساس آمار و اطلاعات گمرک، ایران از حدود 10 کشور چای وارد میکند که به ترتیب وزنی کشورهای سریلانکا، هند، چین، امارات متحده عربی و کنیا، بیشترین صادرات چای به ایران را دارند. در این بین سریلانکا، هند، چین و کنیا خود از بزرگترین تولیدکنندگان چای در جهان هستند؛ اما کشور امارات متحده عربی خود تولیدی نداشته و به عنوان Re-Exporter فعالیت میکند (یعنی ابتدا چای را وارد و سپس صادر می کند).
چرا ایران با وجود تولید با کیفیت چای، باید این محصول را از کشورهای دیگر وارد کند؟
امروزه با توجه به آزاد و باز بودن جریان اقتصاد در عرصه جهانی، همه کشورها اعم از توسعهیافته و در حال توسعه به امر صادرات و واردات حتی در صورتی که خود نیز تولیدکننده آن محصول باشند، مبادرت میورزند و این مهم در کلیه صنایع اعم از تولیدی، خدماتی، کشاورزی صدق میکند. در این راستا، طبق آمار سازمان چای کشور، میزان تولید در سال 1396 حدود 5/24 هزار تن بوده و با توجه به اینکه طبق پیشبینیها میزان مصرف حدود 105 هزار تن است، بنابراین نیاز به واردات این محصول استراتژیک جهت تأمین تقاضای بازار مصرف میباشد؛ که این نیاز میبایست بر اساس شرایطی که توسط مرجع ذیصلاح تعیین میگردد، از طریق واردات انجام پذیرد.
قاچاق این محصول چه میزان بوده و تا چه حد جلو قاچاق چای گرفته شده است؟
با تدبیر و اقدامات مؤثر ستاد مبارزه با قاچاق کالای کشور و نظارتهای بیشتر گمرک امیدواریم که از میزان قاچاق این محصول تا حدود معناداری کاسته شود؛ عدد و رقم دقیقی در دست نیست.
عمده مشکلات این محصول در حوزه تولید، صادرات و واردات؟
علیرغم تلاش همهجانبه فعالان صنعت چای، نقاط ضعف یا قابل بهبودی وجود دارد که با حمایتهای دولت، تشریک مساعی و هم افزایی کلیه دستگاههای همکار و همچنین با مشارکت بخش خصوصی میتوان تا حدود بسیار زیادی از آنها را برطرف نمود. اما به طور کلی، از جمله مهمترین نقاط ضعف یا قابل بهبود که این سازمان برای هریک برنامههایی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت تدوین کرده، میتوان به نظام بهرهبرداری خردهمالکی، کاهش تولید به واسطه نوسان بارندگی در فصول مورد نیاز، نیاز روزافزون به فناوریهای نوین با توجه به تحولات مستمر فناوری در امر تولید، فرآوری و تجارت چای و ضعف برندسازی برای حضور قدرتمند در بازار جهانی نسبت به رقباء (تولیدکنندگان و صادرکنندگان)، اشاره کرد.
بخشی از چای صادراتی ایران به مقصد جمهوری آذربایجان است و بعد از آن کشورهایی نظیر ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکیه صادر میشود. در سال 95، 56 درصد از چای ارگانیک ایرانی به جمهوری آذربایجان، 15 درصد به کشور تاجیکستان، 14 درصد به کشور ازبکستان، 11درصد ترکمنستان و 4 درصد به کشور ترکیه صادر شده است.
همه ساله مقادیری چای از مبادی رسمی و غیررسمی وارد کشور میشود. میزان واردات رسمی به طور متوسط 55 هزار تن با میانگین قیمت کیلویی 4?5 دلار و در مجموع نزدیک به یک هزار میلیارد تومان است.