تکنولوژی و فناوری اطلاعات چگونه می تواند در فرهنگ سازی مردم برای حفظ محیط زیست کمک کند

به گزارش بانک و صنعت ، مطابق اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی است؛ اما این در حالی است که وضعیت محیط زیست در ایران بحرانی بوده و در وضعیت نگران کننده ای قرار دارد؛ به طوری که شاخص عملکردی محیط زیست در سال 2006 میلادی رتبه ایران از میان 133 کشور جهان با عدد شاخص 70 در مقام 53 قرار گرفته است. در دوره ی ارزیابی بعدی در سال 2008، عملکرد محیط زیست ایران با 15 پله نزول به 68 می رسد و در آخرین رده بندی نیز محیط زیست ایران با 10 پله نزول دوباره و امتیاز اندک 60 به رتبه 78 تنزل یافته است. بدون قصد بزرگنمایی مسئله به دلایل مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و غیره، به نظر می رسد که کل امکانات و زیربناهای زیستی و یا اکوزیستی کشور ما در معرض تهدید خطرهای بزرگ، غارت منابع و یا نابودی کلی قرار دارند، که در اینجا کمبود و یا حتی خلا آموزش های زیست محیطی و فرهنگ سازی های عمومی، یکی از مهمترین مسائل پیش روی این مرز و بوم می باشد.

یکی از معضلات اصلی زیست محیطی کشور مسئله کمبود آموزشهای زیست محیطی و فرهنگ سازیهای عمومی از طریق رسانه های عمومی و یا از طریق آموزشهای دوران ابتدایی تا دبیرستان بوده است. گروه محیط زیست و انرژی فرهنگستان علوم شاید از پانزده سال قبل تاکنون سعی در اشاعه فرهنگسازی از طریق صدا و سیما و همکاری با وزارت آموزش و پرورش کرده است. همکاریهای اندکی با آموزش و پرورش انجام گرفته ولی صدا و سیما علاقه ای به این موضوع نشان نداده است. ولی سازمان حفاظت محیط زیست در صدد راه اندازی مدارس سبز برای رفع این مشکل است. 

در این وضعیت تنها راه چاره استفاده از تکنولوژی و فناوری اطلاعات برای پر کردن خلا آموزش و فرهنگ سازی است و از همه مهم تر اینکه کم هزینه ترین راه نیز می باشد. فناوری اطلاعات از مباحث روز دنیا به شمار می آید و به تازگی نگرانی از آلودگی های محیط زیست، بخش جدیدی از فناوری اطلاعات را به عنوان فناوری اطلاعات سبز (IT سبز) رقم زده است. 

با بررسی سایت ها و فعالیت های سازمان حفاظت محیط زیست کشور مشاهده شد که، فعالیت های شایان ذکری در راستای افزایش آگاهی مردم درباره مسائل محیط زیستی صورت می پذیرد، نمونه های این فعالیت ها را می توان در چند دسته تقسیم بندی کرد: مانند انتشارات، آموزش های همگانی، گاهنامه ها، پویش های مردمی و رسانه های دیداری شنیداری، که نشان دهنده خلا استفاده از تکنولوژی فناوری اطلاعات در این سازمان می باشد. می توان با تمرکز بیشتر در استفاده از تکنولوژی فناوری اطلاعات و پیام رسان های اجتماعی، بازده بالاتر و در عین حال با صرف هزینه کمتری باعث افزایش راندمان فرهنگسازی در جامعه شد.

اگر از وضعیت فیلترینگ کنونی پیام رسان ها، و پراکنده شدن کاربران فضای مجازی چشم پوشی کنیم، پیام رسان ها در چند سال اخیر تحت عنوان اثر بخش ترین ابراز برای ترویج آگاهی محیط زیستی در تکنولوژی اطلاعات ایفای نقش کرده اند. به وجود آمدن گروه های خودجوش محیط زیستی به واسطه ایجاد گروه و کانال در این پیام رسان ها خود نمود تاثیر مثبت این ابراز می باشد. بدین ترتیب با برقراری ارتباط بین پیام رسان های داخلی و خارجی می توان روند رو به رشد فرهنگ سازی در فضای مجازی را که به علت اعمال فیلترینگ مدتی است دچار اختلال شده است را بازگرداند و حتی با یک برنامه ریزی و منسجم کردن کانال های موجود باعث افزایش بیش از پیش این موهم شد.